Nachal Ajjalon
Rzeka Ajjalon na przedmieściach Tel Awiwu | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kontynent | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Państwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Lokalizacja | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Rzeka | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Długość | 50 km | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Powierzchnia zlewni | 815 km² | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Źródło | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Miejsce | Bajtunja | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Wysokość | ok. 820 m n.p.m. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Współrzędne | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ujście | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Recypient | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Miejsce | Tel Awiw | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Wysokość | ok. 10 m n.p.m. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Współrzędne | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Szlak | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Nachal Ajjalon (hebr. נחל איילון; arab. وادي المصرارة, Wadi al-Musrara) – rzeka w centralnej części Izraela, mająca swoje źródła w Górach Judzkich w rejonie arabskiej wioski Bajtunja, na południe od miasta Ramallah. Przepływa przez Dolinę Ayalon oraz Równinę Szaron i ma swoje ujście w mieście Tel Awiw do rzeki Jarkon. Rzeka ma długość 50 km. W okresie letnim często wysycha.
Nazwa
Nazwa rzeki Ajjalon nawiązuje do słów wypowiedzianych przez Jozuego:
W dniu, w którym Pan podał Amorytów w moc synów Izraela, rzekł Jozue w obecności Izraelitów:
Stań, słońce, nad Gibeonem, I ty, księżycu, nad doliną Ajjalonu! – Księga Jozuego 10:12
Przebieg
Ajjalon jest niewielką rzeką, mieszczącą się bardziej w kategorii potoku. Ma swoje źródło w Górach Judzkich, na wysokości około 820 m n.p.m. Płynie przez dolinę Ajjalon, Równinę Szaron i obszar metropolitalny Gusz Dan.
Rzeka omija od południa port lotniczy Ben Guriona i następnie dociera do aglomeracji miejskiej Tel Awiwu, gdzie w parku Jarkon wpływa do rzeki Jarkon.
Historia
W odległej przeszłości rzeka Ajjalon miała swoje ujście do Morza Śródziemnego w mieście Jafa.
Rzeka posiada dużą zlewnię, co powoduje, że w okresie zimowych deszczów powodowała ona częste powodzie we wschodnich dzielnicach Tel Awiwu. Aby zmniejszyć uciążliwość rzeki, w 1955 w górnym biegu rzeki wybudowano tamę i zbiornik retencyjny o pojemności 7 milionów m³ wody[1]. Na początku lat 90. XX wieku zrealizowano projekt regulacji jej koryta. Pomimo to zdarza się, że Ajjalon wylewa powodując lokalne podtopienia (zimy 1991-92, i 1992-93).
Istnieją plany zmiany koryta rzeki i wybudowanie nowego ujścia do Morza Śródziemnego w rejonie Jafy. Istnieją jednak duże obawy zanieczyszczenia wybrzeża i dużych szkód ekologicznych.
Zanieczyszczenie
Wody rzeki Ajjalon są mocno zanieczyszczone, najmocniej w rejonie Tel Awiwu. Wynika to z faktu zrzucania do rzeki ścieków z miasta Modi’in Illit i Portu lotniczego Tel Awiw-Ben Gurion. Dodatkowym czynnikiem zanieczyszczającym są nawozy rolnicze wypłukiwane z pól oraz ścieki z osiedli w dolinie Ajjalon. Wszystkie te czynniki wpływają na poziom zanieczyszczeń w rzece[2].
Poziom zanieczyszczeń zmusił władze do podjęcia działań na rzecz ratowania rzeki Ajjalon. W latach 1999-2006 usunięto większość źródeł zanieczyszczeń w dolinie Ajjalon[3]. W 2005 uruchomiono lokalną oczyszczalnię ścieków w Porcie lotniczym Ben Guriona, a w 2006 podpięto Modi’in Illit do systemu kanalizacji z dużą zbiorczą oczyszczalnią ścieków. Oczekuje się zdecydowanej poprawy jakości wody po 2009[2].
Przyroda
Tereny wzdłuż brzegów rzeki Ajjalon są w większości porośnięte trawami, a drzewostan jest zdominowany przez drzewa eukaliptusowe, które były w przeszłości sadzone w Izraelu w celu osuszania terenów bagiennych.
Część terenów wokół rzeki stanowi obszar chronionej przyrody, Park Narodowy Doliny Ajalon[1].
Sport i rekreacja
Trwają przygotowania do utworzenia w południowo-wschodniej części Tel Awiwu, dużego rekreacyjnego Parku Ajjalon. Celem stworzenia tego parku jest rozwój roślinności w oparciu o istniejący krajobraz rzeki Ajjalon. Rozwój terenów zielonych i budowa szlaków turystycznych z miejscami do pikników i uprawiania sportów, zwiększyłby atrakcyjność tych okolic. Park stałby się centrum rozrywki i rekreacji dla populacji aglomeracji miejskiej Tel Awiwu. Centralną osią parku byłaby rzeka Ajjalon[4][5].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b iNature.info – Przyroda i krajobraz Izraela: Valley National Park Ayalon (hebr.). [dostęp 2010-05-26].
- ↑ a b Ministry of Environmental Protection: Nahal Ayalon (hebr.). 06-03-2009. [dostęp 2010-05-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-08-12)].
- ↑ Ministry of Environmental Protection: Melodia Ayalon (hebr.). 10-06-2008. [dostęp 2010-05-26].
- ↑ Ministry of Environmental Protection: Cele rozwoju Ajjalon (hebr.). [dostęp 2010-05-26].
- ↑ Ministry of Environmental Protection: Przywrócenie składowiska Hiriya (hebr.). 07-02-2006. [dostęp 2010-05-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-28)].
Media użyte na tej stronie
Flag of Israel. Shows a Magen David (“Shield of David”) between two stripes. The Shield of David is a traditional Jewish symbol. The stripes symbolize a Jewish prayer shawl (tallit).
Ben Gurion Airport's Runways, as seen from an incoming flight. There is an aircraft seen taxiing on the runway. This incoming Delta flight from Atlanta, GA circled around the airport and landed on the NW runway, approaching from the east
Autor: Eric Gaba (Sting - fr:Sting) and NordNordWest, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Israel. De facto situation.
נחל איילון במבט מגשר מוזס לכוון המע"ר של רמת גן.
Autor: Oryginalnym przesyłającym był דובב z hebrajskiej Wikipedii, Licencja: CC BY 2.5
taken by he:משתמש:אסף.
Icon for riverfloating diagrams.