Nagroda Sztuki im. Marii Anto i Elsy von Freytag-Loringhoven

Nagroda Sztuki im. Marii Anto i Elsy von Freytag-Loringhoven
Nagroda za

przyznawana artystkom sztuk wizualnych o charakterze międzynarodowym

Przyznawana przez

Fundacja Miejsce Sztuki

Lokalizacja

 Polska
Warszawa

Pierwsze rozdanie

2018

Nagroda Sztuki im. Marii Anto i Elsy von Freytag-Loringhoven – przyznawana od 2018 r. międzynarodowa nagroda dla artystek sztuk wizualnych, nadawana przez Fundację Miejsce Sztuki w Warszawie.

Historia

Nagroda Sztuki im. Marii Anto i Elsy von Freytag-Loringhoven została ustanowiona przez artystki dla artystek i jest nadawana przez Fundacja Miejsce Sztuki[1]. Jest to pierwsza międzynarodowa nagroda w dziedzinie sztuki w Polsce[2]. Początkowo planowana była jako przedsięwzięcie częściowo finansowane społecznie.

Inauguracja nagrody odbyła się w 2018 w ramach retrospektywy twórczości Marii Anto[3] (wybitnej polskiej malarki[4]) w Zachęcie Narodowej Galerii Sztuki (7.11.2017–4.02.2018[5]) i we współpracy z Fundacją Arton. Oficjalne ustanowienie nagrody miało miejsce w Zachęcie 1 lutego 2018 podczas dyskusji pt. Malarka. Malarki. Malarstwo (w dyskusji udział wzięły artystki: Agnieszka Brzeżańska, Zuzanna Hertzberg, Olga Wolniak, Dorota Podlaska oraz Zuzanna Janin, a moderatorką była dziennikarka Anna Sańczuk)[6].

Ogłoszenie pierwszych laureatek i ceremonia wręczenia nagród odbyły się w 15 grudnia 2018 w Zachęcie Narodowej Galerii Sztuki[7][1]. Ustanowienie Nagrody w 2018 wpisywało się również w obchody setnej rocznicy zdobycia przez Polki pełni praw wyborczych. Druga edycja odbyła się w 2019 w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie[7], a kolejna w 2020 na spotkaniu ZOOM online.

Cel

Celem nagrody jest promocja twórczości kobiet, w szczególności artystek zaangażowanych społecznie. Jak wskazują organizatorki, Nagroda ma na celu "wsparcie i docenienie wybitnych osiągnięć w dziedzinie sztuki współczesnej i obszarach brzegowych, granicznych sztuk wizualnych, ale także promocję w obszarze sztuki postaw osób równolegle działających na rzecz innych: środowiska, otoczenia, wartości, nowoczesności i demokracji[7].

W pierwszych kilku edycjach Nagroda przeznaczona jest wyłącznie dla kobiet, czego celem jest wyrównanie tzw. gender gap w sztuce. Jak przekonuje Kapituła Nagrody:

Chcemy doszacować i dowartościować ważne artystki w Polsce i za granicą, aby wyrównać skandaliczny brak równowagi między docenieniem sztuki oraz postaw artystek i artystów. Wśród artystek widzimy olbrzymi potencjał przełomowych, radykalnych, nowoczesnych postaw[1].

Patronki

Patronkami Nagrody są dwie artystki: polska malarka Maria Anto (1936–2007) oraz niemiecka dadaistka Elsa von Freytag-Loringhoven (1874–1927)[1][7].

Inicjatorką i pomysłodawczynią utworzenia Nagrody Sztuki im. Marii Anto i Elsy von Freytag-Loringhoven jest artystka Zuzanna Janin – prywatnie córka Marii Anto[1].

Data nadania nagrody została ustanowiona na dzień 15 grudnia każdego roku, który jest zarówno dokładną rocznicą urodzin Anto, jak i rocznicą śmierci von Freytag[7].

