Naumburg (Saale)
Panorama miasta z katedrą | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Kraj związkowy | |||||
Powiat | |||||
Kod statystyczny | 15 0 84 355 | ||||
Burmistrz | Bernward Küper | ||||
Powierzchnia | 129,88 km² | ||||
Wysokość | 130 m n.p.m. | ||||
Populacja (31.12.2013) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
Nr kierunkowy | 03445, 034463, 034466 | ||||
Kod pocztowy | 06618, 06628 | ||||
Tablice rejestracyjne | BLK, HHM, NEB, NMB, WSF, ZZ | ||||
51°09′N 11°49′E/51,150000 11,816667 | |||||
Strona internetowa | |||||
Portal Niemcy |
Naumburg (Saale) – miasto powiatowe w Niemczech, w kraju związkowym Saksonia-Anhalt, siedziba powiatu Burgenland.
Położenie
Miasto położone jest na południe od Halle (Saale), w rejonie winiarskim Saale-Unstrut, w południowej części Saksonii-Anhalt, u ujścia rzeki Unstruty do Soławy, w pobliżu granicy z Turyngią.
Do Naumburga zalicza się następujące dzielnice:
- Altenburg
- Bad Kösen
- Beuditz
- Boblas
- Crölpa-Löbschütz
- Eulau
- Flemmingen
- Fränkenau
- Freiroda
- Grochlitz
- Großjena
- Großwilsdorf
- Hassenhausen
- Heiligenkreuz
- Henne
- Janisroda
- Kleinheringen
- Kleinjena
- Kreipitzsch
- Kukulau
- Meyhen
- Neidschütz
- Neuflemmingen
- Neujanisroda
- Prießnitz
- Punschrau
- Rödigen
- Roßbach
- Saaleck
- Schellsitz
- Schieben
- Schulpforte
- Tultewitz
- Wettaburg
- Weinberge
Historia
Od 968 roku (początkowo jako Żytyce, Zeiz) aż do reformacji Naumburg (Saale) był siedzibą biskupa. W 1012 roku, kiedy to na skrzyżowaniu dróg handlowych powstał zamek margrabiów miśnieńskich. W 1021 zbudowano tu klasztor, a później na jego miejscu powstała katedra. W roku 1028 miasto otrzymało prawo do organizowania targu (prawo kupieckie). W 1144 miało miejsce nadanie praw miejskich. Od 1565 roku miasto leżało w granicach Elektoratu Saksonii, a od 1657 stanowiło część terytorialnie niewielkiego Księstwa Saksonii-Zeitz. W latach 1718–1763 w granicach unijnego państwa polsko-saskiego, a w latach 1807–1815 wraz z Królestwem Saksonii unią z Księstwem Warszawskim.
W 1815 roku Naumburg przeszedł pod władanie Prus. Z kolei w 1846 roku został przyłączony do linii kolejowej z Halle (Saale) do Erfurtu. W 1892 roku w mieście wybudowano linię tramwajową, którą była początkowo napędzana silnikiem parowym, a w roku 1907 przestawiono się na napęd elektryczny.
W czasach Niemieckiej Republiki Demokratycznej wybudowano w mieście zakłady budowy maszyn, rozwinięto przemysł metalowy, farmaceutyczny oraz obuwniczy.
Zabytki
- Katedra św. Piotra i Pawła – późnoromańsko-wczesnogotycka świątynia wzniesiona na miejscu dawnej wczesnoromańskiej. Chór zachodni został wybudowany w 1250, a w XIV wieku rozbudowano chór wschodni. W latach 1960–1968 katedra została gruntownie odrestaurowana. Wewnątrz katedry zachował się bezcenny wystrój wnętrza, który tworzą dzieła gotyckiej rzeźby, w tym dzieła związane z Mistrzem Naumburskim i jego strzechą. Są to: Grupa Ukrzyżowania i cykl pasyjny oraz figury dobrodziejów pierwotnej katedry (m.in. Ekkeharda i Uty, Hermana i Regelindy). Jej budowę zaczęto przed 1213 rokiem.
