Napisy na murze Przyczółka Mostowego w Toruniu

Napisy na murze Przyczółka Mostowego w Toruniu
Ilustracja
Przyczółek Mostowy
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Miejscowość

Toruń

Położenie na mapie Torunia
Mapa konturowa Torunia, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Napisy na murze Przyczółka Mostowego w Toruniu”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Ziemia52°59′55,7″N 18°36′59,1″E/52,998806 18,616417

Napisy na murze Przyczółka Mostowego w Toruniu – hasła znajdujące się przy ulicy Podgórskiej 6/10 w Toruniu, na murze Przyczółka Mostowego, naprzeciwko dworca Toruń Główny. Nieznana jest dokładna data powstania napisów. W źródłach pojawia się zarówno data 11 listopada 1981 roku (podczas akcji malowania haseł solidarnościowych i niepodległościowych w Toruniu)[1] oraz 1982[2]. Napis w zachodniej części brzmi: WOLNOŚĆ + SPRAWIEDLIWOŚĆ + NIEPODLEGŁOŚĆ = SOLIDARNOŚĆ, wschodniej zaś: SOLIDARNOŚĆ TO POLSKA[3]. Napis ma długość 42 metrów[4]. Oba napisy były symbolicznym protestem przeciwko totalitarnej władzy komunistycznej w Polsce[2]. Napisy wykonano prawdopodobnie farbą okrętową z Towimoru[2][3]. Służba Bezpieczeństwa kilkakrotnie próbowała je zamalować[1]. Nieznani są autorzy napisów[3]. Zdaniem dziennikarza Szymona Spandowskiego, autorami napisów mogły być te same osoby, które wcześniej namalowały hasła na murze Tormięsu[2]. Według badacza dziejów Torunia Marcina Orłowskiego, autorami napisów była grupa malarzy pod kierunkiem Teofila Kowalkowskiego[1]. W grudniu 2020 roku napisy trafiły do rejestru zabytków[3]. O ich upamiętnienie apelował Społeczny Komitet „Solidarni-Toruń pamięta"[5].

Przypisy

  1. a b c Łukasz Żmuda: Przetrwał niemal 40 lat. Solidarnościowy napis na murze stanie się zabytkiem?. bydgoszcz.tvp.pl, 2020-05-23. [dostęp 2022-09-20].
  2. a b c d Szymon Spandowski: Napisy z czasów stanu wojennego przy toruńskim Dworcu Głównym trafiły do rejestru zabytków. nowosci.com.pl, 2020-12-27. [dostęp 2022-09-20].
  3. a b c d Dariusz Czołgowski: Napisy ze stanu wojennego na murze w Toruniu trafiły do rejestru zabytków. torun.wyborcza.pl. [dostęp 2022-09-20].
  4. Katarzyna Prętkowska: Jest decyzja. Napisy na murach z czasów Solidarności będą chronione. radiopik.pl, 2020-12-23. [dostęp 2022-09-20].
  5. Toruń: historyczne napisy przetrwają. To ich zasługa!. ddtorun.pl, 2020-05-23. [dostęp 2022-09-20].

Media użyte na tej stronie

Kuyavian-Pomeranian Voivodeship location map.svg
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.83 N
  • S: 52.28 N
  • W: 17.16 E
  • E: 19.88 E
Napisy na murze Przyczółka Mostowego w Toruniu.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Napisy na murze Przyczółka Mostowego w Toruniu
Toruń location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa miasta Toruń, Polska