Laureatki

Nagrodę przyznaje się w kategoriach:

  • Nagroda nagroda za odwagę, przełamywanie i przekraczanie granic dla młodej artystki polskiej,
  • Nagroda za wybitny dorobek i postawę artystyczną dla artystki polskiej,
  • Nagroda za wybitny dorobek i postawę artystyczną dla artystki zagranicznej
  • Nagroda specjalna za wspieranie obecności i widoczności kobiet w edukacji i kulturze (przyznana po raz pierwszy w 2020 roku)[7][8][9][10].
Nagroda Sztuki im. Marii Anto i Elsy von Freytag-Loringhoven
RokNagroda dla młodej artystki polskiejNagroda dla artystki polskiejNagroda Honorowa dla artystki zagranicznejNagroda za wspieranie obecności i widoczności kobiet w edukacji i kulturzeKapituła
2018[7][11][12][13][14]Adelina Cimochowicz[15][16]Katarzyna Górna[17][18]Carolee Schneemann-Dorota Monkiewicz, Hanna Wróblewska, Michał Jachuła, Katarzyna Kasia, Marika Kuźmicz, Paulina Ołowska, Zuzanna Janin, Roman Cieślak
2019[19][20][21]Katarzyna Kukuła[22]Teresa Gierzyńska[23]Phyllida Barlow[24]-Aneta Szyłak, Hanna Wróblewska, Marika Kuźmicz, Michał Jachuła, Katarzyna Kasia, Paulina Ołowska, Zuzanna Janin, Katarzyna Górna, Roman Cieślak
2020[25]Małgorzata Mirga-Tas[10][26]Olga Wolniak[27][28]Barbara Kruger[29]Akademia Sztuki w Szczecinie[30][31][32]Aneta Szyłak, Hanna Wróblewska, Michał Jachuła, Katarzyna Kasia, Paulina Ołowska, Teresa Gierzyńska, Melania Baranowska, Zuzanna Janin, Roman Cieślak
2021[33][34]Ania NowakMariola PrzyjemskaBracha_L._Ettinger(ang.)Iwona DemkoHanna Wróblewska, Dorota Monkiewicz, Michał Jachuła, Luiza Nader, Marika Kuźmicz, Paulina Ołowska, Zuzanna Janin, Olga Wolniak, Melania Baranowska, Roman Cieślak

Kapituła

W Kapitule Nagrody zasiadali:

od drugiej edycji do Kapituły zapraszane są również Laureatki z lat poprzednich:

Statuetka

Statuetki to unikatowe, dedykowane poszczególnym laureatkom obiekty rzeźbiarskie autorstwa Zuzanny Janin. Mają one formę kuli o średnicy ok. 20 cm; wykonane są techniką kolażu z użyciem fotografii i żywicy epoksydowej[35].

