Narodowy Front Wyzwolenia Angoli

Narodowy Front Wyzwolenia Angoli
Państwo

 Angola

Lider

Ngola Kabangu

Data założenia

1954

Adres siedziby

Luanda

Ideologia polityczna

Chrześcijańska demokracja, konserwatyzm

Barwy

     żółty

Obecni posłowie
1/220
Angola
Godło Angoli
Ten artykuł jest częścią serii:
Ustrój i polityka
Angoli

Wikiprojekt Polityka

Narodowy Front Wyzwolenia Angoli (port. Frente Nacional de Libertação de Angola, FNLA) – angolska konserwatywna partia polityczna, wcześniej ruch partyzancki[1][2].

Ugrupowanie powstało na bazie utworzonego w 1954 roku Związku Ludności Angoli. Na czele tej grupy stanął Holden Roberto. Związek skupiał członków plemienia Kongo i miał prozachodni oraz konserwatywny charakter[1]. W 1960 roku organizacja zawarła traktat o współpracy z Ludowym Ruchem Wyzwolenia Angoli (MPLA)[1]. Członkowie grupy przeszli szkolenie militarne w Tunezji i Kongo, a nowoczesne uzbrojenie otrzymali od rządu Algierii[3].

W 1962 roku rozpoczęła kampanię rebeliancką na północy kraju. Powstanie zostało zdławione przez portugalskie siły kolonialne, a jego uczestnicy wycofali się do sąsiedniego Zairu. W tym samym roku w Kinszasie powołali Rewolucyjny Rząd Angoli na Wygnaniu z Holdenem Roberto jako premierem, a Związek zmienił nazwę na Narodowy Front Wyzwolenia Angoli. Rząd został poparty przez Organizację Jedności Afrykańskiej[1][2]. W 1966 roku z grupy wyłamał się Jonas Savimbi, który utworzył rozłamowy Narodowy Związek na rzecz Całkowitego Wyzwolenia Angoli (UNITA). Od tamtego czasu FNLA była jedną z trzech sił biorących udział w wojnie niepodległościowej. W 1968 roku po rozpoczętych przez organizację starciach z siłami MPLA rząd emigracyjny FNLA stracił poparcie OJA. W 1972 roku pod dyktatem OJA, FNLA i MPLA powołały wspólną Radę Wyzwolenia Angoli. Na czele Rady stanął Roberto. Powstanie organu nie zatrzymało wzajemnych animozji w ruchu antykolonialnym[1][2][4].

W 1974 roku Portugalczycy zgodzili się na nadanie Angoli niepodległości. FNLA jak i MPLA oraz UNITA weszły w styczniu 1975 roku w skład tymczasowego rządu. Rząd rozpadł się miesiąc później, a w lipcu wybuchła regularna wojna domowa. W listopadzie lider MPLA Agostinho Neto proklamował utworzenie niepodległej Ludowej Republiki Angoli. FNLA i UNITA sprzeciwiły się temu krokowi i proklamowały utworzenie konkurencyjnej Ludowo-Demokratycznej Republiki Angoli, której prezydentem został Roberto. Siły rebeliantów zostały rozbite przez MPLA do początku 1976 roku. W 1977 roku wznowiła kampanię rebeliancką. Z wojny wycofała się pod koniec lat 70. na skutek klęsk militarnych[5][1].

W 1992 roku na gruncie wprowadzenia w Angoli systemu wielopartyjnego, przekształciła się w partię polityczną i wystartowała w wyborach parlamentarnych. Od 1994 roku jest członkiem bloku partii opozycyjnych[2]

Organizacja w różnych okresach czasu była wspierana przez ChRL, Rumunię[6], Libię[7], Izrael, Francję[8][9], Stany Zjednoczone i Zair[2].

Wyniki wyborcze

WyboryGłosy%Mandaty+/–MiejsceRząd
1992[10]94 7422,40
5/220
3Opozycja
2008[11]71 4161,11
3/220
Decrease2.svg 25Opozycja
2012[12]60 9511,08
2/220
Decrease2.svg 15Opozycja
2017[13]61 3940,91
1/220
Decrease2.svg 15Opozycja

Przypisy

  1. a b c d e f Angola. Historia, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2016-06-15].
  2. a b c d e Narodowy Front Wyzwolenia Angoli, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2016-06-15].
  3. Portugal. web.stanford.edu. [dostęp 2016-06-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-15)]. (pol.).
  4. George, Edward (2005). The Cuban Intervention In Angola, 1965–1991: from Che Guevara to Cuito Cuanavale. s. 10, 46 and 289.
  5. Popular Movement for the Liberation of Angola, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2022-09-30] (ang.).
  6. Wright, George (1997). The Destruction of a Nation: United States Policy Towards Angola Since 1945. s. 57.
  7. Kręta droga do niepodległości Angoli. Wojna z kolonizatorem przeplatana bratobójczą walką. historia.wp.pl. (pol.).
  8. Beit-Hallahmi, Benjamin (1988). The Israeli Connection: Whom Israel Arms and Why. s. 65.
  9. Walker, John Frederick (2004). A Certain Curve of Horn: The Hundred-Year Quest for the Giant Sable Antelope of Angola. s. 143.
  10. 1992 National Assembly Election. africanelections.tripod.com. (ang.).
  11. 2008 National Assembly Eelection. africanelections.tripod.com. (ang.).
  12. Eleições Angola 2012 - Comissão Nacional Eleitoral. web.archive.org. (port.).
  13. Eleições Angola 2017 - Comissão Nacional Eleitoral. web.archive.org. (port.).

Media użyte na tej stronie

Decrease2.svg
Icon representing a decrease, consisting of a red-colored, down-pointing triangle.
FNLA logo.svg
(c) Dahn, CC BY-SA 4.0
To jest logo: Narodowy Front Wyzwolenia Angoli – political party