Naqi’a
 Relief ukazujący królową-matkę Zakutu (po lewej) i jej syna Asarhaddona w świątyni boga Marduka w Babilonie; zbiory Luwru (AO 20185) | |
| królowa Asyrii | |
| Jako żona | |
|---|---|
| Dane biograficzne | |
| Rodzeństwo | Abi-ramu (siostra) |
| Mąż | |
| Dzieci | |
Naqi’a (sem. Naqi’a), Zakutu (akad. Zakūtu) – asyryjska królowa, jedna z małżonek Sennacheryba (704–681 p.n.e.), matka Asarhaddona (681–669 p.n.e.) i babka Aszurbanipala (669–627? p.n.e.).
Królowa ta była najprawdopodobniej kobietą pochodzenia aramejskiego na co wskazuje jej zachodniosemickie imię Naqi’a, znaczące „czysta”. W Asyrii znana ona była również pod imieniem Zakutu, będącym akadyjskim odpowiednikiem imienia Naqi’a[1]. Zyskała ona przychylność Sennacheryba i stała się jedną z jego żon. Jej pozycja i wpływy znacznie wzrosły po śmierci Aszur-nadin-szumiego, najstarszego syna Sennacheryba z innej żony, kiedy to jej własny syn Asarhaddon stał się następcą asyryjskiego tronu[2]. Po objęciu władzy Asarhaddon pozostawał pod dużym wpływem swej matki, która wywierała bezpośredni wpływ na bieżące sprawy państwa. Posiadała część pałacu do własnego użytku i otrzymywała regularne raporty dotyczące zdrowia jej syna[2]. To ona doprowadziła do wyznaczenia na następcę asyryjskiego tronu Aszurbanipala, a nie jego starszego brata Szamasz-szuma-ukina, który wyznaczony został na króla Babilonii[1]. Jej wpływ wzrósł jeszcze bardziej po śmierci Asarhaddona w czasie wyprawy wojennej w 669 r. p.n.e. By uniknąć powtórzenia się zaburzeń, jakie miały miejsce na początku panowania Asarhaddona, skłoniła do złożenia przysięgi wierności Aszurbanipalowi elity asyryjskie[1][3]. Zmarła najprawdopodobniej krótko po koronacji Aszurbanipala.
Naqi’a/Zakutu ze względu na długość życia, silną osobowość i znaczenie jakie zdobyła na dworze asyryjskim, obok Sammu-ramat należy do nielicznych kobiet, które zapisały się w historii Asyrii.
Przypisy
Bibliografia
- hasło Naqi’a-Zakutu, w: Gwendolyn Leick, Who's Who in the Ancient Near East, Routledge, London and New York 2002, s. 116-117.
- F. Joannes, Historia Mezopotamii w I. tysiącleciu przed Chrystusem, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2007.
Media użyte na tej stronie
King Esarhaddon of Assyria and his mother Naqi'a-Zakutu in the temple of Marduk. Relief commemorating the restoration of Babylon by Esarhaddon. Bronze (originally gold-plated), ca. 681-669 BC.