Nadzór pedagogiczny
Nadzór pedagogiczny – zgodnie z art. 55 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz.U. z 2021 r. poz. 1082) – „polega na: 1) ocenianiu stanu i warunków działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej szkół, placówek i nauczycieli; 2) analizowaniu i ocenianiu efektów działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkół i placówek; 3) udzielaniu pomocy szkołom, placówkom i nauczycielom w wykonywaniu ich zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych; 4) inspirowaniu nauczycieli do innowacji pedagogicznych, metodycznych i organizacyjnych.” Szczegółowe zasady nadzoru pedagogicznego określone zostały w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz.U. z 2020 r. poz. 1551).
Nadzór pedagogiczny dzieli się na nadzór o charakterze zewnętrznym i wewnętrznym[1].
Organy nadzoru pedagogicznego o charakterze zewnętrznym
- kuratorzy oświaty
- minister właściwy do spraw oświaty i wychowania
- minister właściwy do spraw kultury i dziedzictwa narodowego
- minister właściwy do spraw rolnictwa
- minister właściwy do spraw środowiska
- minister sprawiedliwości
- minister właściwy do spraw transportu
Ministrowie inni niż minister właściwy do spraw oświaty i wychowania sprawują nadzór pedagogiczny wyłącznie nad podlegającymi im szkołami i placówkami oświatowymi (tzw. szkoły i placówki resortowe)[2].
Organy nadzoru pedagogicznego o charakterze wewnętrznym
- dyrektor szkoły
- dyrektor placówki oświatowej
Nadzór pedagogiczny sprawowany przez kuratora oświaty
Nadzorem pedagogicznym w danym województwie zajmuje się kurator oświaty, który ustanawia również delegatury kuratorium oświaty.
Typowe zadania wydziału kuratorium oświaty do spraw nadzoru pedagogicznego:
- sprawowanie nadzoru pedagogicznego nad publicznymi i niepublicznymi przedszkolami, przedszkolami specjalnymi, szkołami podstawowymi, gimnazjami, szkołami ponadgimnazjalnymi, szkołami i placówkami kształcenia specjalnego, poradniami psychologiczno-pedagogicznymi;
- sprawowanie nadzoru pedagogicznego nad nauczaniem przedmiotów ogólnokształcących w szkołach resortowych;
- sprawowanie nadzoru pedagogicznego nad publicznymi i niepublicznymi szkołami działającymi w placówkach opiekuńczo-wychowawczych;
- opiniowanie arkuszy organizacyjnych nadzorowanych szkół i placówek;
- współdziałanie z jednostkami samorządu terytorialnego w projektowaniu sieci publicznych szkół i placówek;
- koordynowanie działań w zakresie:
- wychowania i profilaktyki,
- regionalizmu,
- ekologii,
- wychowania komunikacyjnego,
- kształcenia obywatelskiego,
- edukacji prozdrowotnej,
- edukacji prorodzinnej,
- nauczania religii w szkołach i placówkach,
- kształcenia integracyjnego,
- przestrzegania praw dziecka i praw ucznia,
- udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz organizowania pomocy profilaktyczno-wychowawczej,
- działalności pozalekcyjnej i pozaszkolnej, sportu szkolonego, krajoznawstwa i turystyki,
- pomocy materialnej dla uczniów,
- stypendiów dla uczniów,
- zapewnienia uczniom bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki,
- indywidualnego toku nauki,
- współpracy z ochotniczymi hufcami pracy,
- legalizacji i nostryfikacji świadectw oraz wydawania duplikatów,
- kształcenia ogólnozawodowego, zawodowego i ustawicznego, w tym dokształcania pracowników młodocianych,
- kształcenia i zatrudniania cudzoziemców,
- rekrutacji do szkół ponadgimnazjalnych,
- nauczania języków obcych,
- edukacji europejskiej.
Bibliografia
- Adam Balicki, Magdalena Pyter, Prawo oświatowe, Warszawa 2011, s. 21-42.
- Beata Dyrda, Sabina Koczoń-Zurek, Irena Przybylska, Podstawy prawne i organizacyjne oświaty, Katowice 2008, s. 85-89.
- Mateusz Pilich, Ustawa o systemie oświaty. Komentarz, wyd. 3, Warszawa 2009, s. 370-407.
Przypisy
- ↑ Dobromir Dziewulak, Nadzór pedagogiczny w systemach edukacyjnych w Polsce i w wybranych państwach Unii Europejskiej, „Analizy BAS” nr 7 (96), s. 3-5.
- ↑ I. Przybylska, Organy w systemie oświaty, [w:] Beata Dyrda, Sabina Koczoń-Zurek, Irena Przybylska, Podstawy prawne i organizacyjne oświaty, Katowice 2008, s. 87.
Linki zewnętrzne
- Akty prawne dotyczące nadzoru pedagogicznego w Polsce
- Reforma programowa o nadzorze pedagogicznym. reformaprogramowa.men.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-13)].
- Dobromir Dziewulak Nadzór pedagogiczny w systemach edukacyjnych w Polsce i w wybranych państwach Unii Europejskiej , „Analizy BAS” Nr 7/2013, Biuro Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu, sejm.gov.pl.