NATO Forward Presence

enhanced Forward Presence
eFP
tailored Forward Presence
tFP
 NATO
Historia
Państwa wystawiające
Państwa mandatowe

eFP:
 Estonia
 Litwa
 Łotwa
 Polska
tFP:
 Bułgaria
 Rumunia

Decyzja o użyciu

9 lipca 2016

Rozpoczęcie misji

czerwiec 2017

Organizacja
Typ

operacyjny

Podporządkowanie

eFP: NATOPolska Wielonarodowa Dywizja Północny-Wschód
tFP: NATORumunia Wielonarodowa Dywizja Południowy-Wschód

Skład

eFP: 4 batalionowe grupy bojowe

Liczebność

eFP: ok. 5000 żołnierzy

Dyslokacja

Tapa
Rukłe
Ādaži
Orzysz
Krajowa

Wysunięta Obecność NATO (ang. NATO Forward Presence) – przyjęta w trakcie szczytu NATO w Warszawie w 2016 inicjatywa utrzymywania na terytorium państw Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego ograniczonej obecności wojskowej w postaci batalionowych grup bojowych celem zagwarantowania bezpieczeństwa na tzw. wschodniej flance NATO.

Utrzymywane są dwie formy Wysuniętej Obecności: wzmocniona Wysunięta Obecność (ang. enhanced Forward Presence – eFP) w Estonii, Litwie, Łotwie i Polsce oraz dostosowana Wysunięta Obecność (ang. tailored Forward Presence – tFP) w Bułgarii i Rumunii.

Historia

Rosyjskie działania zbrojne wymierzone w integralność Ukrainy (aneksja Krymu przez Rosję i wojna w Donbasie) znacząco zmieniły sytuację geopolityczną w środkowej i wschodniej Europie. Koniecznością stało się zagwarantowanie bezpieczeństwa nowym państwom członkowskim Paktu Północnoatlantyckiego, tj. przyjętych do Sojuszu po 1999 r., zwłaszcza w rejonie tzw. wschodniej flanki NATO (przede wszystkim Polska i państwa bałtyckie, a także Rumunia i Bułgaria).

W rezultacie postanowień podjętych w trakcie szczytu NATO w Warszawie w dniach 8-9 lipca 2016 r. państwa członkowskiego NATO rozpoczęły przemieszczanie sił sojuszniczych w ramach dwóch form inicjatywy Wysuniętej Obecności:

  • enhanced Forward Presence (eFP), wzmocniona Wysunięta Obecność – zwiększenie potencjału obrony i sił odstraszania poprzez utworzenie w Polsce, Litwie, Łotwie i Estonii batalionowych grup bojowych złożonych z kontyngentów państw członkowskich,
  • tailored Forward Presence (tFP), dostosowana Wysunięta Obecność – wzmocnienie bezpieczeństwa Rumunii i Bułgarii poprzez wsparcie wojskowe stacjonującej w Rumunii Wielonarodowej Dywizji Południowo-Wschodniej i podległej jej Wielonarodowej Brygady Południowo-Wschodniej[1].
Wzmocniona Wysunięta Obecność (język fr., stan na czerwiec 2019)

Enhanced Forward Presence (eFP)

Wzmocniona Wysunięta Obecność ma charakter defensywny, obejmujący dwa główne zakresy:

  • wzmocnienie potencjału obronnego NATO w Europie Środkowo-Wschodniej – od przystąpienia do Paktu przez Polskę w 1999 i państwa bałtyckie w 2004 na ich terytoriach nie stacjonowały znaczące siły sojusznicze,
  • odstraszanie – obecność wojsk z państw NATO oznacza, że atak na Polskę i państwa bałtyckie jest jednoznaczny z konfliktem zbrojnym z pozostałymi członkami NATO, reagującymi odpowiednio zgodnie z zapisami artykułu 5. traktatu północnoatlantyckiego[2].

