Nerka (ryba)

Nerka
Oncorhynchus nerka[1]
(Walbaum, 1792)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

promieniopłetwe

Rząd

łososiokształtne

Rodzina

łososiowate

Rodzaj

Oncorhynchus

Gatunek

nerka

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]
Status iucn3.1 LC pl.svg

Nerka[3] (Oncorhynchus nerka) – gatunek łososia pacyficznego. Ryba dwuśrodowiskowa. Z powodu koloru mięsa, ikry i ubarwienia w okresie godowym nazywana łososiem czerwonym[4].

Występowanie

Występuje w zlewiskach północnego Oceanu Spokojnego i Morza Ochockiego. Powszechna w Ameryce Północnej, wokół Kamczatki i Wysp Komandorskich. Tworzy populacje słodkowodne bytujące w jeziorach, a na Alasce – w strumieniach.

Opis

Osiąga długość do 80 cm, przy maksymalnej masie ciała do 7 kg, zwykle nie przekracza 4 kg. Ubarwienie zmienia się z wiekiem ryby. Jest również zależne od warunków środowiska. Nerki przebywające w morzu mają ubarwienie srebrno-niebieskie lub srebrno-zielonkawe. W okresie godowym wstępują do rzek i barwa ciała – z wyjątkiem głowy i płetwy ogonowej – zmienia się na czerwoną lub – rzadziej – złotobrązową do zielonkawej, czasami pasiastą. Głowa zwykle oliwkowozielona. U samców występuje garb na grzbiecie, a obydwie szczęki wyginają się na kształt haków, podobnie jak u gorbuszy. Ubarwienie samców jest zazwyczaj bardziej intensywne.

Odżywianie

Młode żywią się małżoraczkami, wioślarkami i larwami owadów, a dorosłe zooplanktonem i małymi rybami. Populacje jeziorowe zjadają plankton i larwy owadów.

Rozród

Nerki przebywają w morzu od 3 do 5 lat. Tarło odbywają w jeziorach lub w. górnym biegu rzeki, ale w miejscach słabo natlenionych. Ze wszystkich łososi pacyficznych nerka jako jedyna wymaga jezior do wychowu potomstwa, więc uzależniona jest od tych rzek, które przepływają przez jeziora. Po dotarciu na tarlisko samica nerki wygrzebuje gniazdo w żwirowatym dnie i składa do 4300 jaskraworóżowych ziaren ikry, zapłodnionych przez samca. Po tarle wszystkie nerki giną, a ich ciała ścielą się na tym samym odcinku rzeki, na którym wcześniej odbyły tarło. Gdy narybek wydostanie się spomiędzy żwiru, podejmuje pierwszą w życiu wędrówkę do najbliższego jeziora. Młode pozostają w wodach słodkich od roku do dwóch, rzadziej do czterech lat, po czym spływają do morza. Osobniki pozostające w wodach słodkich osiągają mniejsze rozmiary.

Znaczenie gospodarcze

Poławiana gospodarczo na dużą skalę, hodowana w akwakulturze, poławiana przez wędkarzy. Mięso i kawior z ikry nerki są czerwone.

Przypisy

  1. Oncorhynchus nerka, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. Oncorhynchus nerka, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  3. G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.
  4. Załachowski 1997 ↓, s. 304.

Bibliografia

  • Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997. ISBN 83-01-12286-2.
  • Oncorhynchus nerka. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. www.fishbase.org [dostęp 13 września 2009]

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 LC pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
SockeyeSalmonOregonZoo.jpg
Autor: User:Cacophony, Licencja: CC BY 2.5
Sockeye Salmon (Oncorhynchus nerka) at the Oregon Zoo