Nefrolepis

Nefrolepis
Ilustracja
Nephrolepis exaltata
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

telomowe

Gromada

naczyniowe

Klasa

paprocie

Podklasa

paprotkowe

Rząd

paprotkowce

Rodzina

Nephrolepidaceae

Rodzaj

nefrolepis

Nazwa systematyczna
Nephrolepis Schott
Gen. Filicum 1. t. 3. 1834
Typ nomenklatoryczny

Nephrolepis exaltata (L.) Schott[3]

Nephrolepis cordifolia
Nephrolepis biserrata

Nefrolepis, nerczyłusk (Nephrolepis) – rodzaj paproci zaliczany do monotypowej rodziny Nephrolepidaceae. Obejmuje 19 gatunków[2] (baza Plants of the World online wymienia 28, w tym 5 pochodzenia mieszańcowego)[4]. Zasięg tych roślin obejmuje całą strefę międzyzwrotnikową, najdalej na północ sięgając po Półwysep Koreański i Wyspy Japońskie, a na południu po Wyspę Północną na Nowej Zelandii[4]. W Polsce nie rosną dziko przedstawiciele tego rodzaju, niektóre gatunki są uprawiane jako ozdobne rośliny pokojowe[5].

Nazwa rodzajowa pochodzi od nerkowatego kształtu zawijek osłaniających kupki zarodni (nephros = nerka, lepis = łuska)[6].

Systematyka

Synonimy[7]

Lepidoneuron Fée, Leptopleuron C. Presl, Lindsayoides Nakai

Rodzaj w systemie Smitha i in. (2006) zaliczony został (prowizorycznie) jako jeden z czterech do rodziny Lomariopsidaceae[8]. W systemie PPG I (2016) tworzy monotypową rodzinę Nephrolepidaceae Pic.Serm., Webbia 29(1) 8–11. 1975[2]. Rodzaj (i tym samym rodzina) mają potwierdzony badaniami molekularnymi charakter monofiletyczny[2].

Wykaz gatunków[4]
  • Nephrolepis abrupta (Bory) Mett.
  • Nephrolepis acutifolia (Desv.) Christ
  • Nephrolepis arida D.L.Jones
  • Nephrolepis arthropteroide s G.Kunkel
  • Nephrolepis ×averyi Nauman
  • Nephrolepis biserrata (Sw.) Schott
  • Nephrolepis brownii (Desv.) Hovenkamp & Miyam.
  • Nephrolepis ×copelandii W.H.Wagner
  • Nephrolepis cordifolia (L.) C.Presl – nefrolepis sercolistny[5]
  • Nephrolepis davalliae Alderw.
  • Nephrolepis davallioides Kunze
  • Nephrolepis dicksonioides Christ
  • Nephrolepis equilatera A.Rojas
  • Nephrolepis exaltata (L.) Schott – nefrolepis wyniosły[5]
  • Nephrolepis falcata (Cav.) C.Chr.
  • Nephrolepis falciformis J.Sm.
  • Nephrolepis flexuosa Colenso
  • Nephrolepis grayumiana A.Rojas
  • Nephrolepis ×hippocrepicis Miyam.
  • Nephrolepis hirsutula (Forst.) C.Presl
  • Nephrolepis kuroiwae Makino
  • Nephrolepis lauterbachii (Christ) Christ
  • Nephrolepis ×medlerae W.H.Wagner
  • Nephrolepis obliterata J.Sm.
  • Nephrolepis obtusiloba A.Rojas
  • Nephrolepis paludosa (Raddi) Sehnem
  • Nephrolepis pectinata (Willd.) Schott
  • Nephrolepis pendula J.Sm.
  • Nephrolepis pickelii Rosenst. ex A.Samp.
  • Nephrolepis ×pseudobiserrata Miyam.
  • Nephrolepis radicans (Burm.) Kuhn
  • Nephrolepis rivularis (Vahl) Mett.
  • Nephrolepis undulata J.Sm.

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-02-28] (ang.).
  2. ↑ a b c d The Pteridophyte Phylogeny Group. A community-derived classification for extant lycophytes and ferns. „Journal of Systematics and Evolution”. 54 (6), s. 563–603, 2016. DOI: 10.1111/jse.12229. 
  3. ↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-03-09].
  4. ↑ a b c Nephrolepis Schott. W: Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2020-01-11].
  5. ↑ a b c Dawid Longman: Pielęgnowanie roślin pokojowych. Warszawa: PWRiL, 1997. ISBN 83-09-01559-3.
  6. ↑ Nephrolepis exaltata subsp. hawaiiensis. W: Native Plants Hawaii [on-line]. [dostęp 2020-05-27].
  7. ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2009-03-08].
  8. ↑ Smith, A. R., K. M. Pryer, E. Schuettpelz, P. Korall, H. Schneider & P. G. Wolf: A classification for extant ferns (ang.). Taxon 55(3): 705–731, 2006. [dostęp 2009-11-13].

Media użyte na tej stronie

Nephrolepis biserrata kz04.jpg
Autor: Krzysztof Ziarnek, Kenraiz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Nephrolepis biserrata in Jardín de Aclimatación de la Orotava
Nephrolepis cordifolia 2zz.jpg
Autor: Photo by David J. Stang, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location taken: United States Botanic Garden. Names: Nephrolepis cordifolia var. pumicicola F. Ballard Hovenkamp & Miyam., Boston Fern, Erect Sword Fern, Fishbone fern, Herringbone fern, Ladder Fern, Narrow Swordfern, Southern Sword Fern, Sword Fern, Tama-Shida, Tuber Fern, Tuber Ladder Fern, Tuber Sword Fern, Tuberous Sword Fern, पानीअमला,<SP>タマシダ, 腎蕨, 줄고사 Classification: Plantae > Pteridophyta > Polypodiopsida > Polypodiales > Nephrolepis > Nephrolepis cordifolia.
Nephrolepsis exaltata (2).JPG
Autor: Marija Gajić, Licencja: CC BY-SA 4.0
Nephrolepsis exaltata je папрат висине и обима од 90 центиметара и више.
Botanička bašta Jevremovac, Beograd - Japanski vrt 08.jpg This media file is produced by Wikipedian in Residence in Botanical Garden Jevremovac in 2015. Wikimedia-Serbia.png