Zasadniczym elementem wzmocnionej Wysuniętej Obecności są cztery batalionowe grupy bojowe:

Grupa bojowaPrzydziałPaństwo-gospodarzGarnizonPaństwo ramowePozostałe państwa
Batalionowa Grupa Bojowa NATO w Estonii1 Brygada PiechotyEstoniaTapaWielka BrytaniaFrancja, Islandia
Batalionowa Grupa Bojowa NATO na ŁotwieBrygada Piechoty ZmotoryzowanejŁotwaĀdažiKanadaAlbania, Czarnogóra, Czechy, Hiszpania, Islandia, Polska, Słowacja, Słowenia, Włochy
Batalionowa Grupa Bojowa NATO na LitwieBrygada Zmechanizowana Żelazny WilkLitwaRukłeNiemcyBelgia, Czechy, Holandia, Islandia, Francja, Norwegia
Batalionowa Grupa Bojowa NATO w Polsce15 Brygada ZmechanizowanaPolskaOrzyszStany ZjednoczoneChorwacja, Rumunia, Wielka Brytania
Państwa NATO uczestniczące w eFP (stan na październik 2020)
(c) www.esercito.difesa.it, CC BY 2.5
Kanadyjscy, słoweńscy i włoscy żołnierze Batalionowej Grupy Bojowej NATO na Łotwie

Każda grupa bojowa liczy ok. 1000-1500 żołnierzy, stacjonujących w systemie rotacyjnym (6-miesiecznym). Status państwa ramowego oznacza wyznaczenie kadry kierowniczej grupy, jednostki bojowej oraz odpowiedniego zaplecza wsparcia i logistycznego.

Grupy bojowe w systemie krajowym przydzielone są do odpowiednich brygad zmechanizowanych państw-gospodarzy, z którymi prowadzą cykl szkoleń, utrzymujących stałą gotowość bojową grup. W systemie międzynarodowym grupy bojowe koordynowane są przez Wielonarodową Dywizję Północny-Wschód z kwaterą główną w Elblągu (podlegającej Wielonarodowemu Korpusowi Północno-Wschodniemu z dowództwem w Szczecinie)[2].

Zaplecze logistyczne i infrastrukturalne w swoim zakresie zapewniają państwa-gospodarze w ramach HNS (Host Nation Support) – Polska jest jedynym państwem-gospodarzem i państwem-kontrybutorem eFP. Do inicjatywy eFP zostały włączone Grupy Integracyjne Sił NATO (NATO Force Integration Unit – NFIU) utworzone w 2015 wielonarodowe jednostki wojskowe, stacjonujące w Polsce, Litwie, Łotwie, Estonii, Słowacji, Węgrzech, Rumunii i Bułgarii. Wsparcie NFIU obejmuje planowanie, rozlokowanie i integrację kontyngentów narodowych w ramach grup bojowych oraz grup bojowych z przydzielonymi brygadami[3].

Wkład poszczególnych państw w grupy bojowe (liczby przybliżone, stan na: maj 2017[4], luty 2018[5], marzec 2019[6], październik 2020[7] i marzec 2021[8]):

