Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego

Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego
Ilustracja
Dzień

27 grudnia

Państwa

 Polska

Typ święta

państwowe

Upamiętnia

powstanie wielkopolskie 1918–1919

Podobne święta

Święto Wojska Polskiego, Narodowe Święto Niepodległości, Narodowy Dzień Pamięci Powstania Warszawskiego, Narodowy Dzień Powstań Śląskich

Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego – polskie święto państwowe niebędące dniem wolnym od pracy, przypadające 27 grudnia w rocznicę wybuchu powstania wielkopolskiego w 1918 roku.

Znaczenie daty

27 grudnia 1918 roku wybuchło powstanie wielkopolskie będące największym na terenie zaborów, zakończonym zwycięstwem, polskim zrywem niepodległościowym. Do wybuchu powstania tego dnia przyczyniła się niemiecka parada zorganizowana w Poznaniu, podczas której zrywano polskie flagi i napadano na polskie instytucje. Oddziały powstańcze w krótkim czasie opanowały zdecydowaną większość obszaru Prowincji Poznańskiej (m.in. bez Bydgoszczy i Piły). Działania bojowe zakończył rozejm z 16 lutego 1919 roku w Trewirze[1].

Historia inicjatywy

Inicjatorami powstania nowego święta byli w czerwcu 2021 roku m.in. przedstawiciele Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości w Poznaniu, Instytutu Pamięci Narodowej w Poznaniu, Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918–1919, Stowarzyszenia Gmin i Powiatów Wielkopolski, Fundacji Zakłady Kórnickie i Muzeum Narodowego w Poznaniu. Do akcji zbierania podpisów pod apelem włączyły się również samorządy, regionaliści, muzealnicy, instytucje i stowarzyszenia z terenu Wielkopolski, Pomorza, Kujaw oraz Ziemi Lubuskiej zajmujące się edukacją i upowszechnianiem historii[2].

Rafał Reczek, dyrektor Oddziału IPN w Poznaniu i jeden z głównych inicjatorów utworzenia nowego święta, tak wspominał działania związane ze zbieraniem podpisów[3]:

Rozmawialiśmy z ministrami w KPRP, pomysł się spodobał. Padła deklaracja, że jeżeli uda się uzbierać głosy poparcia ponad podziałami, to pan prezydent, z mocy urzędu, wystąpi z inicjatywą ustawodawczą, związaną z ustanowieniem dnia 27 grudnia świętem państwowym

Organizatorzy uzyskali poparcie ze strony m.in. marszałków województw, metropolity poznańskiego, wojewody wielkopolskiego i prezydenta Poznania. Zgromadzono ponad 4000 deklaracji poparcia od osób indywidualnych, kolejne ponad 3000 wpłynęły drogą elektroniczną. Jednostki samorządów terytorialnych przekazały 160 deklaracji w postaci uchwał podejmowanych na poziomie województw, powiatów i gmin. Dodatkowo deklaracje poparcia złożyło 40 szkół[4].

Ustanowienie święta

1 października 2021 roku Sejm RP przyjął ustawę, zgłoszoną przez prezydenta Andrzeja Dudę[5], ustanawiającą święto państwowe – Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego. Celem ustanowienia tego święta jest upowszechnienie wiedzy o zwycięskim powstaniu wielkopolskim. Inicjatywa prezydenta uzyskała poparcie rządu. Prezydencki projekt ustawy został poparty, zarówno podczas pierwszego, jak i drugiego czytania, przez wszystkich uczestniczących w głosowaniu posłów[6][7]. Następnie projekt ustawy przekazano do Senatu, który 28 października 2021 roku jednomyślnie przyjął ustawę[8]. 23 listopada tegoż roku w Hotelu Bazar, w obecności przedstawicieli Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego i władz samorządowych, prezydent podpisał ustawę[9]. Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego jest trzynastym świętem państwowym w Polsce ustanowionym w drodze ustawy[10].

Przypisy

  1. ↑ Grot 1963 ↓, s. 255–256.
  2. ↑ 27 grudnia świętem państwowym. Instytut Pamięci Narodowej. [dostęp 2021-10-05]. (pol.).
  3. ↑ Apel ws. ustanowienia 27 grudnia świętem państwowym w poniedziałek trafi do prezydenta. Dzieje.pl. [dostęp 2021-10-05]. (pol.).
  4. ↑ Będzie nowe święto państwowe? Apel w poniedziałek trafi do prezydenta. Wirtualna Polska. [dostęp 2021-10-05]. (pol.).
  5. ↑ Przekazanie Prezydentowi RP apelu ws. ustanowienia 27 grudnia świętem, powstaniewielkopolskie.pl, 10 września 2021.
  6. ↑ Sejm ustanowił dzień wybuchu Powstania Wielkopolskiego świętem państwowym, powstaniewielkopolskie.pl, 3 października 2021.
  7. ↑ Sejm ustanowił nowe święto państwowe 27 grudnia, radioemaus.pl, 4 października 2021.
  8. ↑ Wyniki głosowania w Senacie, www.senat.gov.pl, 28 października 2021.
  9. ↑ 27 grudnia Narodowym Dniem Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego, prezydent.pl, 23 listopada 2021.
  10. ↑ Sejm ustanowił nowe święto państwowe. RMF24. [dostęp 2021-10-05]. (pol.).

Bibliografia

  • Dzieje Wielkopolski w wypisach. Zdzisław Grot (red.). Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, 1963.
Polskie święta państwowe i narodowe

Coat of arms of Poland-official3.png

Media użyte na tej stronie

Coat of arms of Poland-official3.png
Godło Rzeczypospolitej Polskiej
A-powstanie wielkopolskie.jpg
Autor: Stiopa, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wielkopolska - współcześnie upamiętnia się powstanie wielkopolskie poprzez wywieszenie flagi powstańczej