Nabój 7,62 × 39 mm wz. 43

7,62 × 39 mm wz. 43

Rodzaj	nabój pośredni
Kaliber	7,62 mm
Średnica
pocisku	7,85 mm
max. szyjki	8,46 mm
max. stożka przejściowego	9,96 mm
max. łuski	11,26 mm
kryzy	11,30 mm
Długość
łuski	38,5 mm
pocisku	27 mm
naboju	56 mm
Masa
naboju	16,2-16,5 g
pocisku	6,61-12,50 g
materiału miotającego	1,6-1,8 g
Inne
Prędkość początkowa	715 m/s (z lufy 415 mm) 735 m/s (z lufy 520 mm)
Energia początkowa	1991 J

7,62 × 39 mm wz. 43 – radziecki nabój pośredni, zaprojektowany podczas II wojny światowej. Pierwszy raz został użyty w ręcznym karabinie maszynowym RPD, konstrukcji Wasilija Diegtiariowa.

Najczęściej spotykane wersje naboju 7,62 × 39 mm wz. 43:

• PS – pocisk zwykły (masa pocisku 7,91 g)
• T-45 – pocisk smugowy (masa pocisku 7,45 g)
• BZ – przeciwpancerno-zapalający (masa pocisku 7,77 g)
• Z – zapalający (masa pocisku 6,61 g)
• US – o zmniejszonej prędkości początkowej, stosowany do strzelania razem z tłumikiem dźwięku (masa pocisku 12,50 g, masa ładunku miotającego 0,75 g)

Historia

Pierwsze prace nad nabojem pośrednim prowadzono jeszcze przed wybuchem II wojny światowej. Wybuch wojny zatrzymał je i dopiero kiedy w 1942 roku w ręce Rosjan dostały się egzemplarze niemieckich karabinów MKb 42 zasilanych amunicją 7,92 x 33 mm Kurz prace wznowiono. Założenia programu mówiły o opracowaniu naboju o kalibrze 7,62 mm i masie 15-17 g, którego pocisk wystrzelony z lufy o długości 500 mm miałby w odległości 1000 m energię kinetyczną około 200 J. Najlepiej wymagania te spełniał nabój opracowany przez N. M. Jelizarowa i B. W. Siemina pracujących w OKB-44. Nowy nabój miał łuskę długości 41 mm. W marcu 1944 roku wszedł on do doświadczalnej produkcji.

Po opracowaniu naboju rozpoczęto projektowanie mogących strzelać nim broni. Według planów do uzbrojenia miano przyjąć karabin samopowtarzalny, karabin automatyczny i ręczny karabin maszynowy. Jako pierwszy do produkcji trafił karabin samopowtarzalny SKS. Na początku 1945 roku był on testowany przez żołnierzy I Frontu Białoruskiego. Większe problemy napotkano podczas projektowania innych rodzajów broni zasilanych nabojem pośrednim. Z kilku zaprojektowanych karabinów automatycznych największe szanse na przyjęcie do uzbrojenia miał AS-44 skonstruowany przez Aleksieja Sudajewa, ale śmierć konstruktora spowodowała przerwanie prac nad tą bronią, natomiast wytypowany do przyjęcia do uzbrojenia rkm RPD często się zacinał.

W 1946 roku rozpisano następny konkurs na karabin automatyczny, w wyniku którego do uzbrojenia postanowiono przyjąć skonstruowany przez Michaiła Kałasznikowa karabinek AK.

Kanały chwilowe i kanały stałe czynione przez różne odmiany pocisków 7,62mm

W 1947 roku powstała ostateczna wersja naboju pośredniego kalibru 7,62 mm. Miała ona łuskę o długości 39 mm. W 1949 roku przyjęto go do uzbrojenia Armii Radzieckiej jako nabój 7,62 × 39 mm wz. 43. W tym samym roku przyjęto do uzbrojenia zasilane nim karabiny SKS, AK oraz rkm RPD. W latach 50 XX w. amunicja wz. 43 stała się podstawową amunicją pośrednią armii państw Układu Warszawskiego. Była także używana w państwach nie należących do Układu, ale kupujących broń w ZSRR np. w Finlandii, Egipcie czy Chinach. W latach 70 amunicja ta zaczęła być wypierana przez nowy małokalibrowy nabój pośredni 5,45 × 39 mm, ale nadal jest to jeden z najbardziej rozpowszechnionych naboi świata.

Wymiary naboju

Wymiary naboju 7,62 x 39mm wz. 43. Wszystkie wymiary podane są w milimetrach.

Bibliografia

• StanisławS. Kochański StanisławS., Broń strzelecka lat osiemdziesiątych, Warszawa: Bellona, 1991, ISBN 83-11-07784-3, OCLC 233499382 .
• Ireneusz Chloupek, Coś pośredniego, Komandos 3/96. ISSN 0867-8669