N.T. Rama Rao

N.T. Rama Rao
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

28 maja 1923
Nimmakuru

Data i miejsce śmierci

18 stycznia 1996
Hajdarabad

Zawód, zajęcie

aktor, polityk, producent filmowy

Stanowisko

premier stanowy Andhry Pradesh (1983-1984, 1984-1989, 1994-1995)

podpis
Odznaczenia
Order Padma Shri (Indie)

Nandamuri Taraka Rama Rao, znany powszechnie jako NTR (ur. 28 maja 1923 w Nimmakuru, zm. 18 stycznia 1996[1] w Hajdarabadzie) – indyjski aktor, polityk i producent filmowy.

Życiorys

Urodził się w niewielkiej wsi Nimmakuru[2], nieopodal Machilipatnam w dzisiejszym stanie Andhra Pradesh. Pochodził z rodziny rolników należących do społeczności Kamma[3]. Ukończył Andhra Christian College w Guntur[4]. Krótko pracował w biurze rejestrowym w Mangalagiri na północny wschód od Guntur. Wkrótce jednakże porzucił karierę urzędniczą i poświęcił się aktorstwu. Zadebiutował w filmie Mana Desam (1949)[5]. W swojej trwającej przeszło 4 dekady karierze filmowej wystąpił w ponad 300 filmach[6]. Szczególnym uznaniem cieszyły się jego role w obrazach o tematyce religijnej. Pojawiał się na ekranie jako Rama, Rawana czy Venkateshwara. Z wyjątkowym upodobaniem występował niemniej w roli Kryszny[7][8].

Jego działalność artystyczna, powiązana ze złotym wiekiem kina w języku telugu, pomogła mu zdobyć ogromną popularność[9]. Uznany za kulturową ikonę Andhry Pradesh, swój szczególny status wykorzystał w działalności politycznej. W marcu 1982 założył Telugu Desam Party (TDP)[10], w 1983 poprowadził ją do zwycięstwa w wyborach stanowych[11]. Został tym samym szefem regionalnego rządu, pierwszym niezwiązanym z Indyjskim Kongresem Narodowym. Jego pierwszy gabinet został odwołany w kontrowersyjnych okolicznościach w sierpniu 1984[12]. Polityk powrócił na stanowisko już we wrześniu tego samego roku. Dodatkowo wzmocnił swoją pozycję po zdecydowanym zwycięstwie w wyborach do stanowej legislatywy w 1985[13].

Podjął szereg decyzji określanych niekiedy jako populistyczne[14]. Wprowadził subsydia żywieniowe i odzieżowe dla najuboższych, zainicjował budowę mieszkań dla obywateli żyjących poniżej progu ubóstwa, wprowadził również zakaz sprzedaży alkoholu. Jego politykę często zestawia się z działaniami M.G. Ramachandrana, również aktora, a także premiera pobliskiego Tamilnadu w analogicznym okresie. Stracił władzę po wyborach z 1989[15]. Przewodził następnie opozycji, próbując jednocześnie wzmocnić i zreorganizować TDP.

W 1994 Rama Rao po raz trzeci objął funkcję stanowego szefa rządu. W 1995 wewnątrzpartyjny przewrót pozbawił go stanowiska, a także doprowadził do wydalenia go z partii, którą utworzył[16]. Zmarł kilka miesięcy później na skutek zawału serca[17] w Hajdarabadzie.

Uznaje się go za jednego z prekursorów specyficznej praktyki dyscyplinującej własne zaplecze polityczne, zjawiska, które w indyjskiej debacie publicznej zyskało miano kurortowej polityki[18]. Przymusowe zakwaterowanie posłów w hotelu bądź kurorcie mające na celu przeczekanie sytuacji kryzysowej, bo do tego ów termin się odnosi, zostało przezeń wykorzystane po raz pierwszy w 1984[19].

W 1943 poślubił Basavę Tarakam. Doczekał się z nią 12 dzieci[20]. Owdowiał w 1985. W 1992, potajemnie poślubił Lakshmi Parvathi[21], swą biografkę[22].

Trzykrotny laureat Narodowej Nagrody Filmowej, otrzymał też Nagrodę Nandi, związaną z rządem stanowym, jak również Nagrodę Filmfare. W 1968, w uznaniu zasług dla indyjskiej kinematografii, uhonorowany Padmą Shri[23]. Otrzymał doktorat honorowy Andhra University (1978). Upamiętnia go ustanowiona w 1996 NTR National Award, przyznawana za wybitny wkład w rozwój indyjskiego kina. O jego życiu i karierze opowiadają filmy NTR: Kathanayakudu oraz NTR: Mahanayakudu w reżyserii Krisha (2019). W rolę Ramy Rao wcielił się w nich jeden z synów gwiazdora. Postawiono mu liczne pomniki, chociażby w Hajdarabadzie oraz w Vinukondzie w dystrykcie Guntur[24].

