Nastia
Nastie, ruchy nastyczne – reakcje turgorowe, rzadziej wzrostowe, roślin niezależne od kierunku działania bodźca. Są związane z różnym tempem wzrostu różnych części organu lub (częściej) ze zmianami turgoru niektórych komórek. Nastie występują także jako formy behawioralne zwierząt, przyjmowane u form o promienistej symetrii ciała.
Nastie u zwierząt
U zwierząt nastie polegają na skurczach całego ciała zwierzęcia. Pełnią one funkcje ochronną. Występują u pierścienic osiadłych, jamochłonów, wijów i węży.
Nastie u roślin
U roślin wyróżnia się:
- ruchy nastyczne wynikające ze zmiany turgoru, np. mechanizm otwierania i zamykania aparatów szparkowych
- ruchy nastyczne wynikające ze zmian stężenia auksyn.
Niektóre nastie mają złożony charakter, tzn. ruchom wynikającym ze zmian stężenia substancji wzrostowych mogą towarzyszyć ruchy wynikające ze zmian turgoru, może zajść współdziałanie różnych bodźców. Ponadto czasem pewne ruchy nastyczne dostosowują się do kierunku działania bodźca, przechodząc w tropizmy.
Rodzaje nastii roślinnych (wraz z wyzwalającym je bodźcem):
- chemonastia (substancje chemiczne)
- epinastia (położenie górne)
- fotonastia (światło)
- hyponastia (położenie dolne)
- nyktynastia (cykl nocy i dnia)
- sejsmonastia i haptonastia (dotyk)
- termonastia (temperatura)
- występują także nastie, które są zależne od dwóch bodźców
Zobacz też
Bibliografia
Walter Schumacher: Fizjologia. W: Eduard Strasburger, i in.: Botanika: podręcznik dla szkół wyższych. Wyd. 2 pol. według 28 oryg. Warszawa: PWRiL, 1967.
Media użyte na tej stronie
Autor: Richard Wheeler, Licencja: CC BY-SA 3.0
Oxalis triangularis (Purple Shamrock) is a classic example of a plant which responds with movement to external stimulus. The leaves open and close in response to varying light levels with the result that they are open during during the day and close at night. This is true movement (i.e. not growth) and is non-directional with respect to the stimulus making it an example of nastic movement towards light: photonasty. One image captured every 30 seconds for about 1.5 hours, played back at 25 frames per second; ~750x actual speed. The exposure time was progressively increased through the video so the drop in ambient light levels are not seen.