Przypisy

  1. a b c d e Artystka, siłaczka, surwiwalka. Ważny i trudny rok Zuzanny Janin, Onet Kultura, 31 grudnia 2018 [dostęp 2020-02-01] (pol.).
  2. Podsumowania roku #2019 (3), POSTMEDIUM, 19 grudnia 2019 [dostęp 2020-04-10].
  3. Czerwone nieba / Sztuka / dwutygodnik.com, www.dwutygodnik.com [dostęp 2021-06-21] (pol.).
  4. Jednorożce Marii Anto. Wystawa w Zachęcie, cojestgrane24.wyborcza.pl [dostęp 2021-06-21] (pol.).
  5. Huncwot.com, Maria Anto – Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, zacheta.art.pl [dostęp 2020-04-10] (pol.).
  6. Huncwot.com, Malarka. Malarki. Malarstwo. Wydarzenie towarzyszące wystawie Marii Anto – Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, zacheta.art.pl [dostęp 2020-04-10] (pol.).
  7. a b c d e f g Nagroda Sztuki im. Marii Anto i Elsy von Freytag-Loringhoven. wręczenie Nagrody II Edycji – Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, artmuseum.pl [dostęp 2020-02-01] (pol.).
  8. Wyborcza.pl, szczecin.wyborcza.pl [dostęp 2021-06-21].
  9. Nagrodzono "systemową zmianę kulturową" w Akademii Sztuki, 24kurier.pl [dostęp 2021-06-21].
  10. a b Małgorzata Mirga-Tas otrzymała Nagrodę Sztuki im. Marii Anto & Elsy von Freytag-Loringhoven 2020 – Wydział Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie [dostęp 2021-06-21] (pol.).
  11. a b Gala pierwszej edycji nagrody im. MARII ANTO i ELSY VON FREYTAG – Wydział Zarządzania Kulturą Wizualną, wzkw.asp.waw.pl [dostęp 2020-04-10].
  12. Vogue Polska, Podsumowanie 2018 roku: sztuka, Vogue Polska, 27 grudnia 2018 [dostęp 2021-07-05] (pol.).
  13. Zachęta — Narodowa Galeria Sztuki, RAPORT ROCZNY 2018, 2018, s. 97.
  14. ZUZANNA JANIN & Art Space FOUNDATION invite to a ceremonial awarding of Maria Anto & Elsa von Freytag Art Prize, 15.12.2018 [dostęp 2020-02-01] (pol.).
  15. {Project Room} 2020 – Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, – Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski [dostęp 2021-06-21] (pol.).
  16. Cimochowicz, Adelina, biennalewarszawa.pl [dostęp 2021-06-21] (pol.).
  17. ODCINEK 12 DZIENNIKI GWIAZDOWE – KATARZYNA GÓRNA — TRAFO | TRAFOSTACJA SZTUKI, trafo.art [dostęp 2021-06-21] (pol.).
  18. 14. Katarzyna Górna, Piknik na skraju drogi, 2019, Narracje 11, Instalacje i Interwencje w Przestrzeni Publicznej [dostęp 2021-06-21] (pol.).
  19. Nagroda Sztuki im. Marii Anto i Elsy von Freytag-Loringhoven – Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, artmuseum.pl [dostęp 2020-02-01] (pol.).
  20. a b Nagroda Sztuki im. Marii Anto i Elsy von Freytag-Loringhoven. wręczenie Nagrody II Edycji – Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, artmuseum.pl [dostęp 2020-02-01] (pol.).
  21. Teresa Gierzyńska, Phyllida Barlow i Katarzyna Kukuła laureatkami nagrody Marii Anto i Elsy von Freytag-Laringhoven na rok 2019, SZUM, 16 grudnia 2019 [dostęp 2021-06-21] (pol.).
  22. Dąbrowa Górnicza - CO GDZIE KIEDY - WYSTAWY, dabrowa.pl [dostęp 2021-06-21].
  23. CONCEPT Intermedia www.sam3.pl, Moja matka moja córka, BWA Krosno [dostęp 2021-06-21] (pol.).
  24. Phyllida Barlow, Artists, Hauser & Wirth, www.hauserwirth.com [dostęp 2021-06-21].
  25. https://nagroda-anto-freytagloringhoven-prize.blogspot.com/2020/12/15122020-ceremony-of-awarding-iii.html
  26. Małgorzata Mirga – Rabka Festival, www.rabkafestival.pl [dostęp 2021-07-05].
  27. Polswissart Dom Aukcyjny, AUKCJA SZTUKI NOWEJ Feel Good Art (katalog), s. 42.
  28. CG2, Fatamorgana - Noc Muzeów 2021, Państwowe Ognisko Artystyczne Nowolipki [dostęp 2021-07-05] (pol.).
  29. Wyborcza.pl, wyborcza.pl [dostęp 2021-06-21].
  30. Dawniej mieszkała w Ikei, dziś wprowadza „zaimki" na uczelni, wpolityce.pl [dostęp 2021-06-21].
  31. Rektora, doktora, prodziekanka – Akademia Sztuki nagrodzona za równościowe zmiany językowe w statucie, wszczecinie.pl [dostęp 2021-06-21] (pol.).
  32. Akademia jest dla wszystkich, Prestiż Szczecin, 16 kwietnia 2021 [dostęp 2021-07-05] (pol.).
  33. Ania Nowak, Mariola Przyjemska, Bracha L. Ettinger i Iwona Demko z Nagrodą Sztuki im. Marii Anto i Elsy von Freytag-Loringhoven, SZUM, 16 grudnia 2021 [dostęp 2021-12-18] (pol.).
  34. a b ZAPROSZENIE / INVITATION -- NAGRODA SZTUKI im. Marii Anto i Elsy von Freytag-Loringhoven ART PRIZE 2021 -- 15.12.2021 at 7 pm [dostęp 2021-12-18] (pol.).
  35. 15.12.2019 PHOTORELATION Art Prize / Nagroda Sztuki im. Marii Ano i Elsy von Freitag-Loringhoven -- FOTORELACJA [dostęp 2020-04-14] (pol.).

Media użyte na tej stronie