Narcyz Olizar

Narcyz Olizar
Ilustracja

Radwan Sowity
Rodzina

Olizarowie herbu Radwan Sowity

Data i miejsce urodzenia

1794
Zahorów

Data i miejsce śmierci

9 sierpnia 1862
Sady

Ojciec

Filip Nereusz Olizar

Matka

Ludwika Szczytt-Niemirowicz

Odznaczenia
Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari

Narcyz Olizar herbu Radwan Sowity (ur. w 1794 w Zahorowie[1] na Wołyniu, zm. 9 sierpnia 1862 w Sadach koło Poznania) – poseł, a następnie senator-kasztelan na sejm 1830–1831 roku z ziem zabranych z województwa wołyńskiego[2], działacz polityczny Wielkiej Emigracji, pisarz, publicysta i malarz.

Syn Filipa Nereusza i Ludwiki z Niemirowiczów-Szczyttów, córki Krzysztofa i Józefy hr. Butlerówny. Brat Gustawa.

Życiorys

Absolwent Liceum Krzemienieckiego i Uniwersytetu Wileńskiego.

Był uczestnikiem spisku, przygotowującego wybuch powstania listopadowego na Wołyniu. Od 18 czerwca 1831 był aktywnym członkiem sejmu powstańczego jako poseł z województwa wołyńskiego[3]. 8 sierpnia mianowany senatorem-kasztelanem. 11 sierpnia 1831 roku odznaczony Krzyżem Złotym Orderu Virtuti Militari[4]. Po upadku powstania udał się na emigrację do Francji.

Był członkiem sejmu powstańczego na emigracji[5]. Związany z obozem Hotel Lambert księcia Adama Jerzego Czartoryskiego. W 1837 stanął na czele tajnej organizacji Związku Insurekcyjno-Monarchicznego Wyjarzmicieli, a w latach 1843-1845 był prezesem Towarzystwa Monarchicznego Trzeciego Maja. Był członkiem masonerii.

Współzałożyciel i redaktor pisma Trzeci Maj. Był autorem wielu broszur politycznych, jednak szczególnym powodzeniem cieszyły się jego Pamiętniki polskie (1844), przełożone na francuski i niemiecki i Pamiętniki oryginała (1853). Ponadto był cenionym malarzem-pejzażystą.

Zmarł 9 sierpnia 1862 r. w Sadach. Został pochowany w Lusowie.

Przypisy

  1. Zapewne Zahorów Stary, ewentualnie Zahorów Nowy. Podawana jest też Загоровка (Маневичский район)
  2. Andrzej Biernat , Ireneusz Ihnatowicz , Vademecum do badań nad historią XIX i XX wieku, Warszawa 2003, s. 482.
  3. Andrzej Biernat , Ireneusz Ihnatowicz , Vademecum do badań nad historią XIX i XX wieku, Warszawa 2003, s. 482.
  4. Xsięga pamiątkowa w 50-letnią rocznicę powstania roku 1830 zawierająca spis imienny dowódzców i sztabs-oficerów, tudzież oficerów, podoficerów i żołnierzy Armii Polskiej w tymż roku Krzyżem Wojskowym „Virtuti Militari” ozdobionych, Lwów 1881, s. 132.
  5. Walenty Zwierkowski, O Sejmie w Emigracji, Poitiers 1839, s. 10.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie