Nasosznikowate

Nasosznikowate
	Pholcidae
	C. L. Koch, 1850
	Okres istnienia: 53–dziś mln lat temu PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Q
	; Nasosznik trzęś (Pholcus phalangioides)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Podtyp	szczękoczułkowce
Gromada	pajęczaki
Rząd	pająki
Infrarząd	Araneomorphae
(bez rangi)	Haplogynae
Rodzina	nasosznikowate
	Zasięg występowania

Nasosznikowate (Pholcidae) – rodzina pająków z grupy Araneomorphae. Jest jedną z najbardziej zróżnicowanych grup współczesnych pająków; obejmuje dużą liczbę przeważnie tropikalnych sieciowych pająków^[2]. Według The World Spider Catalog Normana Platnicka z 2012 roku należy do niej 90 rodzajów obejmujących 1288 gatunków^[3]. W Polsce występują trzy gatunki - nasosznik trzęś (Pholcus phalangioides), nasosznik drobny (Pholcus opilionoides) i Psilochorus simoni^[4]. Według analiz przeprowadzonych przez Hubera (2011) rodzinę można podzielić na pięć monofiletycznych podrodzin:Ninetinae, Arteminae, Modisiminae, Smeringopinae i Pholcinae^[5].

Większość nasosznikowatych to niewielkie pająki o zaokrąglonym głowotułowiu i bardzo wydłużonych odnóżach, u niektórych gatunków dwudziestokrotnie przekraczających długość tułowia. Nasosznikowate mają sześcioro lub ośmioro oczu – ułożone po trzy po bokach głowotułowia. Pomiędzy nimi, na przodzie głowotułowia, znajduje się kolejna para, nieobecna u gatunków mających sześcioro oczu^[6].

Zdecydowana większość nasosznikowatych buduje sieci łowne – przeważnie nieregularne trójwymiarowe, jednak sieci mające bardziej regularne kształty również są spotykane. Samice składają niewiele jaj, niekiedy poniżej dziesięciu. Nie tworzą kokonów, lecz noszą jaja w szczękoczułkach. Często kontynuują opiekę nad młodymi pająkami po ich wykluciu^[6].

Nasosznikowate występują w bardzo zróżnicowanych niszach ekologicznych – od pustyń po lasy deszczowe, jednak najbardziej zróżnicowane są w regionach tropikalnych^[6]. Najstarszym znanym przedstawicielem Pholcidae jest Quamtana huberi, którego skamieniałości odkryto w osadach w Le Quesnoy na terenie francuskiego departamentu Oise, datowanych na iprez, około 53 mln lat^[7]. Datowanie molekularne sugeruje jednak, że nasosznikowate są grupą znacznie starszą, powstałą we wczesnym mezozoiku, około 207 mln lat temu, jeszcze przed rozpadem superkontynentu Pangei^[8].

Uproszczone kladogramy Pholcidae według:

Bruvo-Mađarić i współpracowników (2005)^[2]

Pholcidae

Ninetines

New World clade

?

	Trichocyclus

	Artema

	Physocyclus

	Holocnemines

	Pholcines

Hubera (2011)^[5]

Pholcidae

Ninetinae

	Arteminae

	Modisiminae

	Smeringopinae

	Pholcinae

Przypisy

↑ Pholcidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
↑ ^a ^b Branka Bruvo-Mađarić, Bernhard A. Huber, Arno Steinacher, Günther Pass. Phylogeny of pholcid spiders (Araneae: Pholcidae): Combined analysis using morphology and molecules. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 37 (3), s. 661–673, 2005. DOI: 10.1016/j.ympev.2005.08.016 (ang.).
↑ Norman I. Platnick: Currently valid spider genera and species (ang.). W: The World Spider Catalog, Version 13.0 [on-line]. American Museum of Natural History. [dostęp 2012-08-13].
↑ Blick, T. et al. (2004).Checklist of the spiders of Central Europe. (Arachnida: Araneae). Version 1. Dezember 2004. (PDF)
↑ ^a ^b Bernhard A. Huber. Phylogeny and classification of Pholcidae (Araneae): an update. „Journal of Arachnology”. 39 (2), s. 211–222, 2011. DOI: 10.1636/CA10-57.1 (ang.).
↑ ^a ^b ^c Dimitrov, Dimitar: Pholcidae. Daddy-longleg spiders (ang.). Tree of Life Web Project, 2009. [dostęp 2012-08-13].
↑ David Penney. The oldest pholcid and selenopid spiders (Araneae) in lowermost Eocene amber from the Paris Basin, France. „Journal of Arachnology”. 34 (3), s. 592–598, 2006. DOI: 10.1636/H05-61.1 (ang.).
↑ Dimitar Dimitrov, Jonas J. Astrin, Bernhard A. Huber. Pholcid spider molecular systematics revisited, with new insights into the biogeography and the evolution of the group. „Cladistics”, 2012. DOI: 10.1111/j.1096-0031.2012.00419.x (ang.).

[itis-1] Pholcidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).

[MHAP05-2] Branka Bruvo-Mađarić, Bernhard A. Huber, Arno Steinacher, Günther Pass. Phylogeny of pholcid spiders (Araneae: Pholcidae): Combined analysis using morphology and molecules. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 37 (3), s. 661–673, 2005. DOI: 10.1016/j.ympev.2005.08.016 (ang.).

[Platnick-3] Norman I. Platnick: Currently valid spider genera and species (ang.). W: The World Spider Catalog, Version 13.0 [on-line]. American Museum of Natural History. [dostęp 2012-08-13].

[4] Blick, T. et al. (2004).Checklist of the spiders of Central Europe. (Arachnida: Araneae). Version 1. Dezember 2004. (PDF)

[Huber11-5] Bernhard A. Huber. Phylogeny and classification of Pholcidae (Araneae): an update. „Journal of Arachnology”. 39 (2), s. 211–222, 2011. DOI: 10.1636/CA10-57.1 (ang.).

[tolweb-6] Dimitrov, Dimitar: Pholcidae. Daddy-longleg spiders (ang.). Tree of Life Web Project, 2009. [dostęp 2012-08-13].

[DP06-7] David Penney. The oldest pholcid and selenopid spiders (Araneae) in lowermost Eocene amber from the Paris Basin, France. „Journal of Arachnology”. 34 (3), s. 592–598, 2006. DOI: 10.1636/H05-61.1 (ang.).

[cladistics12-8] Dimitar Dimitrov, Jonas J. Astrin, Bernhard A. Huber. Pholcid spider molecular systematics revisited, with new insights into the biogeography and the evolution of the group. „Cladistics”, 2012. DOI: 10.1111/j.1096-0031.2012.00419.x (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne

Nasosznikowate

Przypisy

Media użyte na tej stronie

Pholcidae^[1]
C. L. Koch, 1850

Okres istnienia: 53–dziś mln lat temu PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Q 207/0 53/0
Nasosznik trzęś (Pholcus phalangioides)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Podtyp	szczękoczułkowce
Gromada	pajęczaki
Rząd	pająki
Infrarząd	Araneomorphae
(bez rangi)	Haplogynae
Rodzina	nasosznikowate
Zasięg występowania