NATO-bis

NATO-bis – koncepcja utworzenia międzynarodowego układu wojskowego państw Europy Środkowej, wcześniej należących do rozwiązanego Układu Warszawskiego, wysunięta przez prezydenta RP Lecha Wałęsę w marcu 1992, w czasie jego wizyty w Niemczech[1].

Geneza

Wobec rozwiązania ZSRR 8 grudnia 1991, rząd Jana Olszewskiego po raz pierwszy jednoznacznie zaakcentował prozachodnie aspiracje Polski. 16 grudnia podpisano akt stowarzyszeniowy ze Wspólnotami Europejskimi, a w oficjalnych dokumentach MON-u znalazło się stwierdzenie, że członkostwo Polski w NATO jest strategicznym celem RP. To spotkało się z niechętnym przyjęciem Federacji Rosyjskiej, która w oficjalnych komunikatach uważała nadal Polskę za swoją strefę wpływów. Koncepcja ta wychodziła naprzeciw propozycjom Rosji udzielenia wspólnych z NATO gwarancji bezpieczeństwa dla państw Europy Środkowej.

Skutki

Wysunięcie koncepcji NATO-bis i EWG-bis przez Wałęsę w czasie jego wizyty w Niemczech i niekonsultowanie jej z rządem, wywołało dużą konsternację. Minister Krzysztof Skubiszewski zmuszony był wysłać stosowne wyjaśnienie polskim placówkom dyplomatycznym, zgodnie z którym celem Polski pozostawało przede wszystkim szybkie członkostwo w NATO[2]. Wywołało to wrażenie, że polityka polska jest niespójna, a sam kraj nie jest jeszcze gotowy na integrację ze strukturami świata Zachodu[3].

Zobacz też

Przypisy

  1. Robert Kupiecki, Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego, Wyd. Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Warszawa 2016, ISBN 978-83-65427-03-8., Witold Bereś, Polska droga do NATO, Wyborcza.pl, 8 lutego 2007 [dostęp 2010-01-18] [zarchiwizowane z adresu 2008-05-13].
  2. Krzysztof Skubiszewski, Stosunki między Polską i NATO w latach 1989–1993 – przyczynek do historii dyplomacji w III Rzeczypospolitej (rozdział IX) [dostęp 2010-04-15].
  3. Gierowski, Józef Andrzej, Wielka Historia Polski Tom V wyd. Świat Książki Warszawa: 2003 ISBN 83-85719-78-4