Naczelny dowódca sił zbrojnych

Naczelny dowódca sił zbrojnych (zwany także naczelnym wodzem) − najwyższa funkcja wojskowa w siłach zbrojnych większości państw świata.

Naczelny dowódca jest zwykle powoływany przez głowę państwa lub rząd do dowodzenia całością sił zbrojnych danego państwa w czasie wojny. W państwach o ustroju monarchicznym oraz w niektórych republikach (np. w Stanach Zjednoczonych), naczelnym dowódcą jest głowa państwa i nosi ona ten tytuł zarówno podczas pokoju, jak i wojny. W pozostałych krajach głowa państwa jest politycznym zwierzchnikiem sił zbrojnych, w przeciwieństwie do naczelnego dowódcy, który jest zawodowym żołnierzem i pełni tę funkcję wyłącznie w okresie stanu wojny.

Naczelny Dowódca Sił Zbrojnych w Polsce

W międzywojennej Polsce na naczelnego wodza był przewidziany generalny inspektor sił zbrojnych. Po wojnie funkcji generalnego inspektora nie wznowiono.

W myśl art. 134 ust. 4 Konstytucji RP[1]:

Na czas wojny Prezydent Rzeczypospolitej, na wniosek Prezesa Rady Ministrów, mianuje Naczelnego Dowódcę Sił Zbrojnych. W tym samym trybie może on Naczelnego Dowódcę Sił Zbrojnych odwołać. Kompetencje Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych i zasady jego podległości konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej określa ustawa.

Naczelny Dowódca Sił Zbrojnych jest podsądnym Trybunału Stanu[2].

Zobacz też

Przypisy

  1. Art. 134 ust. 4 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. z 1997 r. nr 78, poz. 483)
  2. Art. 198 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. z 1997 r. nr 78, poz. 483)