Batalionowa Grupa Bojowa NATO w Estonii
PaństwoLiczebnośćKontyngent (III 2021)Uwagi
V 2017II 2018III 2019X 2020III 2021
 Belgia0026900czasowo kompania zmechanizowana
 Dania020032090czasowo kompania zmechanizowana
 Francja300000337kompania czołgów (Leclerc),
pluton inżynieryjny, element logistyczny		czasowo kompania piechoty zmotoryzowanej
 Islandia01111pracownik cywilny w dowództwie grupy bojowej
 Wielka Brytania800800800754828batalion zmechanizowany (Warrior, Challenger 2),
elementy: artylerii samobieżnej, przeciwlotniczej, inżynieryjny, logistyczny, wywiadowczy
personel w dowództwie grupy bojowej		państwo ramowe
Łącznie1100100110739641166
Batalionowa Grupa Bojowa NATO na Łotwie
PaństwoLiczebnośćKontyngent (III 2021)Uwagi
V 2017II 2018III 2019X 2020III 2021
 Albania1818212121pluton rozminowania EOD
 Czarnogóra008510drużyna saperów,
personel w dowództwie grupy bojowej
 Czechy00606056pluton moździerzy
 Hiszpania300322300343346kompania zmechanizowana (Pizarro, Leopard 2),
kompania saperów (CEV M113),
element logistyczny,
personel w dowództwie grupy bojowej
 Islandia00011pracownik cywilny w dowództwie grupy bojowej
 Kanada450450450527527kompania piechoty zmotoryzowanej (LAV 6.0),
bateria artylerii (M777)
kompania wsparcia, element logistyczny,
personel w dowództwie grupy bojowej		państwo ramowe
Task Force Latvia
 Polska160169200175175kompania czołgów (PT-91 Twardy),
element logistyczny,
personel w dowództwie grupy bojowej		Polski Kontyngent Wojskowy na Łotwie
 Słowacja0215215297kompania rozpoznawcza
bateria artylerii
personel w dowództwie grupy bojowej		czasowo kompania zmechanizowana (BMP-2)
 Słowenia5049504140pluton inżynieryjny,
zespół dowodzenia lotnictwem taktycznym,
personel w dowództwie grupy bojowej
 Włochy160160160200200kompania piechoty zmotoryzowanej (Freccia, Dardo, Ariete),
pluton rozpoznawczy, element logistyczny
Łącznie11381170140115251473
Batalionowa Grupa Bojowa NATO na Litwie
PaństwoLiczebnośćKontyngent (III 2021)Uwagi
V 2017II 2018III 2019X 2020III 2021
 Belgia100011198kompania zmechanizowana
element logistyczny
 Chorwacja0187000czasowo kompania piechoty zmotoryzowanej
 Czechy002303536element walki elektronicznej WREczasowo kompania zmechanizowana
 Francja02662662750czasowo kompania zmechanizowana (VBCI, Leclerc)
 Holandia270224270270270kompania piechoty zmotoryzowanej
element logistyczny
 Islandia00111pracownik cywilny w dowództwie grupy bojowej
 Luksemburg220044zespół transportowy
 Niemcy450699540527583kompania zmechanizowana,
element wsparcia,
personel w dowództwie grupy bojowej		państwo ramowe
 Norwegia2002813120195kompania zmechanizowana
element logistyczny
Łącznie10221404105512331287
Batalionowa Grupa Bojowa NATO w Polsce
PaństwoLiczebnośćKontyngent (III 2021)Uwagi
V 2017II 2018III 2019X 2020III 2021
 Chorwacja072698080bateria artylerii rakietowej
 Rumunia120120120120120bateria przeciwlotnicza
 Stany Zjednoczone1000795889670691szwadron kawalerii pancernej,
element wsparcia,
personel w dowództwie grupy bojowej		państwo ramowe
 Wielka Brytania150130140140140szwadron rozpoznawczy
Łącznie12701117121810101031
(c) www.esercito.difesa.it, CC BY 2.5
Włoski czołg C-1 Ariete i kanadyjski transporter opancerzony LAV 6.0 w trakcie ćwiczeń Silver Arrow

Struktura organizacyjna grupy bojowej na przykładzie kanadyjskiej (struktura organizacyjna ulega zmianom wynikającym z rotacyjnej obecności kontyngentów narodowych, stan na czerwiec 2019[9][10]).

