Naczelny Komitet Ludowy Zjednoczonych Stronnictw Demokratycznych i Socjalistycznych

Naczelny Komitet Ludowy Zjednoczonych Stronnictw Demokratycznych i Socjalistycznych (do października 1943 r. pod nazwą Lewicowy Ośrodek Polityczny[1]) – porozumienie polityczne Robotniczej Partii Polskich Socjalistów, Polskiego Stronnictwa Demokratycznego, Polskiej Ludowej Akcji Niepodległościowej działające od kwietnia 1943 do lutego 1944 r. mające stanowić alternatywę polityczną dla Polskiej Partii Robotniczej jak również obozu politycznego Rządu RP na uchodźstwie. W grudniu 1943 r. NKL opublikował własną deklarację polityczną, nie odbiegającą jednakże w swych ogólnych zarysach od platformy politycznej RPPS przyjętej na III Zjeździe[2]. W swej deklaracji programowej przyjął zasadę natychmiastowego przeprowadzenia reformy rolnej bez wykupu i uspołecznienia środków produkcji. Dla podkreślenia negatywnego stosunku do rządu londyńskiego deklaracja NKL zrywała z konstytucją z 1935, która stanowiła podstawę legalizmu rządu londyńskiego.[3] Przewodniczącym Naczelnego Komitetu Ludowego był: Wacław Barcikowski, sekretarzem Stanisław Chudoba, a po jego aresztowaniu Teofil Głowacki.

NKL spełniał funkcje zwierzchnika politycznego Polskiej Armii Ludowej.

W lutym 1944 r. po przystąpieniu do NKL-u kolejnych grup demokratycznych i syndykalistycznych NKL został przekształcony na Centralny Komitet Ludowy[3].

Przypisy

  1. ↑ Andrzej Gąsiorowski, Powiązania polityczne PAL, [w:] Maciej Zalewski, Klaudia Dróżdź (red.), Polska Armia Ludowa 1943-1945 Studia. Fakty-mity-tajemnice, Gdańsk: Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, 2018, s. 159, ISBN 978-83-65957-04-7.
  2. ↑ Jerzy Pawłowicz, Antoni Przygoński, Nowy etap walki o antyhitlerowski front narodowy w Polsce, [w:] Barbara Kluge (red.), Historia polskiego ruchu robotniczego 1864-1964, t. 2, Warszawa: Książka i Wiedza, 1967, s. 118.
  3. ↑ a b Jan Mulak, Wojsko podziemne 1939-1945, Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza "Wiedza", 1946, s. 31, 32.

Bibliografia

  • Polska Partia Socjalistyczna w latach wojny i okupacji 1939–1945. Aneks, Warszawa 1995