Natron

Natron
Ilustracja
Natron w kraterze Emi Koussi w Czadzie
Właściwości chemiczne i fizyczne
Inne nazwy

natryt, soda rodzima, soda naturalna, soda krystaliczna

Skład chemiczny

dziesięciowodny węglan sodu (Na
2
CO
3
·10H
2
O
)

Twardość w skali Mohsa

1–1,5

Przełam

nierówny

Łupliwość

dobra, dwukierunkowa

Pokrój kryształu

tabliczkowy, romboidalny

Układ krystalograficzny

jednoskośny

Gęstość minerału

1,42–1,47 g/cm³

Właściwości optyczne
Barwa

biały, szary lub bezbarwny

Rysa

biała

Połysk

szklisty lub ziemisty

Natron (inaczej natryt, soda rodzima, soda naturalna, soda krystaliczna) – minerał węglanu sodu. Nazwa pochodzi od składu chemicznego minerału (arab. natron = soda). Minerał rzadki, rozpowszechniony tylko w niektórych rejonach Ziemi.

Właściwości

Barwi płomień na żółto, topi się w temperaturze 32 °C. Tworzy łatwo rozpuszczalne w wodzie kryształy; tabliczkowe i romboidalne. Tworzy skupienia ziarniste, pręcikowe, igiełkowe, naskorupienia lub wykwity. Powinna być chroniona przed wilgocią, bo łatwo absorbuje wodę i rozpuszcza się.

W suchym powietrzu a także podczas ogrzewania traci wodę krystalizacyjną i bieleje (następuje częściowa dehydratacja – tzw. wietrzenie sody). Na skutek tego procesu powstaje termonatryt Na2CO3 · H2O). W temperaturze 107 °C przechodzi w sól bezwodną.

Występowanie

Występuje wyłącznie w skałach osadowych. Krystalizuje z wód jezior sodowych (w klimacie gorącym), jako produkt ich ewaporacji (odparowania).

Miejsca występowania: minerał, występujący w osadach niektórych słonych jezior, tzw. jezior sodowych, gł. w EgipcieWadi Natrum, KeniiMagadi, Kabongo, TanzaniaNatron, Iranie, Kazachstanie, USABorax Lake i Owens Lake (w Kalifornii), Włochy – Etna, Wezuwiusz.

Zastosowanie

Używany był w starożytnym Egipcie do mumifikacji zwłok. Obecnie stosowany w przemyśle chemicznym, hutniczym, szklarskim, papierniczym, spożywczym oraz w medycynie. Ma znaczenie kolekcjonerskie.

Bibliografia

  • J. Żaba – Ilustrowany słownik skał i minerałów – Videograf II Sp. z o.o – 2003
  • W. Schumann – Minerały świata – Wyd. „Alma-Press” 2003

Media użyte na tej stronie

Emi Koussi crater natron.jpg
The inner crater (caldera) of Mount Emi Koussi (Tibesti, Chad). Mineral precipitation (natron) on the ground is visible.