Nabój 5,56 × 45 mm

5,56 × 45 mm /223 Remington

Pocisk, łuska oraz całość naboju 5,56 × 45 mm
Rodzaj	nabój pośredni
Kaliber	5,56 mm
Średnica
pocisku	5,70 mm
max. szyjki	6,43 mm
max. stożka przejściowego	9,00 mm
max. łuski	9,58 mm
kryzy	9,60 mm
Długość
łuski	44,70 mm
pocisku	19 mm (M193) 23 mm (SS109)
naboju	57,40 mm
Masa
naboju	11,20-11,80 g
pocisku	3,56 g (M193) 3,95 g (SS109)
materiału miotającego	1,62 g
Inne
Prędkość początkowa	1005 m/s (M193) 948 m/s (SS109)
Energia początkowa	1798 J (M193) 1775 J (SS109)
Ciśnienie maksymalne	365-373 MPa

5,56 × 45 mm – nabój pośredni, jedna z jego wersji jest standardowym nabojem pośrednim NATO.

Historia

5,56 × 45 mm M193

Po II wojnie światowej w kilku państwach rozpoczęto prace nad amunicją pośrednią. Z krajów NATO najbardziej zaawansowane były prace w Wielkiej Brytanii, gdzie do uzbrojenia wprowadzono nabój .280 Mk1Z. Pod wpływem USA na początku lat 50. standardowym nabojem NATO został 7,62 × 51 mm NATO. Był to typowy nabój karabinowy. W tym samym czasie w USA prowadzono prace nad eksperymentalną bronią strzelającą amunicją strzałkową (SPIW) i wielopociskową (SSB).

W 1957 roku opracowano w USA w oparciu o nabój cywilny .222 Remington Magnum nabój oznaczony .223 Remington (5,56 x 45 mm). Do strzelania nowym nabojem Eugene Stoner opracował nowy karabin Armalite AR-15. W 1962 roku karabiny AR-15 zostały zakupione przez US Air Force, a później także przez US Army. Nowy karabin został standaryzowany jako M16, a amunicja jako M193 (nabój z pociskiem zwykłym). Zarówno nabój, jak i karabin traktowano jako rozwiązanie tymczasowe, do momentu wprowadzenia do uzbrojenia karabinu opracowanego w ramach projektu SPIW. Niepowodzenie programu SPIW spowodowało jednak że nowy karabin i amunicja M193 zdobywała coraz silniejszą pozycję w systemie uzbrojenia amerykańskiej armii. Z czasem nowa amunicja została przyjęta do uzbrojenia poza USA (np. we Francji), pojawiło się także wiele nowych wzorów broni strzelających nabojem 5,56 x 45 mm.

5,56 × 45 mm NATO (SS109)

Produkcję amunicji 5,56 mm uruchomiono także w belgijskich zakładach FN. Początkowo produkowały one naboje SS92 identyczne z M193, ale po kilku latach rozpoczęto prace nad modernizacją naboju. Ich efektem był nabój SS109 wyposażony w nowy, dłuższy pocisk. Nowy pocisk wymagał lufy o większym skoku (1:7 cali, w porównaniu do 1:12 cali dla pocisku M193), ale w zamian oferował znacznie lepsze osiągi balistyczne. Na początku lat 80 XX w. amunicja 5,56 × 45 mm z pociskiem SS109 stała się standardową amunicją pośrednią NATO. W USA jako pierwszy do uzbrojenia przyjął ją w 1982 roku US Marine Corps jako M855.

Od 1997 roku nabój 5,56 mm NATO znajduje się na uzbrojeniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, zastępując jako amunicja podstawowa dotychczasowy nabój 7,62 × 39 mm wz. 43.

Wersje

5,56 × 45 mm M193

• USA
  • M193 – pocisk zwykły (masa pocisku 3,56 g, prędkość początkowa 1005 m/s)
  • M196 – pocisk smugowy (masa pocisku 3,43 g)
  • XM777 – pocisk zwykły (masa pocisku 3,46 g). Pocisk eksperymentalny, nieprzyjęty do uzbrojenia.
  • XM778 – pocisk smugowy (masa pocisku 3,46 g). Zasięg smugacza do 725 m. Pocisk eksperymentalny, nieprzyjęty do uzbrojenia.
• Belgia
  • SS92 – pocisk zwykły (masa pocisku 3,56 g, prędkość początkowa 1005 m/s)
  • L95 – pocisk smugowy (masa pocisku 3,3 g)
• Portugalia
  • E1 – pocisk zwykły (masa pocisku 3,55 g, prędkość początkowa 990 m/s)
  • E2 – pocisk smugowy (masa pocisku 3,35 g, prędkość początkowa 875 m/s)
• Francja
  • O – pocisk zwykły (masa pocisku 3,56 g, prędkość początkowa 850 m/s)
  • T – pocisk smugowy (masa pocisku 3,36 g, prędkość początkowa 850 m/s)
• Austria
  • pocisk zwykły (masa pocisku 3,6 g, prędkość początkowa 980 m/s)

5,56 × 45 mm NATO

• SS109 (M855) – pocisk zwykły (masa pocisku 4,0 g, prędkość początkowa 948 m/s)
• P112 – pocisk przeciwpancerny (masa pocisku 4,0 g, prędkość początkowa 922 m/s)
• L110 (M856) – pocisk smugowy (masa pocisku 4,14 g, prędkość początkowa 860 m/s)

Bibliografia

• StanisławS. Kochański StanisławS., Broń strzelecka lat osiemdziesiątych, Warszawa: Bellona, 1991, ISBN 83-11-07784-3, OCLC 233499382 .
• Ireneusz Chloupek, Trudna droga na szczyt, „Komandos” 4/1996, ISSN 0867-8669.