Nachiczewańska Republika Autonomiczna
republika autonomiczna | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Siedziba | |||||
Data powstania | |||||
Przewodniczący | Vasif Talıbov | ||||
Powierzchnia | 5 500 | ||||
Populacja (2007) • liczba ludności |
| ||||
• gęstość | 67,8 | ||||
Strefa czasowa | |||||
Języki urzędowe | |||||
Położenie na mapie![]() | |||||
Położenie na mapie![]() |
Nachiczewańska Republika Autonomiczna (azer. Naxçıvan Muxtar Respublikası) – autonomiczna jednostka administracyjna Azerbejdżanu, stanowiąca eksklawę tego państwa oddzieloną przez terytorium Armenii.
NRA graniczy z Armenią (221 km), Turcją (16 km) i Iranem (179 km). Obejmuje 7 rejonów: Babək, Culfa, Kəngərli, Ordubad, Sədərək, Şahbuz i Şərur. Siedzibą władz i największym miastem jest Nachiczewan.
Obszar dzisiejszej NRA dokładnie pokrywa się z obszarem istniejącej w latach 1920–1990 Nachiczewańskiej ASRR w składzie Azerbejdżańskiej SRR i w przybliżeniu pokrywa się z obszarem krainy historycznej Nachiczewan.
W czasach radzieckich liczebność mniejszości ormiańskiej zamieszkującej Nachiczewańską ASRR spadła niemal do zera. Po upadku ZSRR, w toku ciągnącego się od 1988 konfliktu ormiańsko-azerskiego, również pozostali Ormianie porzucili Nachiczewan; ich dawne siedziby, również budowle sakralne, w tym zabytkowe chaczkary, niszczeją, a według Ormian są celowo niszczone. Obecnie ludność NRA stanowią niemal wyłącznie Azerowie. Granica z Armenią jest trwale zamknięta, wobec czego komunikacja NRA z Azerbejdżanem może odbywać się tylko drogą lotniczą albo okrężną przez Iran lub Turcję. Długotrwała izolacja powoduje zastój gospodarczy, w szczególności przerwana została biegnąca wzdłuż Araksu magistrala kolejowa łącząca dawniej ZSRR z Iranem.
Z obszarów dzisiejszej NRA wywodzi się azerbejdżańska dynastia prezydencka Alijewów i powiązany z nią klan, stanowiący obecnie elitę centralnych władz Azerbejdżanu.
Do rejonu Sədərək należy azerbejdżańska enklawa na terenie Armenii – wieś Kərki, w 1990 zajęta przez Armenię.
Galeria
Chaczkary ze zniszczonego cmentarza(ang.) w Dżulfie, obecnie w ormiańskim Eczmiadzynie
Bibliografia
- Bohdan Baranowski, Krzysztof Baranowski Historia Gruzji, Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo, Wrocław - Warszawa - Kraków - Gdańsk - Łódź 1987, ISBN 83-04-02345-8
- Bohdan Baranowski, Krzysztof Baranowski Historia Azerbejdżanu, Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo, Wrocław - Warszawa - Kraków - Gdańsk - Łódź 1987, ISBN 83-04-01806-3
- Mirosława Zakrzewska-Dubasowa Historia Armenii, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1990
- Tadeusz Świętochowski Azerbejdżan, Wydawnictwo "Trio", Warszawa 2006, ISBN 83-7436-0-37-2
- Marek J. Olbrycht, Jerzy Hauziński, Marek Smurzyński, Anna Krasnowolska (red.), Piotr Balczyński Historia Iranu, Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo, Wrocław 2010, ISBN 978-83-04-05047-1
- Ludwik Bazylow, Paweł Wieczorkiewicz Historia Rosji, Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo, Wrocław 2010, ISBN 978-83-04-04641-2
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Emblem of Azerbaijan
Autor: Oryginalnym przesyłającym był Artaxiad z angielskiej Wikipedii, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Map of the Nakhichevan Autonomous SSR, part of the Azerbaijan SSR in the Soviet Union.
City of Naxcivan view from plane
These two khachkars, originally from Jugha were taken to Etchmiadzin, Armenia to be put on display.