Narodowy Pomnik Katyński w Baltimore

Narodowy Pomnik Katyński w Baltimore
National Katyn Memorial in Baltimore
Ilustracja
Państwo

 Stany Zjednoczone

Stan

 Maryland

Miejscowość

Baltimore

Miejsce

Katyn Circle, Inner Harbor East, Baltimore[1]

Projektant

Andrzej Pityński

Całkowita wysokość

20 m

Data odsłonięcia

20 listopada 2000

Położenie na mapie stanu Maryland
Mapa konturowa stanu Maryland, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Narodowy Pomnik Katyński w Baltimore”
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych
Mapa konturowa Stanów Zjednoczonych, po prawej znajduje się punkt z opisem „Narodowy Pomnik Katyński w Baltimore”
Ziemia39°16′59,38″N 76°36′05,81″W/39,283161 -76,601614

Narodowy Pomnik Katyński w Baltimore (ang. National Katyn Memorial in Baltimore; tytuł autorski: Flame of Freedom, pol. „Płomień Wolności”[2]) – pomnik w Baltimore w Stanach Zjednoczonych upamiętniający ofiary zbrodni katyńskiej zamordowane wiosną 1940 roku przez radziecką policję polityczną NKWD, odsłonięty 19 listopada 2000 roku[3].

Autor, lokalizacja i forma pomnika

Pomnik, którego autorem jest amerykański rzeźbiarz polskiego pochodzenia Andrzej Pityński, znajduje się na rondzie między ulicami Felicia, President i Aliceanna, przed hotelem Marriott „Waterfront”[4]. Monument, o wysokości 20 m[2], ma formę wykonanej z brązu rzeźby przedstawiającej złociste płomienie, w które wkomponowane są posągi zamordowanych polskich oficerów (jeden z nich przedstawia por. Janinę Lewandowską, jedyną kobietę, która zginęła w Katyniu) oraz wybitnych postaci z historii Polski (Bolesław I Chrobry, Zawisza Czarny z Garbowa, Władysław III Warneńczyk, Jan III Sobieski, Tadeusz Kościuszko, Kazimierz Pułaski[5]) i godło Polski[3]. Na bazie znajduje się napis: KATYŃ 1940[4]. Wysokość rzeźby to ok. 13,4 m; wraz z granitowym postumentem pomnik mierzy ok. 20 m i jest jedną z najwyższych wykonanych z brązu rzeźb na Wschodnim Wybrzeżu Stanów Zjednoczonych[3]. Odlew wykonały Gliwickie Zakłady Urządzeń Technicznych[4].

Prezydent RP Aleksander Kwaśniewski postanowieniem z dnia 25 października 2000 odznaczył Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej 12 obywateli Stanów Zjednoczonych za wybitne zasługi w realizacji Pomnika Ofiar Katynia w Baltimore[6].

Historia i uroczystości

Inicjatorem uczczenia w Baltimore pamięci ofiar zbrodni katyńskiej był emerytowany oficer United States Army, major Clement A. Knefel[4]. Pomnik został ufundowany przez Komitet Budowy Narodowego Pomnika Katyńskiego (ang. National Katyn Memorial Committee), który powstał w 1989 roku i prowadził zbiórkę środków finansowych na budowę monumentu; część funduszy pochodziła ze specjalnego grantu stanu Maryland i darowizny żydowskich organizacji charytatywnych (Associated Jewish Charities)[7]. Uroczystość wmurowania kamienia węgielnego odbyła się 29 września 1996 roku[7], a ceremonia odsłonięcia 19 listopada 2000 roku; uczestniczyli w niej m.in. ks. Zdzisław Peszkowski i senator Barbara Mikulski, którzy wygłosili okolicznościowe przemówienia[3]. W 2000 roku w telewizji amerykańskiej emitowany był 60-sekundowy film Silence of Falling Leaves w reżyserii Stevena Fischera, wrażający poparcie dla idei budowy pomnika; w 2001 roku otrzymał on nominację do nagrody Emmy[8].

Pod Narodowym Pomnikiem Katyńskim corocznie odbywają się uroczystości upamiętniające ofiary zbrodni katyńskiej[7]; w 2011 roku pod pomnikiem upamiętniono także ofiary katastrofy polskiego Tu-154 w Smoleńsku[9]. W Baltimore działa Fundacja Narodowego Pomnika Katyńskiego (ang. National Katyn Memorial Foundation), powstała z przekształcenia Komitetu Budowy Pomnika; prowadzi ona działalność edukacyjną i mającą na celu upamiętnienie ofiar zbrodni[7].

Przypisy

  1. National Katyn Memorial Foundation (ang.) baltimore.org [dostęp 2011-10-02].
  2. a b Hasło Andrzej Pityński w: Who’s Who in Polish America, 1st edition 1996–1997, New York 1996, s. 358. ISBN 0781800101.
  3. a b c d Jay Apperson: Monumental dream realized, [w:] „The Baltimore Sun”, 20 listopada 2000.
  4. a b c d Pomnik Katyński w Baltimore polis2008.pl [dostęp 2011-10-02].
  5. Katyn Memorial – Sobieski, Wladyslaw II, Kosciuszko & Pulaski. culture.polishsite.us. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-03-12)]. (ang.) culture.polishsite.us [dostęp 2011-10-02].
  6. M.P. z 2001 r. nr 2, poz. 33
  7. a b c d National Katyn Memorial Foundation. katynbaltimore.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-03-06)]. (ang.) katynbaltimore.com [dostęp 2011-10-02].
  8. Bruce Miller: Balto. indie gets Emmy nod. Fisher cited for Katyn Memorial Film, [w:] „The Daily Record”, 23 maja 2001.
  9. 2011 Katyn Memorial Ceremony – Baltimore, Md. (ang.) washington.polemb.net [dostęp 2011-10-02].

Media użyte na tej stronie

Usa edcp location map.svg
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of the USA (without Hawaii and Alaska).

EquiDistantConicProjection:
Central parallel:

* N: 37.0° N

Central meridian:

* E: 96.0° W

Standard parallels:

* 1: 32.0° N
* 2: 42.0° N

Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.

Formulas for x and y:

x = 50.0 + 124.03149777329222 * ((1.9694462586094064-({{{2}}}* pi / 180))
      * sin(0.6010514667026994 * ({{{3}}} + 96) * pi / 180))
y = 50.0 + 1.6155950752393982 * 124.03149777329222 * 0.02613325650382181
      - 1.6155950752393982  * 124.03149777329222 *
     (1.3236744353715044  - (1.9694462586094064-({{{2}}}* pi / 180)) 
      * cos(0.6010514667026994 * ({{{3}}} + 96) * pi / 180))
Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Legenda pomnik.svg
Symbol pomnika do legendy mapy
USA Maryland location map.svg
Autor: Alexrk2, Licencja: CC BY 3.0
Ta mapa została stworzona za pomocą GeoTools.
Baltimore Inner Harbor Circle.jpg
Autor: TinFoil, Licencja: CC BY-SA 3.0
Taken from the Homewood Suites in Downtown Baltimore with a FinePix S700. Photomerged in CS5 using 12 photos.