Namri

Mapa Asyrii i krain leżących na wschód i północ od niej (1 połowa I tys. p.n.e.). Na mapie zaznaczone zostało położenie krainy Namri (Namru) - na wschód od rzeki Tygrys, pomiędzy krainami Parsua i Bit-Hamban

Namri, też Namru i Namar – starożytna kraina leżąca w górnym biegu rzeki Dijali, na zachodnich obrzeżach gór Zagros^[1].

Jej nazwa, w formie Namar (sum. namar^ki), pojawia się już w pochodzących z okresu wczesnodynastycznego (ok. 2900-2334 p.n.e.) sumeryjskich listach geograficznych odnalezionych w Ebli i Abu Salabich^[1][2]. W jednym z listów z Tell Shemshara z okresu starobabilońskiego (1 połowa II tys. p.n.e.) wymieniana jest ona jako kraina leżąca pomiędzy Elamem a królestwem Nikkum (Niqqu)^[1][2]. O krainie Namar (zapisywane ^kurNa-mar) wspominają też teksty z okresu średniobabilońskiego (2 połowa II tys. p.n.e.), w tym inskrypcje na kudurru z czasów panowania Marduk-apla-iddiny I (1171-1159 p.n.e.) i Nabuchodonozora I (1126-1105 p.n.e.)^[1][2]. W jednym z dokumentów mowa jest o gubernatorze (akad. šakin māti) Namar i Halman^[1][2].

Pod nazwą Namri/Namru (zapisywane ^kurNam-ri lub ^kurzálag) kraina ta pojawia się w źródłach asyryjskich z 1 połowy I tys. p.n.e., gdzie głównie występuje jako cel wypraw wojennych asyryjskich władców^[1][3]. Po raz pierwszy wzmiankowana jest w rocznikach Adad-nirari II (911-891 p.n.e.), który w trakcie jednej ze swych wypraw na wschód przeprawić się miał przez Mały Zab, przebyć krainy Lullumu (Lullubu), Habhu i Zamua, docierając do przełęczy krainy Namru^[1]. Inny asyryjski król, Salmanasar III (858-824 p.n.e.), w 843 r. p.n.e. pokonać miał w bitwie Marduk-mudammiqa, króla Namri, splądrować jego ziemie i deportować pojmanych tam jeńców do Asyrii^[1]. Na miejsce Marduk-mudammiqa, który uniknął pojmania uciekając w góry, Salmanasar III ustanowił królem Namri niejakiego Janzu^[1]. Ten jednak musiał wkrótce potem zbuntować się, gdyż w 834 r. p.n.e. Salmanasar III poprowadził kolejną wyprawę przeciw Namri, zdobywając, plądrując i niszcząc tamtejsze miasta^[1]. Janzu, podobnie jak jego poprzednik, ratować się musiał ucieczką w góry^[1]. W 828 r. p.n.e. następną wyprawę przeciw Namri poprowadził Dajan-Aszur, turtānu („naczelny dowódca wojsk”) Salmanasara III^[1]. W 814 r. p.n.e. Namri dołączyło do wojskowej koalicji wspierającej babilońskiego króla Marduk-balassu-iqbi w czasie starcia z asyryjskim królem Szamszi-Adadem V (823-811 p.n.e.) w bitwie pod Dur-Papsukkal^[1]. Ciągłe bunty i niepokoje w Namri zmusiły następnych władców asyryjskich do poprowadzenia kolejnych wypraw wojennych przeciw tej krainie. Zgodnie z asyryjską kroniką eponimów przeciw Namri wyprawiali się: Adad-nirari III (810-783 p.n.e.) w 797 r. p.n.e.^[4], Salmanasar IV (782-773 p.n.e.) w 774 r. p.n.e.^[5] i Aszur-nirari V (754-745 p.n.e.) w 749 i 748 r. p.n.e.^[6] Przeciw Namri i innym zbuntowanym krainom w jej pobliżu wyprawił się też w drugim roku swego panowania Tiglat-Pileser III (744-727 p.n.e.), w którego inskrypcjach Namri wymieniane jest już wśród „prowincji potężnych Medów”^[1]. Ostatnie wzmianki o krainie Namri w źródłach asyryjskich pochodzą z czasów panowania Sargona II (721-705 p.n.e.)^[1]. Zgodnie z jego inskrypcjami, przebywając w 714 r. p.n.e. w krainie Parsua, miał on otrzymać trybut i przyrzeczenie lojalności od wysłanników z Namri^[1].

Przypisy

Bibliografia

• hasło Namri, w: Bryce T., The Routledge Handbook of the Peoples and Places of Ancient Western Asia, Routledge 2013, s. 496-497.
• Glassner J.-J., Mesopotamian Chronicles, Society of Biblical Literature, Atlanta 2004.
• Kessler K., Namar/Namri, w: Reallexikon der Assyriologie, tom IX, Walter de Gruyter, Berlin - New York 1998, s. 91-92.