Naissaar

Naissaar
Ilustracja
Tory kolejki wąskotorowej
Kontynent

Europa

Państwo

 Estonia

Akwen

Morze Bałtyckie

Powierzchnia

18,6 km²

Populacja (2009)
• liczba ludności
• gęstość


7
0,37 os./km²

Położenie na mapie Estonii
Ziemia59°34′N 24°31′E/59,566667 24,516667
Mapa wyspy

Naissaar (szw. Nargö, niem. Nargen) – szósta co do wielkości wyspa Estonii położona w Zatoce Fińskiej około 10 kilometrów na północ od Tallinna. Administracyjnie należy do gminy Viimsi. 30 czerwca 2009 roku zamieszkiwało ją 7 osób.

Historia

Radzieckie miny na wyspie

Dosłowne tłumaczenie obecnej estońskiej nazwy oznacza kobiecą wyspę. Pod taką nazwą (Terra feminarum) wyspa ta została wspomniana po raz pierwszy w 1075 roku przez niemieckiego kronikarza, Adama z Bremy. Pierwsze wzmianki o stałej ludności pochodzą z 1469 roku. Zamieszkiwali ją wtedy Szwedzi. W późniejszych latach zaczęli napływać Estończycy. Po I wojnie północnej doceniono strategiczne położenie wyspy i zaczęto ją fortyfikować. Najwięcej umocnień pochodzi z początku XX wieku. W tym samym okresie wybudowano na wyspie kolej wąskotorową, która zachowała się do dziś.

W okresie od 17 grudnia 1917 do 26 lutego 1918 na wyspie istniało niewielkie państewko - Sowiecka Republika Marynarzy i Budowniczych Fortecy Wyspy Naissaar[1][2].

Wyspa w latach 1920-1940 należała do niepodległej Estonii, potem przez krótki okres do ZSRR. W latach 1941-1944 okupowana przez Niemcy. Kiedy w 1944 na Naissaar wkroczyła Armia Czerwona, wszyscy mieszkańcy (wówczas głównie Szwedzi) zostali zmuszeni do jej opuszczenia. Przez kolejne lata na wyspie istniała radziecka baza wojskowa i fabryka min. W 1960 zbudowano na wyspie latarnię morską. Po odzyskaniu niepodległości przez Estonię w 1991 Armia Radziecka opuściła wyspę.

W 1995 na wyspie i okolicznych wodach utworzono rezerwat przyrody. W celu przyciągnięcia turystów odrestaurowano szwedzką osadę i przywrócono do użytku fragment kolei wąskotorowej.

10 sierpnia 2005 w pobliżu rozbił się fiński śmigłowiec z 14 osobami na pokładzie. Nikt nie przeżył.

Geografia

Wyspa prawdopodobnie wynurzyła się podczas litorynowej fazy Bałtyku. W czwartorzędzie została silnie przekształcona przez lodowiec. Świadczą o tym liczne osady glacjalne, w tym żwiry, oraz formy glacjalne jak drumliny. Najwyższym wzniesieniem jest Kunilamägi (27 m n.p.m.). 88% powierzchni wyspy pokrywają lasy.

Przypisy

  1. Czasami również jako Sowiecka Republika Naissaar lub Wolna Wyspa Nargen.
  2. Kazimierz Popławski, Sowiecka Republika Wyspy Naissaar, Przegląd Bałtycki, 20 sierpnia 2016 [dostęp 2018-12-31] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-20].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Dark Green 004040 pog.svg
Autor: One Salient Oversight, Licencja: CC0
modded File:Blue pog.svg
Naissaar3.jpg
Autor: Siim Sepp, Licencja: CC BY-SA 2.5
Railway tracks through forest, on the Estonian island of Naissaar
Naissaar.PNG
Autor: demis, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Map: Location of Naissaar. Designed with mapserver demis.
NaissaarMines.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0