  • Kanada Dowództwo i sztab Batalionowej Grupy Bojowej
    • Włochy kompania piechoty zmotoryzowanej
      • Włochy 2 plutony piechoty zmotoryzowanej
      • Włochy pluton czołgów
      • Włochy pluton wsparcia
    • Kanada kompania piechoty zmotoryzowanej
      • Kanada 3 plutony piechoty zmotoryzowanej
      • Kanada pluton wsparcia
    • Hiszpania kompania zmechanizowana
      • Hiszpania 2 plutony zmechanizowane
      • Hiszpania pluton czołgów
      • Hiszpania pluton wsparcia
    • Słowacja kompania zmechanizowana
      • Słowacja 3 plutony zmechanizowane
      • Słowacja pluton wsparcia
    • Polska kompania czołgów
      • Polska 3 plutony czołgów
    • Kanada bateria artylerii[a]
      • Kanada 4 plutony ogniowe
    • Hiszpania kompania saperów
      • Hiszpania pluton saperów
      • Słowenia pluton inżynieryjny
    • Kanada kompania wsparcia (Combat Support, CS)[b]
      • Kanada pluton walki elektronicznej
      • Czechy pluton moździerzy
      • Albania pluton rozminowania
      • Kanada pluton rozpoznawczy
narodowe elementy logistyczne
  • Kanada Narodowy Element Wsparcia
    • Kanada kompania Garrison Services (GS)
    • Kanada kompania Health Services (HSS)
    • Kanada kompania Engineer Services (ESS)
  • Polska Narodowy Element Wsparcia
    • Polska pluton zabezpieczenia
    • Polska pluton remontowy
  • Hiszpania Narodowy Element Wsparcia
  • Słowacja Narodowy Element Wsparcia
  • Słowenia Narodowy Element Wsparcia
  • Włochy Narodowy Element Wsparcia
  1. ↑ Na stałe stacjonuje tylko wyposażenie baterii, personel przysyłany jest na czas ćwiczeń (Canada adds artillery battery to its Latvian forces. LSM. [dostęp 2020-01-14]. (ang.).)
  2. ↑ Support tłumaczone jest na język polski jako wsparcie (Bojowe wsparcie. Polska Zbrojna. [dostęp 2020-03-09]. (pol.).), nie stanowi jednak odpowiednika polskich kompanii wsparcia czyli pododdziału artylerii

Tailored Forward Presence (tFP)

Dostosowana Wysunięta Obecność ma innych charakter niż wzmocniona Wysunięta Obecność: opiera się głównie na wsparciu rumuńskich sił zbrojnych w procesie formowania i funkcjonowania MND-SE – Wielonarodowej Dywizji Południowy-Wschód (powstałej na bazie rumuńskiej 1 Dywizji Piechoty w Bukareszcie). MNDSE jest wielonarodowym dowództwem szczebla dywizyjnego, składającego się z żołnierzy z następujących państw: Rumunia (państwo ramowe), Albania, Bułgaria, Francja, Grecja, Kanada, Niemcy, Polska, Portugalia, Słowacja, Stany Zjednoczone, Turcja, Węgry, Wielka Brytania. Dywizja osiągnęła zdolność operacyjną 22 marca 2018, uzyskując możliwość dowodzenia siłami sojuszniczymi w południowo-wschodniej Europie[11].

Rumunia jest zarówno państwem-gospodarzem tFP jak i państwem-kontrybutorem eFP: wystawia baterię przeciwlotniczą do Batalionowej Grupy Bojowej w Polsce. Wsparcie Rumunii w zakresie planistycznym i organizacyjnym zapewniają Grupy Integracyjne Sił NATO w Rumunii i Bułgarii.

Trzon MND-SE stanowi Wielonarodowa Brygada Południowy-Wschód (na bazie 2 Brygady Piechoty w Krajowej). W przeciwieństwie do eFP wielonarodowa grupa bojowa nie stanowi zwartej jednostki, a pododdziały podporządkowane są dowództwu brygady. Brygadę tworzą żołnierze z następujących państw: Rumunia (państwo ramowe), Bułgaria, Hiszpania, Polska, Portugalia, Stany Zjednoczone[12].

