Narząd Tömösváry'ego

Głowa krocionoga Necator americanus, narząd Tömösváry’ego znajduje się u nasady czułka, poniżej oka

Narząd Tömösváry’ego, narząd skroniowy, ang. Tömösváry organ – narząd zmysłów występujący u niektórych wijów. Występuje na głowie i jest uformowany w kształcie wypukłej obręczy lub podkowy, niekiedy jest mały i ma postać pora. Znajduje się obustronnie poniżej zagłębień u podstawy czułków. Funkcją narządu jest recepcja stopnia wilgotności otoczenia bądź węchowa[1]. Anatomia narządu została bardzo dobrze zbadana[2][3][4][5][6], jednak mechanizm fizjologiczny w jakim zachodzić miałyby te procesy nie został dotąd poznany. Strukturę tę opisał w 1883 roku węgierski myriapodolog Ödön Tömösváry (1852-1884)[7][8].

Przypisy

  1. ↑ Hopkin SP. & Read HJ. (1992) The biology of millipedes. Oxford University Press, Oxford, 233 pp. ISBN 0-19-857699-4.
  2. ↑ Bedini C. & Mirolli M. (1967) The fine structure of the temporal organs of a pill millipede Glomeris romana Verhoeff. Monitore Zoologico Italiano (N.S.). 1: 41-63.
  3. ↑ Tichy H. (1972) Das Tömösvárysche Sinnesorgan des Hundertfüsslers Lithobius forficatus – ein Hygrorezeptor. Naturwissenschaften. 59: 315.
  4. ↑ Tichy H. (1973) Untersuchungen über die Feinstruktur des Tömösváryschen Sinnesorganes von Lithobius forficatus L. (Chilopoda) und zur Frage seiner Funktion. Zoologische Jahrbücher der Anatomie. 91: 93-139.
  5. ↑ Hennings C. (1904) Das Tömösvárysche Organ der Myriapoden I. Zeitschrift für wissenschaftlicher Zoologie. 76: 26-52.
  6. ↑ Hennings C. (1906) Das Tömösvárysche Organ der Myriapoden II. Zeitschrift für wissenschaftlicher Zoologie. 80: 576-641.
  7. ↑ Tömösváry Ö. Sajátságos érzo készülékek a százlábúaknál. Természettudományi Közlöny. 15: 268-270, 1883.
  8. ↑ Zoltán Korsós. ÖDÖN TÖMÖSVÁRY (1852-1884), PIONEER OF HUNGARIAN MYRIAPODOLOGY. BULLETIN OF THE BRITISH MYRIAPOD AND ISOPOD GROUP Volume 19 2003.

Media użyte na tej stronie

Narceus americanus closeup.jpg
(c) Jmalik z angielskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0
North American millipede, head with visible ocelli