Neustadt (podobóz KL Auschwitz)

Neustadt
Arbeitslager Neustadt O/S
Podobóz Auschwitz
Ilustracja
Zakłady Fränkla około 1930 roku
Typobóz pracy
Odpowiedzialny III Rzesza
Rozpoczęcie działalności26 września 1944
Zakończenie działalności19 stycznia 1945
MiejscePrudnik
Liczba więźniówok. 400
Narodowość więźniówŻydzi, Węgrzy, Polacy, Anglicy, Niemcy, Ukraińcy
Liczba ofiar39
Liczebność personelu20 SS-manów
KomendanciPaul Heinrich Theodor Müller
Bernhard Becker
Położenie na mapie Prudnika
Mapa konturowa Prudnika, u góry znajduje się punkt z opisem „Neustadt”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Neustadt”
Położenie na mapie powiatu prudnickiego
Mapa konturowa powiatu prudnickiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Neustadt”
Położenie na mapie gminy Prudnik
Mapa konturowa gminy Prudnik, po prawej znajduje się punkt z opisem „Neustadt”
Ziemia50°19′35,4″N 17°34′24,4″E/50,326500 17,573444

Neustadt – niemiecki podobóz KL Auschwitz funkcjonujący w Prudniku w latach 1944–1945. Obóz mieścił się w zakładzie przemysłowym Schlesische Feinweberei AG (dawniej „S. Fränkel” Tischzeug & Leinwand Fabrik, po wojnie znany jako Zakłady Przemysłu Bawełnianego „Frotex”) i więził około 400 osób.

Historia

26 września 1944 roku w dawnej fabryce włókienniczej Samuela Fränkla założono podobóz niemieckiego obozu koncentracyjnego w Auschwitz. Wcześniej na pierwszym piętrze budynku przetrzymywano Żydówki polskie i jeńców angielskich. Okna zabezpieczono kratami, a dookoła fabryki wzniesiono ogrodzenie z siatki drucianej zwieńczonej drutem kolczastym. Przetrzymywano tu około 400 kobiet (głównie były to Żydówki z Węgier). Więźniarki pracowały w tkalni razem z Niemkami, Polkami i Ukrainkami, gdzie obsługiwały maszyny przędzalnicze. Jeńcy obozu szyli pokrowce do spadochronów[1]. Kierownikami obozu zostali SS-Oberscharführer Paul Heinrich Theodor Müller[2] i Bernhard Becker, którzy mieli do dyspozycji 20 SS-Mannów[3]. Müller wcześniej pełnił funkcję komendanta obozu kobiecego w Birkenau, a przed samym przeniesieniem do Prudnika zajmował stanowisko komendanta załogi SS w Monowitz. Max Krause, szef prudnickiego Gestapo, dokonywał niezapowiedzianych inspekcji na terenie fabryki. Cechowało go szczególne okrucieństwo[4]. Kobiety pracowały 6 dni w tygodniu od 6:00 do 18:00, z półgodzinną przerwą obiadową[5]. 39 więźniarek zostało zamordowanych lub zmarło z powodu trudnych warunków pracy. Ich zwłoki chowano na prudnickim cmentarzu żydowskim. Pozostałe, 19 stycznia 1945, zostały ewakuowane pieszo do obozu w Groß-Rosen[6].

Pamięć po obozie

Na dawnym terenie obozu została postawiona tablica z napisem „W latach II wojny światowej mieściło się na terenie obecnych Zakładów „Frotex” niemieckie komando pracy jeńców wojennych R 215 oraz filia oświęcimskiego obozu koncentracyjnego. Miejsce to uświęcone jest męczeństwem i śmiercią jeńców i więźniów wyniszczonych pracą ponad siły, katowaniem i głodem. Cześć ich pamięci.”[7]

Przypisy

  1. Obóz pracy – Arbeitslager Neustadt, sztetl.org.pl [dostęp 2020-04-25].
  2. Ernst Klee, Auschwitz. Täter, Gehilfen und Opfer und was aus ihnen wurde. Ein Personenlexikon., 2013.
  3. Neustadt / Podobozy / Historia / Auschwitz-Birkenau, auschwitz.org [dostęp 2020-04-25].
  4. Neustadt – Auschwitz Study Group, web.archive.org, 16 sierpnia 2018 [dostęp 2020-04-25] [zarchiwizowane z adresu 2018-08-16].
  5. Neustadt – świadectwa – Auschwitz Study Group, web.archive.org, 16 sierpnia 2018 [dostęp 2020-04-25] [zarchiwizowane z adresu 2018-08-16].
  6. Jan Poniatyszyn, Prudnicki obóz śmierci, Radio Opole, 27 stycznia 2014 [dostęp 2020-04-25] (pol.).
  7. Arbeitslager Neustadt O/S, Sub Camps of Auschwitz [dostęp 2021-04-02] (ang.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Opole Voivodeship location map.svg
Autor: Tymek1988, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.2778 N
  • S: 49.942 N
  • W: 16.8461 E
  • E: 18.8073 E
Flag of Germany (1935–1945).svg
National flag and merchant ensign of Germany from 1935 to 1945.
Black pog.svg
Shiny black button/marker widget.
S. Fränkel Tischzeug & Leinwand Fabrik 1930.jpg
„S. Fränkel” Tischzeug & Leinwand Fabrik (ZPB „Frotex”), Prudnik
Prudnik location map.svg
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Prudnik location maps
Prudnik (gmina) location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map gmina Prudnik, Polnad.
Prudnik County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Prudnik County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 50.56 N
  • S: 50.25 N
  • W: 17.43 E
  • E: 18.06 E