Nagroda Państwowa ZSRR

Nagroda Państwowa ZSRR

Nagroda Państwowa ZSRR (ros. Государственная премия СССР) – funkcjonująca w Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich najwyższa nagroda, przyznawana za wybitne osiągnięcia w dziedzinie nauki i techniki oraz sztuki i literatury.

Wprowadzona została w 1966 r. niejako w miejsce Nagrody Stalinowskiej, istniejącej w latach 1940–1954 (nagrody te przyznawano w latach 1941–1952). Pierwsze przyznanie Nagród Państwowych ZSRR miało miejsce w 1967 r. W ramach destalinizacji nazwę Nagroda Państwowa ZSRR stosowano także w kontekście historycznym w miejsce nazwy Nagroda Stalinowska. Nowej nazwy dla dawnej nagrody używano w mediach czy publikacjach historycznych, wymieniano także przyznane dyplomy i medale, jakie otrzymali laureaci Nagrody Stalinowskiej, dlatego mimo że sama Nagroda Państwowa wprowadzona została w 1966 r., jej nazwa (oraz laureaci) pojawiają się także w odniesieniu do wcześniejszego okresu.

Laureaci Nagrody Państwowej ZSRR w dziedzinie nauki i techniki

1967

• Władimir Chełomiej, projekt pocisku rakietowego
• Nikołaj Afanasjew i Nikołaj Makarow, działko AM-23^[1]

1968

• Paweł Sołowiow, projekt silnika
• Aleksiej Kostrikin, za osiągnięcia matematyczne

1970

• Aleksander Berezniak, projekt pocisków rakietowych (KSR-5 i Ch-28)

1971

• Aleksander Berezniak, projekt pocisku rakietowego (Ch-22M)

1974

• Borys Babajan
• Władimir Chełomiej, projekt pocisku rakietowego

1975

• Gieorgij Florow, fizyka
• Igor Sielezniew, projekt pocisku rakietowego (Ch-22MA)
• Siergiej Wonsowski, fizyka

1977

• Pawieł Czerenkow, fizyka
• Jurij Jaszyn, technika rakietowa
• Jurij Knorosow, badania lingwistyczne
• Igor Sielezniew, projekt pocisku rakietowego (KSR-5P)

1980

• Grigorij Ajzenberg

1982

• Aleksiej Abrikosow, fizyka
• Władimir Chełomiej, projekt pocisku rakietowego
• Siergiej Wonsowski, fizyka

1983

• Igor Spasski

1984

• Żores Ałfiorow, fizyka
• Nikołaj Bogolubow, fizyka
• Igor Sielezniew, projekt pocisku rakietowego (Ch-59)
• ???, projekt 877 – łódź podwodna Warszawianka

1989

• Nikołaj Basow, fizyka

Laureaci Państwowej ZSRR w dziedzinie sztuki i literatury

• Anatolij Polanski, D.S. Wituchin, J.W. Rackiewicz i inni : architekci, (1967), za komleks „Pribreżny” w obozie pionierskim Artek
• Aleksiej Łosiew, (1968), za Historię estetyki klasycznej
• Aleksandr Twardowski: literatura, (1971)
• Gevorg Emin, (1951 i ponownie 1976) literatura
• Mikael Tariwerdiew, (1977)
• Andriej Wozniesienski, (1978)
• Jurij Norstein, (1979)
• Borys Sztokołow, (1981)
• Włodzimierz Wysocki, (1987 pośmiertnie)
• Mieczysław Wajnberg 1990
• Bułat Okudżawa, (1991)

Zobacz też

• Nagroda Leninowska
• Nagroda Stalinowska

Przypisy