Neferusobek

Neferusobek
ilustracja
władczyni starożytnego Egiptu
Okresod 1798 p.n.e.
do 1794 p.n.e.
Dane biograficzne
DynastiaXII dynastia
OjciecAmenemhat III

Neferusobek — Sobekneferuwładczyni starożytnego Egiptu z XII dynastii, z okresu Średniego Państwa. Panowała prawdopodobnie w latach 1796-1792 p.n.e.

Była córką Amenemhata III i siostrą lub przyrodnią siostrą Amenemhata IV i być może także jego żoną. Prawdopodobnie po śmierci ojca, a później brata i syna Sobekhotepa I, objęła regencję. Przejęcie przez nią władzy przypuszczalnie nie wywołało jakichkolwiek protestów i sprzeciwów. Jako pierwsza kobieta w historii Egiptu tytułowała się „żeńskim Horusem” i podkreślała, że jest kobietą w męskiej roli faraona. Dowodem na to może być jej posąg, przechowywany obecnie w Luwrze, ukazujący królową w kobiecej szacie, na której nosi ona męskie ubranie władcy, chustę nemes i królewską przepaskę.

Jej rządy obecnie uważa się za próbę kontynuacji i ratowania ciągłości XII dynastii oraz przeciwstawienia się upadkowi państwowości w schyłkowym okresie Średniego Państwa, po rządach potężnych władców z początków dynastii. Ich działania reformatorskie i wielki wysiłek włożony w rozwój gospodarczy kraju przyniosły efekt odwrotny do zamierzonego i na tyle osłabiły państwo, iż doprowadziło to w końcu do jego upadku.

Z racji swych krótkich rządów Neferusobek nie pozostawiła po sobie wielkich budowli ani licznych posągów. Uważa się, że to ona dokończyła budowę świątyni grobowej Amenamhata III, zwanej przez Greków labiryntem.

Podczas prac wykopaliskowych pod kierownictwem Williama Petriego w latach 1910-1911 na terenie Mazghuna, oddalonego około 5 kilometrów od Dahszur, odkryto pozostałości dwóch piramid, które w swej konstrukcji przypominały piramidę Amenemhata III. Jednakże zmiany i udoskonalenia w ich konstrukcji, szczególnie w sposobie zamknięcia komory grobowej, nasunęły przypuszczenie, że są one budowlami późniejszymi. Na tej podstawie wysunięto hipotezę, że są to piramidy: jedna Amenemhata IV, a druga Neferusobek. Imię królowej znajduje się na Liście Królów w Sakkarze, co stanowi dowód na prawowitość jej władzy w opinii jej współczesnych i następców.

Bibliografia

  • Nicolas Grimal, Dzieje starożytnego Egiptu, Adam Łukaszewicz (tłum.), Warszawa: PIW, 2004, ISBN 83-06-02917-8, OCLC 749417518.
  • Bogusław Kwiatkowski, Poczet faraonów, Warszawa: Iskry, 2002, ISBN 83-207-1677-2, OCLC 830308044.
  • Schneider Th., Leksykon faraonów, Kraków-Warszawa: PWN, 2001, ​ISBN 83-01-13479-8​.

Media użyte na tej stronie

HekaNemesNechacha PioMs.svg
Autor: Piotr Michał Jaworski; PioM EN DE PL, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Pharaoh's insignia (staff, flail, and uraeus head-dress)
Louvre 0320O7 01.jpg
Buste de la reine Sobeknéferourê - XIIe dynastie égyptienne