- Kościół św. Wacława(niem.) – późnogotycki kościół z bogatym barokowym wystrojem wnętrza
- Ratusz(niem.) – manierystyczny z XVII w., przy rynku
- Dom Fryderyka Nietzschego – dawny dom rodzinny filozofa, współcześnie muzeum
- Klasztor cystersów w Schulpforte(niem.) – dawny klasztor, miejsce spoczynku księżnej polskiej Agnieszki Babenberg, żony Władysława II Wygnańca. Od 1543 mieści się tu szkoła, do której uczęszczał m.in. Jan Daniel Janocki i Fryderyk Nietzsche.
- Brama Mariacka(niem.) – brama miejska z XV w.
- Brama Solna(niem.) – klasycystyczna brama miejska z XIX w.
- Dom Romański w Bad Kösen(niem.) – najstarszy budynek miasta, wzniesiony ok. 1100, współcześnie muzeum
- Dom Gotycki w Schulpforte(niem.) z XVI w.
- Fontanna św. Wacława na Rynku
- Kościół św. Maurycego(niem.) z XVI w. (gotycki)
- Kościół św. Marii Magdaleny(niem.) z XVIII w. (barokowy)
Transport
W mieście znajduje się stacja kolejowa Naumburg (Saale) Hauptbahnhof. W Naumburgu funkcjonuje linia tramwajowa obsługiwana zabytkowym taborem[1].
Współpraca
W 1988 roku nawiązano współpracę partnerską z miastem Akwizgran (niem. Aachen) w kraju związkowym Nadrenia Północna-Westfalia.
Dzielnica Bad Kösen współpracuje z miastem Nidda w Hesji.
Osoby
urodzone w Naumburg (Saale)
- Otto Günther-Naumburg – malarz
- Karl Richard Lepsius – egiptolog i filolog
- Hermann Julius Pinder – nadburmistrz Wrocławia
związane z miastem
- Max Klinger – malarz i rzeźbiarz
- Friedrich Nietzsche – filozof
Zobacz też
- Biskupi Naumburga
- Naumburg
Przypisy
- ↑ Fiszer, Kasper: Naumburg: Tramwaj – transport czy turystyka? (pol.). 2016-04-10. [dostęp 2016-04-12].
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Autor: Hanhil based on previous work by TUBS, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map Saxony-Anhalt, showing position of Saxony-Anhalt within Germany. Geographic limits of the map:
Autor: NordNordWest, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Germany (Wp article: en:Germany)
Hanseatic Flag
Main trading routes of the Hanseatic League in northern Europe.
Autor: Tatiana Yagunova / Татьяна Ягунова, Licencja: CC BY-SA 4.0
Lubeka (Akwarela Tatiany Yagunovej) — główne miejsce Ligi Hanzeatyckiej. Związek Hanzeatycki — organizację kupiecką pod kierownictwem doświadczonego racjonalnego ośrodka kupieckiego — Wolnego Miasta Lubeki. Opublikowano:
- Nikolay Yagunov, Tatiana Yagunova. Hanza po wiekach. Niemcy. Polska. Rosja. Litwa: album fotografii = Hanse centuries later. Germany. Poland. Russia. Lithuania: the album of photos. — Kaliningrad: Drukarina Bernardinum, 2014. — Pierwszy album.— 208 s. — 2000 egz. — ISBN 978-83-7823-473-9. — S.1 (tytuł książki).
Autor: Mar del Sur, Licencja: CC BY-SA 3.0
Nietzsche's house in Naumburg, Weingarten 18
Naumburg um 1900.
Autor: ChristianBier, Licencja: CC BY-SA 2.5
Main train station in Naumburg (Saale)
Autor: Dirk Ingo Franke, Licencja: CC BY 3.0
plaque commemorating Friedrich Neitzsche who stayed in Naumburg to visit his mother,
Autor: Oryginalnym przesyłającym był Necrophorus z niemieckiej Wikipedii, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Naumburger Dom
Autor: Muns, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Naumburg (Saale), Dom; aufgenommen vom Wenzelsturm
Die Flagge von Naumburg Saale