Nawcz

Nawcz
	wieś
	; Kościół - Pomnik w Nawczu w 2011 roku.
Państwo	Polska
Województwo	pomorskie
Powiat	wejherowski
Gmina	Łęczyce
Sołectwo	Nawcz
Liczba ludności (2011)	253
Strefa numeracyjna	58
Kod pocztowy	84-218
Tablice rejestracyjne	GWE
SIMC	0167303
	Położenie na mapie gminy Łęczyce Nawcz
	Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Nawcz
	Położenie na mapie województwa pomorskiego Nawcz
	Położenie na mapie powiatu wejherowskiego Nawcz
	54°30′19″N 17°56′32″E/54,505278 17,942222

Nawcz (kaszb. Nôwcz) – wieś kaszubska w Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie wejherowskim, w gminie Łęczyce.

Według danych na dzień 31 grudnia 2011 roku wieś zamieszkuje 253 mieszkańców na powierzchni 4,82 km²^[2].

Położenie

Miejscowość jest na trasie obecnie zawieszonej linii kolejowej Kartuzy – Lębork. Najbliżej położonym miastem jest Lębork, wieś znajduje się na południowy wschód od tego miasta.

Integralne części wsi

Integralne części wsi Nawcz^[3]^[4]
SIMC	Nazwa	Rodzaj
0167310	Borówko	kolonia

Historia

Pierwszy dokument poświadczający istnienie miejscowości pochodzi z 1356 roku – akt nadania Rozłazina. Przez kolejne wieki miejscowość była własnością różnych rodów szlacheckich. Od 1658 roku stosowano jednolitą nazwę Navitz, po 1947 r. zmieniono na Nawcz.
W czasie drugiej wojny w Nawczu w okresie od 02.02.1945 do 09.03.1945 roku przetrzymywano 800 więźniów hitlerowskiego obozu Stutthof przybyłych Marszem Śmierci. Około 600 osób zmarło lub zostało zabitych. W 1961 roku utworzono koło Nawcza „Cmentarz Ofiar Marszu Śmierci”, na który przeniesiono zwłoki zmarłych i pomordowanych^[5].

Cmentarz Ofiar Marszu Śmierci koło Nawcza

Na cmentarzu w Nawczu znajdują się groby 538^[6] pomordowanych przez Niemców więźniów Stutthofu, którym niedane było nigdy osiągnąć celu marszu śmierci.
W latach 1992–1994 na miejscu baraków w których przetrzymywano więźniów obozu Stutthof wybudowano kościół-pomnik ofiar, który jest kościołem filialnym parafii w Rozłazinie.

Pomiędzy 1945–1954 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego, powiatu lęborskiego, gminy Rozłazino.
Po zniesieniu gmin i pozostawienie w ich miejscu gromad, w latach 1957–1975 miejscowość dministracyjnie należała do województwa gdańskiego, powiatu lęborskiego.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.
Obecnie miejscowość zaliczana jest do ziemi lęborskiej włączonej w skład powiatu wejherowskiego^[7].

W latach siedemdziesiątych XX wieku odświeżono projekt zachodniej obwodnicy kolejowej trójmiejskich portów. Niezrealizowany projekt przewidywał wyprowadzenie nowej linii z Kościerzyny (francuska magistrala węglowa) do Sierakowic (do istniejącej już linii Kartuzy-Lębork) w Nawczu miało powstać nowe odgałęzienie wschodnie w kierunku Luzina doprowadzające do linii Szczecin – Słupsk – Gdynia.

Miejsca pamięci

Cmentarz Ofiar Marszu Śmierci koło Nawcza
kościół-pomnik w Nawczu

Zobacz też

Przypisy

↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 808 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
↑ Sołectwa. Gmina Łęczyce. [dostęp 2009-08-18].
↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
↑ GUS. Rejestr TERYT
↑ ks. W. Palmowski, Dzieje parafii Rozłazino, Kraków 2000, s 112,113
↑ Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa, lata wojny 1939-1945. Warszawa: Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa, 1966, s. 103.
↑ Studium Ochrony Krajobrazu Województwa Pomorskiego, Gdańsk 2005 i załącznik Ryc 32. Proponowane formy ochrony krajobrazu na tle obszarów oraz regionów historyczno-kulturowych.

[poczta-1] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 808 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .

[2] Sołectwa. Gmina Łęczyce. [dostęp 2009-08-18].

[R2013-3] Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)

[teryt-4] GUS. Rejestr TERYT

[5] s. W. Palmowski, Dzieje parafii Rozłazino, Kraków 2000, s 112,113

[Przewodnik_po_upamiętnionych_miejscach_walki_i_męczeństwa,_lata_wojny_1939-1945-6] Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa, lata wojny 1939-1945. Warszawa: Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa, 1966, s. 103.

[7] Studium Ochrony Krajobrazu Województwa Pomorskiego, Gdańsk 2005 i załącznik Ryc 32. Proponowane formy ochrony krajobrazu na tle obszarów oraz regionów historyczno-kulturowych.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Wsie	Bożepole Wielkie Brzeźno Lęborskie Chmieleniec Chrzanowo Dąbrowa Brzezieńska Dąbrówka Wielka Dzięcielec Kaczkowo Kisewo Łęczyce Łęczyn Łówcz Górny Nawcz Paraszyno Pużyce Rozłazino Strzebielino Strzelęcino Świetlino Wysokie
Kolonie	Chudoba Dębino Krzykowice
Osady	Bożepole Małe Godętowo Świchowo Węgornia Wielistowo
Osada leśna	Paraszyno
Integralne części wsi	Bobrowite Borówko Chmieleniec-Gajówka Dzięcielec (przysiółek) Jeżewo Karczemka Rozłaska Kisewko Kopina Kwietnica Mokry Bór Niedarzyno Pużycki Młyn Redystowo Rębiszcze Rozłaski Bór Rozłaski Młyn Rozłazinko Słomień Strzebielino-Osiedle Strzebielińska Piła Świchówko Witków Wojewo Żurawiniec

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne