Nadarzyn (województwo zachodniopomorskie)

Nadarzyn

osada
Pałac
Państwo	Polska
Województwo	zachodniopomorskie
Powiat	choszczeński
Gmina	Pełczyce
Wysokość	45 m n.p.m.
Liczba ludności (2007)	370
Strefa numeracyjna	95
Kod pocztowy	73-260
Tablice rejestracyjne	ZCH
SIMC	0185637
Położenie na mapie gminy Pełczyce Nadarzyn
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Nadarzyn
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego Nadarzyn
Położenie na mapie powiatu choszczeńskiego Nadarzyn
53°06′59″N 15°19′27″E/53,116389 15,324167

Nadarzyn (niem. Billerbeck, nazwa przejściowa – Szczęsne^[1]) – osada sołecka w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie choszczeńskim, w gminie Pełczyce. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gorzowskiego. W roku 2007 osada liczyła 370 mieszkańców. Najbardziej na północ położona miejscowość gminy.

Geografia

Osada leży ok. 13 km na północny wschód od Pełczyc, ok. 1,5 km na północ od drogi wojewódzkiej nr 151, ok. 1 km na północ od byłej linii kolejowej nr 410.

Historia

Pierwsze wzmianki o Nadarzynie pochodzą ze średniowiecza. Od XIV wieku wieś należała do rodziny Billerbeck (stąd przedwojenna nazwa osady). Od XVIII wieku istniał folwark. W 1874 roku dobra zakupił Kasimir von Bormann, wówczas także założony został park, dwór wzniesiono w 1902 roku, gdy majątek należał do Augusta Schulze. Po II wojnie światowej majątek upaństwowiono, powstało Państwowe Gospodarstwo Rolne, obecnie dzierżawiony prywatnym przedsiębiorcom.

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są^[2][3]:

• kościół ewangelicki, obecnie pw. Świętej Trójcy neogotycki ceglany, z 1902 r.; kościół filialny, rzymskokatolicki należący do parafii pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Zamęcinie, dekanatu Choszczno, archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej, metropolii szczecińsko-kamieńskiej. Neogotycki kościół z prezbiterium i czworoboczną, niską wieżą.
  • cmentarz przykościelny
• zespół pałacowy, w skład którego wchodzą:
  • pałac (dwór) z 1902 roku, dwuskrzydłowy w stylu wiktoriańskim^[4].
  • park z początku XIX wieku, zmiany na przełomie XIX/XX wieku

inne obiekty:

• do dnia dzisiejszego zachowały się m in. (podano pierwotne przeznaczenie budynków): stodoła, magazyn zbożowy, owczarnia, kuźnia, obora, gorzelnia, magazyn z garażem, obiekty folwarczne z drugiej połowy XIX wieku oraz lat 20. XX wieku, kolonia mieszkalna z lat 20. i 30. XX wieku.

• 

  Pałac - elewacja frontowa

• 

  Dawna sala balowa w pałacu

• 

  Kościół

Przypisy

Bibliografia

• Edward Rymar. Przywrócenie i nadanie nazw miejscowościom powiatu pyrzyckiego w latach 1945–1947. „Zeszyty Pyrzyckie”. 1, 1968. Szczecin: Instytut Zachodniopomorski. Towarzystwo Miłośników Ziemi Pyrzyckiej. 
• Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy: Środowisko kulturowe, obszary objęte ochroną - Nadarzyn, Pełczyce, UMiG