Nawa

Nawa główna lądeckiego kościoła

Nawa – część kościoła położona między prezbiterium a kruchtą, przeznaczona dla wiernych.

Oprócz świątyń jednonawowych występują dwu-, trzy-, pięcio- oraz siedmionawowe. Nawy są zazwyczaj rozdzielone rzędem podpór – słupów, filarów lub kolumn. Średniowieczne kościoły bazylikowe były trój- lub pięcionawowe, o nawie głównej dwa razy szerszej i dwa razy wyższej od naw bocznych (trójnawowe – katedra w Chartres, katedra w Reims; pięcionawowe – kościół St. Sernin w Tuluzie, katedra w Paryżu). Późnogotyckie kościoły dwunawowe mogły mieć symetryczne nawy równej szerokości (kościół NMP w Wiślicy) i prezbiterium umieszczone na osi filarów międzynawowych lub niesymetryczne nawy różnej szerokości (układ spotykany w budownictwie zakonów żebraczych – dominikanów i franciszkanów).

W okresie nowożytnym, szczególnie w baroku, można obserwować zacieranie się podziałów na nawy – często trudno orzec, czy mamy do czynienia z nawami bocznymi, czy tylko z ciągiem kaplic przyległych do nawy głównej. W kościołach jednonawowych komplikacji i zróżnicowaniu uległ kształt naw – stosowano koło, elipsę, trójliść i pięcioliść, a także różnego rodzaju elipsy i owale z aneksami.

Bardziej ogólnie można mówić o nawach w każdym podłużnym budynku (np. w świątyni antycznej), jeśli jest on podzielony wzdłuż rzędami podpór (filarów lub kolumn).

W budownictwie przemysłowym pojęcie „nawa” używane jest dla określenia części hali oddzielonej rzędem słupów. Mamy zatem hale jedno- i wielonawowe.

Zobacz też

Bibliografia

  • Witold Szolginia: Architektura. Warszawa: Sigma NOT, 1992, s. 104. ISBN 83-85001-89-1.

Media użyte na tej stronie

Glarus Stadtkirche Langhaus.jpg
Autor: Ikiwaner, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Nawa główna i organy w kościele w Glaris (Szwajcaria).
2014 Lądek-Zdrój, kościół Narodzenia NMP 07.JPG
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Lądek-Zdrój, kościół par. p.w. Narodzenia NMP, XVII
Nave.png
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Nawaboczna kosciolBaczalDolny.JPG
Autor: Tomasz Bienias, Licencja: CC BY-SA 3.0
Nawa boczna kościoła Imienia Maryi w Bączalu Dolnym
Seitenschiff.svg
(c) Benutzer:Leonce49, CC-BY-SA-3.0
Seitenschiff einer Kirche.
2014 Nysa, zespół kościóła św. Jakuba Starszego, nawa boczna 04.JPG
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Ta fotografia przedstawia zabytek wpisany do rejestru zabytków pod numerem ID
Blackburn-Lancashire-England-UK--Blackburn-Cathedral--interior-1.JPG
Autor: KGGucwa, Licencja: CC BY-SA 3.0
Blackburn Cathedral - interior. Blackburn, Lancashire, England, the UK.
Nawa główna w lądeckim kosciele.jpg
Nawa główna w lądeckim kościele