New Hampshire
| stan | |||||
| 9. stan od 21 czerwca 1788 | |||||
 | |||||
| |||||
| Dewiza: Live Free or Die | |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Stolica | |||||
| Kod ISO 3166-2 | US-NH | ||||
| Gubernator | Chris Sununu (R) | ||||
| Powierzchnia | 24 214 km²[1] | ||||
| Populacja (2017) • liczba ludności |
| ||||
| • gęstość | 53,20 os./km² | ||||
| Strefa czasowa | |||||
| Języki urzędowe | |||||
Położenie na mapie USA | |||||
| Strona internetowa | |||||
Portal  Stany Zjednoczone | |||||
New Hampshire (wymowa:/nuːˈhæmpʃɚ/) – jeden ze stanów w regionie Nowej Anglii, w północno-wschodniej części Stanów Zjednoczonych, nad Atlantykiem. Stolicą stanu jest Concord.
Geografia
New Hampshire graniczy z trzema stanami Nowej Anglii (Maine, Vermont i Massachusetts), oraz od północy z kanadyjską prowincją Quebec. Stan rozciąga się od rzeki Connecticut na jego zachodniej granicy, poprzez dolinę rzeki Merrimack, na wschód do Maine i na południe od Kanady do Massachusetts[3].
Większość powierzchni stanu jest wyżynno-górzysta. W jego środkowej części znajdują się Góry Białe, należące do Appalachów. 81% obszaru stanu pokrywają lasy, co daje New Hampshire drugi co do wielkości obszar zalesionych gruntów wśród stanów USA. Więcej ma tylko sąsiednie Maine[3].
New Hampshire ma tylko 29 km wybrzeża Oceanu Atlantyckiego, z pojedynczym portem głębinowym. Populacja stanu koncentruje się głównie w dolinach rzek i wzdłuż wybrzeża[3].
Największym jeziorem jest Winnipesaukee.
| Lp. | Miasto | Ludność (2017) |
|---|---|---|
| 1 | Manchester | 111 196 |
| 2 | Nashua | 88 341 |
| 3 | Concord | 43 019 |
| 4 | Dover | 31 398 |
| 5 | Rochester | 30 797 |
| 6 | Keene | 22 949 |
| 7 | Portsmouth | 21 796 |
| 8 | Laconia | 16 464 |
| 9 | Lebanon | 13 522 |
| 10 | Claremont | 12 982 |
Demografia
Spis ludności z roku 2010 stwierdza, że stan New Hampshire liczy 1 316 470 mieszkańców, co oznacza wzrost o 80 684 (6,5%) w porównaniu z poprzednim spisem z roku 2000. Dzieci poniżej piątego roku życia stanowią 4,8% populacji, 19,3% mieszkańców nie ukończyło jeszcze osiemnastego roku życia, a 17,6% to osoby mające 65 i więcej lat. 50,5% ludności stanu stanowią kobiety[5].
Język
Najpowszechniej używanymi językami są[6]:
- język angielski – 91,95%,
- język hiszpański – 2,17%,
- język francuski – 2,14%.
Rasy i pochodzenie
Według spisu z 2010 roku, 93,6% mieszkańców stanowili Biali (90,5% nie licząc Latynosów), 2,8% to Azjaci, 1,7% deklarowało przynależność do dwóch lub więcej ras, 1,6% to Czarni lub Afroamerykanie, 0,3% to Rdzenni Amerykanie. Latynosi stanowią 3,7% ludności stanu[5].
Największe grupy stanowią osoby pochodzenia francuskiego (22,1%), irlandzkiego (21,0%), angielskiego (16,1%), włoskiego (10,1%), niemieckiego (9,2%) i szkockiego (5,4%). Obecne są także duże grupy (ponad 10 tys.) osób pochodzenia polskiego (55,7 tys.), „amerykańskiego”, szwedzkiego, portugalskiego, greckiego, holenderskiego, portorykańskiego, norweskiego, rosyjskiego, walijskiego i hinduskiego[7].
