Nereus (mitologia)
| ||||
| ||||
 Herakles i Nereus (lub Acheloos), malowidło na attyckim lekycie czarnofigurowym, VI wiek p.n.e., Luwr, Paryż | ||||
| Inne imiona | Nereusz | |||
| Występowanie | mitologia grecka | |||
| Siedziba | głębiny Morza Egejskiego między Samotraką a Imbrosem | |||
| Teren kultu | starożytna Grecja | |||
| Rodzina | ||||
| Ojciec | Pontos lub Okeanos | |||
| Matka | Gaja lub Tetyda | |||
| Żona | Doris (okeanida) | |||
Nereus (także Nereusz, gr. Νηρεύς Nēreús, łac. Nereus, gr. Γερων Ἁλιος Gerōn Halios, łac. Geron Halius ‘Starzec Morski’) – w mitologii greckiej bóg morski, wróżbita[1].
Był bóstwem uczynnym i życzliwym dla żeglarzy[1][2]. Uchodził za syna Pontosa i Gai (lub tytana Okeanosa i tytanidy Tetydy) oraz za brata Taumasa, Forkosa, Keto, Eurybii[1][2][3]. Z Okeanidą Doris, która była jego żoną, spłodził córki Nereidy (nimfy morskie) i syna Neritesa[1][2][3][4]. Zamieszkiwał głębiny Morza Egejskiego, między Samotraką a Imbrosem. Posiadał zdolność (otrzymał ją w darze od swojego ojca) przemieniania się w różnego rodzaju stworzenia i istoty[4]. Potrafił także przepowiadać przyszłość[2][4].
W sztuce przedstawiany jest zwykle jako brodaty starzec jadący na trytonie lub hippokampie, z trójzębem[1].
Wyobrażenie o bóstwie przejawia się w greckim malarstwie wazowym i rzeźbie (fryz Ołtarza Pergamońskiego, przedstawiający sceny z gigantomachii).
Imieniem boga została nazwana jedna z planetoid – (4660) Nereus.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b c d e Pierre Grimal: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2008, s. 250. ISBN 83-04-04673-3.
- ↑ a b c d Vojtech Zamarovský: Bohovia a hrdinovia antických bájí. Bratislava: Perfekt a.s., 1998, s. 300. ISBN 80-8046-098-1. (słow.); polskie wydanie: Bogowie i herosi mitologii greckiej i rzymskiej (Encyklopedia mitologii antycznej, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej).
- ↑ a b Starsi bogowie. W: Zygmunt Kubiak: Mitologia Greków i Rzymian. Warszawa: Świat Książki, 2003, s. 187–188. ISBN 83-7391-077-8.
- ↑ a b c Mity o bogach. W: Michał Pietrzykowski: Mitologia starożytnej Grecji. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1979, s. 55. ISBN 83-221-0111-2.
Bibliografia
- Aaron J. Atsma: Nereus (ang.). theoi.com. [dostęp 2010-11-07].
- Hezjod: Narodziny bogów (Theogonia); Prace i dni; Tarcza. Warszawa: Prószyński i S-ka, 1999. ISBN 83-7255-040-9.
- Nereus (ang.). mythindex.com. [dostęp 2010-11-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-05-15)].
- Carlos Parada: Nereus (Divinities of Waters and Landscapes) (ang.). maicar.com. [dostęp 2010-11-07].
- William Smith: A Dictionary of Greek and Roman biography and mythology: Nereus (ang.). perseus.tufts.edu. [dostęp 2012-03-21].
- Harry Thurston Peck: Harpers Dictionary of Classical Antiquities, 1898: Nereus (ang.). perseus.tufts.edu. [dostęp 2012-03-21].
Media użyte na tej stronie
Heracles and Nereus. Top of a black-figured lekythos, ca. 590–580 BC. From Boeotia.