Naczelne Dowództwo Wojsk Kierunku Zachodniego
Naczelne Dowództwo Wojsk Kierunku Zachodniego (ros. Главное командование войск Западного направления, ГКЗН) – dowództwo Sił Zbrojnych ZSRR szczebla strategicznego na teatrze działań wojennych obejmującym środkową i zachodnią Europę.
Naczelne Dowództwo Wojsk Kierunku Zachodniego zostało utworzone we wrześniu 1984 w Legnicy (w 1991 przeniesione do Smoleńska). Na zachodnim teatrze działań wojennych skupiono ok. 40% potencjału bojowego SZ ZSRR.
Wojska podporządkowane ND WKZ
- Grupa Wojsk Radzieckich w Niemczech (3 Armia Ogólnowojskowa, 8 i 20 Armia Ogólnowojskowa Gwardii, 1 i 2 Armia Pancerna Gwardii, 16 Armia Lotnicza)
- Północna Grupa Wojsk Armii Radzieckiej w Polsce (2 dywizje - w czasie wojny 16 Armia Ogólnowojskowa)
- Centralna Grupa Wojsk Armii Radzieckiej w Czechosłowacji (28 Korpus Armijny, 131 Dywizja Lotnictwa Mieszanego)
- Białoruski Okręg Wojskowy (28 Armia Ogólnowojskowa, 5 Armia Pancerna Gwardii, 7 Armia Pancerna, 26 Armia Lotnicza, 11 Korpus 2 Armii Obrony Przeciwlotniczej)
- Przykarpacki Okręg Wojskowy (13 i 38 Armia Ogólnowojskowa, 8 Armia Pancerna, 14 Armia Lotnicza, 28 Korpus 2 Armii Obrony Przeciwlotniczej)
- wydzielone wojska Państw Stron Układu Warszawskiego (tylko na wypadek wojny)
- Wojska Polskiego (Front Polski)
- Czechosłowackiej Armii Ludowej (Front Czechosłowacki)
- Narodowej Armii Ludowej NRD (dwa korpusy armijne)
- 4 Armia Lotnicza Rezerwy Naczelnego Dowództwa
- Zjednoczona Flota Bałtycka Układu Warszawskiego
- Flota Bałtycka
- Marynarka Wojenna PRL (na wypadek wojny)
- Marynarka Wojenna NRD (na wypadek wojny)
- 3 Brygada Łączności
- 134 Brygada Łączności
- 284 Samodzielny Węzeł Łączności
| Nazwa związku operacyjnego | DPanc | DZ | DPD | BDes | czołgi | tr.opanc | samoloty | śmigłowce | WROT |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Grupa Wojsk w Niemczech | 9 | 8 | 0 | 6 | 4386 | 5215 | 679 | 350 | 170 |
| Północna Grupa Wojsk | 1 | 1 | 0 | 0 | 599 | 390 | 202 | 85 | 20 |
| Centralna Grupa Wojsk | 2 | 3 | 0 | 0 | 1120 | 2505 | 103 | 173 | 90 |
| Białoruski Okręg Wojskowy | 9 | 3 | 1 | 0 | 3504 | 3096 | 408 | 120 | 124 |
| Przykarpacki Okręg Wojskowy | 3 | 9 | 0 | 0 | 2928 | 3762 | 314 | 120 | 108 |
| Front Polski | 5 | 8 | 0 | 2 | 3350 | 4855 | 480 | 43 | 64 |
| Narodowa Armia Ludowa NRD | 2 | 9 | 1 | 1 DPGórskiej | 3100 | 5900 | 307 | 74 | 80 |
| Czechosłowacka Armia Ludowa | 5 | 8 | 0 | 0 | 3035 | 3485 | 363 | 56 | 77 |
Flota Bałtycka (krążowników – 5, niszczycieli – 5, fregat, korwet i okrętów podwodnych – 35, kutrow rakietowych – 103, samolotów – 204, śmigłowcow 50).
Marynarka Wojenna NRD (okrętów podwodnych 24, niszczycieli rakietowych – 1, fregat rakietowych 8, kutrów rakietowych 50, fregat 2)
Marynarka Wojenna PRL (niszczycieli rakietowych – 1, okrętów podwodnych – 3).
Dowódcy ND WKZ
- marszałek ZSRR Nikołaj Ogarkow (1984-1988)
- gen. armii Stanisław Iwanowicz Postnikow (1988-1992).
Bibliografia
- W. I. Fieskow, K. A. Kałasznikow, W. I. Golikow, Советская Армия в годы "холодной войны" (1945-1991), Tomsk 2004, ISBN 5-7511-1819-7