Neokomunizm

Neokomunizm − nieformalna nazwa nurtu społeczno-politycznego. Reprezentuje on zasadnicze teorie społeczno-gospodarcze zawarte w dziełach Karola Marksa i Fryderyka Engelsa. Odcina się częściowo lub całkowicie od metod działania dyktatury komunistycznej. Polega on na realizacji idei komunizmu w nowych warunkach^[1], zasady i poglądy są adaptacją komunizmu i marksizmu do nowych warunków społecznych^[2].

Pochodzenie słowa

Określenie „neo-komunizm” w języku rosyjskim, według dostępnych danych, po raz pierwszy zostało użyte przez A. N. Tarasowa w listopadzie 1973 roku w jego dziele „Zasady neokomunizmu”, która stała się teoretycznym dokumentem tajnej Partii Nowych Komunistów (NCP), a następnie Neokomunistycznej Partii Związku Radzieckiego (NCSPS). Ideowo „Zasady neo komunizmu” są związkiem ortodoksyjnego marksizmu, leninizmu, trockizmu i koncepcji nowej lewicy, często anarchistycznej^[3].

Współczesne użycie pojęcia

W tej chwili nie ma jasnej koncepcji neo-komunizmu. Neo-komuniści nazywają siebie jako tych, którzy mają negatywny stosunek do modelu sowieckiego, a ci, którzy są pozytywnie nastawieni do Związku Radzieckiego to partie polityczne, które są spadkobiercami KPZR^[4] (Komunistyczna Partia Federacji Rosyjskiej Rosyjska Partia Komunistyczna, Liga Komunistyczna i inne)^[5]. Do grupy tej zaliczają się także zwolennicy anarchizmu i kapitalizmu państwowego.

Głównym problemem dla rozwoju teorii neo-komunizmu jest zbytnia obszerność i niejasność jego nauk, a także słabe zrozumienie charakteru i koncepcji nauczania. To prowadzi do niezdolności do konkurowania z ideami komunizmu i liberalizmu Radzieckiego i innych pomysłów współczesnych prądów burżuazyjnych. W konsekwencji nie znaleziono żadnych znaczących realizacji w praktyce. Sytuację komplikuje fakt, że wśród tych, którzy zaprzeczają modelowi monopolu państwowego jako modelowi niesocjalistycznemu, nie ma też jednoznacznej, a nawet identycznej pozycji w nie-sowieckiej teorii komunizmu

Jeden z autorów „Manifestu neo-komunizmu”^[6] proponuje koncepcję neo-komunizmu jako systemu społecznego z organizacją sieci społeczeństwa, którego wszystkie elementy są zjednoczone w mikro-Zjednoczone – Gminy, które w imieniu swoich członków współdziałają z rządem federalnym i biorą udział w gospodarce.

Inny autor idei neo-komunizmu proponuje nową koncepcję komunistycznego zredukowaną do zestawu reguł do sposobu, dostosowaną do danego czasu, Karol Marks postulował całą teorię rozwoju społeczeństwa w wielu etapach. Zgodnie z zasadami neo-komunizmu jest on podobny do klasycznego komunizmu, ale istnieją pewne różnice, poprawki i uzupełnienia do tradycyjnej teorii komunizmu. Główną różnicą jest to, że neo-komunizm jest zaprojektowany w celu osiągnięcia komunizmu w nowym lub okresowo zmieniającym się świecie.

Neokomunistyczna Białoruś

Mianem neokomunistycznej określana jest czasem Białoruś rządzona przez Aleksandra Łukaszenkę, która odcina się od Związku Radzieckiego, ale systemem gospodarczym kraju jest socjalizm rynkowy i 80% PKB kraju wytwarza sektor państwowy^[7]. System Białorusi nie jest podobny, ani do kapitalizmu, ani do radzieckiej wersji komunizmu i z tego też powodu bywa określany jako neokomunistyczny^[8].

Partie neokomunistyczne jako partie nie odwołujące się do totalitaryzmu lub eurokomunistyczne

Nurt ten reprezentują silne w Europie Zachodniej partie eurokomunistyczne, takie jak m.in. Francuska Partia Komunistyczna, Niemiecka Partia Komunistyczna, Włoska Partia Odrodzenia Komunistycznego, w Europie Wschodniej nurt ten jest o wiele słabszy, reprezentują go m.in. partie marksistowsko-leninowskie w Czechach Komunistyczna Partia Czech i Moraw, w Polsce Komunistyczna Partia Polski, na Węgrzech Partia Robotnicza, silnie reprezentowany jest w Rosji, na Ukrainie, Białorusi, Naddniestrzu.

Przypisy

Bibliografia

• Stanisław Szuszkiewicz. Neokomunizm na Białorusi: ideologia, praktyka, perspektywy. – Scythian, 2002. – 284 str. – ​ISBN 5-200-00617-1​, ​ISBN 978-5-200-00617-5​.
• James Lewis Dowody na neokomunizm http://www.americanthinker.com/articles/2007/10/the_evidence_for_neocommunism.html American Thinker, 25 sierpnia 2010