Narządy analogiczne
Narządy analogiczne – narządy zwierzęce i roślinne, które nie mają wspólnego pochodzenia ewolucyjnego ani morfologicznego, ale przybierają podobny kształt i wygląd, gdyż spełniają u różnych gatunków te same funkcje[1][2].
Przykłady:
- wąs czepny grochu (przekształcony liść) i winobluszcz (przekształcona łodyga),
- korzenie organowców i ryzoidy plechowców,
- skrzydło owada i skrzydło ptaka[3][2],
- odnóża owada i kończyny kręgowców,
- „kciuk” pandy i przeciwstawny kciuk naczelnych[3],
- pęcherzykowate oko głowonogów i oko kręgowców[3].
Analogia może dotyczyć nie tylko narządów, ale i całości organizmów. Takie zjawisko nazywa się konwergencją – ewolucją zbieżną, wynikającą z bytowania w podobnym środowisku, np. woda, pustynia, różnych, często odległych od siebie ewolucyjnie gatunków.
Przykładem konwergencji jest:
- opływowy, wrzecionowaty pokrój ciała foki, wieloryba i ryb,
- białe ubarwienie zwierząt polarnych, tj. niedźwiedzia, rysia lub kuropatwy,
- morfologia roślin wilczomleczu i kaktusa.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Encyklopedia Biologia. Agnieszka Nawrot (red.). Kraków: Wydawnictwo GREG, s. 27. ISBN 978-83-7327-756-4.
- ↑ a b Słownik tematyczny. Biologia, cz. 2, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011, s. 8, ISBN 978-83-01-16530-7 .
- ↑ a b c Loic Matile, Pascal Tassy & Daniel Goujet: Wstęp do systematyki zoologicznej: koncepcje, zasady, metody. Warszawa: PWN, 1993, s. 63.
Media użyte na tej stronie
Darwin's finches or Galapagos finches. Darwin, 1845. Journal of researches into the natural history and geology of the countries visited during the voyage of H.M.S. Beagle round the world, under the Command of Capt. Fitz Roy, R.N. 2d edition.
- 1. (category) Geospiza magnirostris
- 2. (category) Geospiza fortis
- 3. Geospiza parvula, now (category) Camarhynchus parvulus
- 4. (category) Certhidea olivacea