Przypisy

  1. Richa Taneja: NT Rama Rao Death Anniversary: Know All About Actor, Director And Politician. [w:] NDTV [on-line]. ndtv.com, 2018-01-18. [dostęp 2020-12-22]. (ang.).
  2. ANI: Krishna District to be named as NTR District: Jagan. [w:] Business Standard [on-line]. business-standard.com, 2018-04-30. [dostęp 2020-12-22]. (ang.).
  3. Neuss 1998 ↓, s. 26.
  4. Manisha Mondal: N.T. Rama Rao, the three-time CM of Andhra Pradesh who could serve one full term. [w:] The Print [on-line]. theprint.in, 2019-01-18. [dostęp 2020-12-22]. (ang.).
  5. Roktim Rajpal: Remembering Sr NTR on his death anniversary: Why 'Annagaru' is an irreplaceable icon. [w:] Deccan Herald [on-line]. deccanherald.com, 2020-01-18. [dostęp 2020-12-22]. (ang.).
  6. Remembering Nandamuri Taraka Rama Rao on his birth anniversary. [w:] Times of India [on-line]. timesofindia.indiatimes.com, 2020-05-28. [dostęp 2020-12-22]. (ang.).
  7. Nivedita Mishra: Janmashtami: A look at NT Rama Rao’s portrayal of Lord Krishna. [w:] Hindustan Times [on-line]. hindustantimes.com, 2016-08-25. [dostęp 2020-12-22]. (ang.).
  8. Team FC: NTR: The Star Who Became A God. [w:] Film Companion [on-line]. filmcompanion.in, 2020-06-27. [dostęp 2020-12-22]. (ang.).
  9. Neuss 1998 ↓, s. 23.
  10. Telugu Desam Party, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2020-12-22] (ang.).
  11. Neuss 1998 ↓, s. 27.
  12. Sreenivas Janyala: Going back to headlines: A demi-god, a son-in-law, two coups, and two hotels. [w:] The Indian Express [on-line]. indianexpress.com, 2017-02-19. [dostęp 2020-12-22]. (ang.).
  13. Amarnath K. Menon: Andhra Pradesh assembly elections: Telugu Desam’s victory comes as no surprise. [w:] India Today [on-line]. indiatoday.in, 1985-03-31. [dostęp 2020-12-23]. (ang.).
  14. S. Venkat Narayan: How is one-time Telugu film superstar N.T. Rama Rao faring in his political incarnation?. [w:] India Today [on-line]. indiatoday.in, 1984-01-31. [dostęp 2020-12-22]. (ang.).
  15. Amarnath K. Menon: Andhra Pradesh polls: Congress(I), TDP slug it out while BJP harbours more limited ambitions. [w:] India Today [on-line]. indiatoday.in, 1994-11-30. [dostęp 2020-12-22]. (ang.).
  16. Nandamuri Taraka Rama Rao, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2020-12-21] (ang.).
  17. John F. Burns: N. T. Rama Rao, 72, Is Dead; Star Status Infused His Politics. [w:] The New York Times [on-line]. nytimes.com, 1996-01-18. [dostęp 2020-12-22]. (ang.).
  18. Sruthi Radhakrishnan: The many instances of 'resort politics' in India. [w:] The Hindu [on-line]. thehindu.com, 2018-05-17. [dostęp 2020-12-23]. (ang.).
  19. G.C Shekhar: A Precursor To ‘Resort Politics’ That Began In 1984 As NTR Foiled Indira’s Bid To Dethrone Him. [w:] Outlook [on-line]. outlookindia.com, 2019-11-29. [dostęp 2020-12-22]. (ang.).
  20. IANS: NTR’s dynasty remains at the centrestage of Andhra politics. [w:] The New Indian Express [on-line]. newindianexpress.com, 2019-04-07. [dostęp 2020-12-22]. (ang.).
  21. IANS: Lakshmi Parvathi, devotee-turned-second wife of NTR (Where Are They Now?). [w:] Business Standard [on-line]. business-standard.com, 2019-04-28. [dostęp 2020-12-22]. (ang.).
  22. The Hindu Net Desk: N.T. Rama Rao: A timeline. [w:] The Hindu [on-line]. thehindu.com, 2017-05-28. [dostęp 2020-12-22]. (ang.).
  23. Ministry of Home Affairs (Govt. of India): PREVIOUS AWARDEES Andhra Pradesh. [w:] Padma Awards [on-line]. padmaawards.gov.in. [dostęp 2020-12-22]. (ang.).
  24. TNM Staff: Tension in Andhra’s Guntur district after NTR statue removed based on HC order. [w:] The News Minute [on-line]. thenewsminute.com, 2020-09-14. [dostęp 2020-12-22]. (ang.).

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

IND Padma Shri BAR.png
Baretka Orderu Padma Shri
N. T. Rama Rao in Shavukaru (1950).jpg
A still of Indian Telugu actor and filmmaker N. T. Rama Rao from Shavukaru (1950)
NT Rama Rao Signature.svg
Signature of N.T. Rama Rao