Religia
Dane z 2014 r.[8]:
- chrześcijanie – 59%:
- protestanci – 30% (głównie: kalwini, baptyści, bezdenominacyjni, metodyści, anglikanie, zielonoświątkowcy, luteranie, uświęceniowcy i campbellici),
- katolicy – 26%,
- pozostali – 3% (w tym: mormoni, prawosławni i świadkowie Jehowy)
- brak religii – 36% (w tym: 7% agnostycy i 6% ateiści),
- pozostałe religie – 5% (w tym: żydzi, unitarianie uniwersaliści, muzułmanie, bahaiści, buddyści i hinduiści[9]).
Podział administracyjny
Stan podzielony jest na 10 hrabstw. Największym pod względem powierzchni hrabstwem jest hrabstwo Coös, najmniejszym - Strafford.
Historia
Tereny, które stały się późniejszą Prowincją New Hampshire, zostały nadane przez Radę Nowej Anglii kapitanowi Johnowi Masonowi w 1623 roku. Początkowo założono na nich kilka osad, które później wspólnie utworzyły Upper Plantation of New Hampshire, przekształconą w 1680 roku w prowincję królewską.
Ten mały stan odgrywa co 4 lata dużą rolę w amerykańskim życiu politycznym. W stanie mają miejsce jedne z pierwszych prawyborów w procesie wybierania kandydata na prezydenta przez główne amerykańskie partie polityczne. [10]
Zobacz też
- Stany Zjednoczone
- Stany Zjednoczone/Podział terytorialny
- Stany Zjednoczone/Historia
Przypisy
- ↑ State Area Measurements and Internal Point Coordinates (ang.). U.S. Census Bureau. [dostęp 2018-04-09].
- ↑ U.S. Census Bureau QuickFacts: New Hampshire, www.census.gov [dostęp 2018-01-04] (ang.).
- ↑ a b c New Hampshire - State Energy Profile Analysis - U.S. Energy Information Administration (EIA), www.eia.gov [dostęp 2019-01-27].
- ↑ Biggest Cities in New Hampshire, www.biggestuscities.com [dostęp 2019-01-27].
- ↑ a b U.S. Census Bureau QuickFacts: New Hampshire; UNITED STATES, www.census.gov [dostęp 2019-01-27] (ang.).
- ↑ Data Center Results, apps.mla.org [dostęp 2019-01-27].
- ↑ U.S. Census Bureau, 2016 American Community Survey 1-Year Estimates, factfinder.census.gov [dostęp 2019-01-27] [zarchiwizowane z adresu 2018-07-14] (ang.).
- ↑ Adults in New Hampshire. Pew Research Center, 2014. [dostęp 2019-01-16].
- ↑ State Membership Report. The ARDA. [dostęp 2019-01-16].
- ↑ Section 3-C:2 Exceptions., www.gencourt.state.nh.us [dostęp 2021-11-14].
- Portal:Stany Zjednoczone
- Wikiprojekt:Stany Zjednoczone
Media użyte na tej stronie
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Seal of New Hampshire.
Autor: John Phelan, Licencja: CC BY-SA 3.0
McDermott Bridge also known as the Cold River Bridge, Langdon New Hampshire
Autor: TUBS
,
Licencja: CC BY-SA 3.0
Location of state of New Hampshire in United States in the United States
Autor: Someone35, Licencja: CC BY-SA 3.0
the forests in new hampshire in autumn
(c) Paulbalegend z angielskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0
Mount Adams (New Hampshire, USA), as viewed from Mount Madison
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to WarX (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC BY-SA 2.5
Piramida wieku dla stanu New Hampshire w USA na podstawie spisu ludności z 2000 roku
Autor: Jon Platek, Licencja: CC BY-SA 3.0
Main Street in Nashua, New Hampshire, USA.