Bieżąca działalność jednostek tFP polega podtrzymywaniu zdolności bojowej poprzez szkolenie dowództw i pododdziałów rumuńskich (20., 22., 26. bataliony piechoty, 325 batalion artylerii, 205 batalion artylerii przeciwlotniczej, 116 batalion logistyczny) oraz sojuszniczych stacjonujących rotacyjnie w Rumunii (m.in. polska kompania piechoty zmotoryzowanej) oraz dyslokowanych czasowo na czas ćwiczeń[13]. Wkład poszczególnych państw:

PaństwoLiczebnośćKontyngentUwagi
 Polska230[14]kompania piechoty zmotoryzowanej (KTO Rosomak),
element logistyczny,
personel w dowództwie wielonarodowej dywizji i brygady		Polski Kontyngent Wojskowy w Rumunii

Przypisy

  1. ↑ Wzmocniona Wysunięta Obecność. Serwis rządowy gov.pl. [dostęp 2020-03-09]. (pol.).
  2. ↑ a b Wzmocniona Wysunięta Obecność NATO. Wielonarodowa Dywizja Północny-Wschód. [dostęp 2020-03-09]. (pol.).
  3. ↑ NATO Force Integration Unit. NATO SHAPE. [dostęp 2020-03-09]. (ang.).
  4. ↑ NATO's enhanced Forward Presence. NATO. [dostęp 2020-03-09]. (ang.).
  5. ↑ NATO's enhanced Forward Presence. NATO. [dostęp 2020-03-09]. (ang.).
  6. ↑ NATO's enhanced Forward Presence. NATO. [dostęp 2020-03-09]. (ang.).
  7. ↑ NATO's enhanced Forward Presence. NATO SHAPE. [dostęp 2020-10-25]. (ang.).
  8. ↑ NATO's enhanced Forward Presence. NATO SHAPE. [dostęp 2021-01-31]. (ang.).
  9. ↑ Operation REASSURANCE: The Role of the Canadian National Support Element within NATO’s enhanced Forward Presence (eFP) Latvia. The Guard. [dostęp 2020-01-14]. (ang.).
  10. ↑ eFP Battle Group Latvia. NATO SHAPE. [dostęp 2020-03-09]. (ang.).
  11. ↑ About MND-SE. HQ MND-SE. [dostęp 2020-03-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-22)]. (ang.).
  12. ↑ The 4th rotation of the Polish Military Contingent arrived in Romania. Warsaw Institute. [dostęp 2020-03-09]. (ang.).
  13. ↑ Multinational exercise Scorpions Fury 18 to culminate in Romania. Army-Technology. [dostęp 2020-03-09]. (ang.).
  14. ↑ PKW Rumunia. Serwis rządowy gov.pl. [dostęp 2020-03-09]. (pol.).

Zobacz też

Media użyte na tej stronie

Flag of NATO.svg
Flaga Paktu Północnoatlantyckiego (NATO).
Flag of Albania.svg
Flag of Albania
Flag of Croatia.svg
Łatwo można dodać ramkę naokoło tej grafiki
Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Présence avancée rehaussée de l'OTAN.gif
Nations participant à la présence avancée rehaussée de l'OTAN en 2019 en Pologne et aux Pays Baltes.
Italian Army - 4th Tank Regiment Ariete main battle tank with a Canadian Army LAV III in Latvia 2019.jpg
(c) www.esercito.difesa.it, CC BY 2.5
Italian Army - An Ariete main battle tank from the 4th Tank Regiment and a Canadian Army LAV III vehicle during exercise "Silver Arrow" in Latvia in September 2019
NATO Enhanced Forward Presence participating nations.png
Autor: Noclador, Licencja: CC BY-SA 4.0
NATO Enhanced Forward Presence participating nations 2017
Italian Army - 1st Bersaglieri Regiment Lince vehicle and Canadian Army in Latvia 2019.jpg
(c) www.esercito.difesa.it, CC BY 2.5
Italian Army - 1st Bersaglieri Regiment: Lince vehicle in Latvia being refueled by Canadian soldiers as part of NATO's Enhanced Forward Presence, August 2019