Newag Dragon

Newag Dragon
Ilustracja
E6ACTa-001
Inne oznaczenia

ET25
ET26
ET43

Producent

Polska Newag Gliwice (do 2016)
Polska Newag Nowy Sącz (od 2017)

Lata budowy

od 2009

Układ osi

Co’Co’

Wymiary
Masa służbowa

116 – 119,6 t

Długość

20 250 – 20 330 mm

Szerokość

3000 mm

Wysokość

4325 mm

Średnica kół

1250 mm

Napęd
Trakcja

elektryczna

Typ silników

STX500-4A
ABB AMXL450

Liczba silników

6

Napięcie zasilania

3000 V DC

Parametry eksploatacyjne
Moc ciągła

5004 kW
5000 kW

Maksymalna siła pociągowa

375-450 kN

Prędkość konstrukcyjna

140 km/h

Maksymalna prędkość eksploatacyjna

120 km/h

Nacisk osi na szyny

19,6 t

Portal Transport szynowy

Newag Dragon (serie ET25, ET26 i ET43) – rodzina sześcioosiowych lokomotyw elektrycznych przeznaczonych do prowadzenia ciężkich pociągów towarowych do 4500 ton. Od 2009 do 2016 była produkowana przez Newag Gliwice, zaś od 2017 przez Newag Nowy Sącz. Powstało łącznie ponad 50 lokomotyw w wielu wersjach, które są eksploatowane przez polskich przewoźników towarowych.

Historia

Geneza

Podstawowym środkiem trakcyjnym kolei towarowej w Polsce jest sześcioosiowy elektrowóz ET22[1], którego ponad 1000 sztuk powstało w latach 1969-1989 w zakładach Pafawag we Wrocławiu[2]. W późniejszych latach fabryka ta, będąca głównym producentem lokomotyw elektrycznych w Polsce, zaprzestała produkcji ciężkich lokomotyw towarowych, budując jedynie czteroosiowe elektrowozy pasażerskie EP09 (do 1997)[3] i uniwersalne dwusystemowe EU43 i jednosystemowe EU11. Te dwie ostatnie, budowane dla PKP między 1997 a 2002 już po przejęciu PaFaWagu przez Adtranz, nie trafiły jednak na polskie tory ze względu na problemy finansowe zamawiającego[4]. W 2002 roku Adtranz-Pafawag został przejęty przez Bombardiera, który nie zdecydował się produkować kompletnych lokomotyw elektrycznych we wrocławskim zakładzie[4]. Od 2002 roku przez kilka lat w Polsce nie produkowano żadnych elektrowozów[4][5][6].

Produkcja prototypu

We wrześniu 2006 podpisano umowę z Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego na dofinansowanie projektu budowy nowej lokomotywy[7]. Zdecydowano się na jednostkę przeznaczoną do prowadzenia ciężkich pociągów towarowych o masie do 4000 t, a dodatkowo, ze względu na chęć umożliwienia eksploatacji lokomotywy na bardziej zużytych torowiskach, na konstrukcję sześcioosiową[7]. Projekt takiej lokomotywy został przygotowany przy współpracy producenta z EC Engineering i Instytutem Elektrotechniki[8]. Silniki trakcyjne zostały zaprojektowane przez Branżowy Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Maszyn Elektrycznych Komel[9], a wykonane przez Zakład Maszyn Elektrycznych Emit[5].

Prezentacje promocyjne i testy

Prototyp na targach Trako 2009
E6ACT-008 na targach InnoTrans 2014

Prototypowy egzemplarz został zaprezentowany 14 października 2009, podczas targów kolejowych Trako w Gdańsku[10]. Jest on pierwszą nową polska konstrukcją lokomotywy elektrycznej od 1990 roku, kiedy premierę miał EM10[5].

W marcu 2010 rozpoczęto testy na torze doświadczalnym Centrum Naukowo-Technicznego Kolejnictwa w Węglewie koło Żmigrodu[11]. Próby homologacyjne maszyny prowadził Instytut Pojazdów Szynowych „Tabor” z Poznania[12]. We wrześniu lokomotywa została zaprezentowana na targach InnoTrans w Berlinie[13]. 30 grudnia Urząd Transportu Kolejowego wydał firmie ZNLE w Gliwicach tymczasowe świadectwo dopuszczenia do eksploatacji pojazdu kolejowego dla lokomotywy elektrycznej E6ACT-001[11].

Od 13 stycznia do 30 grudnia 2011 trwała eksploatacja nadzorowana prototypowej jednostki, prowadzona przez STK, PKP Cargo, Pol-Miedź Trans oraz Lotos Kolej, w ramach których E6ACT-001 przejechał 77 866 km, a maksymalne brutto pociągu wyniosło 4021 t[14]. W październiku lokomotywa została ponownie zaprezentowana na targach Trako w Gdańsku[15]. 23 grudnia Urząd Transportu Kolejowego wydał bezterminowe świadectwo dopuszczenia do eksploatacji[16].

W lutym 2012 miała miejsce eksploatacja promocyjna w DB Schenker Rail Polska[14].

We wrześniu 2014 na targach InnoTrans zaprezentowano dragona należącego do Lotos Kolej o oznaczeniach E6ACT-008[17], a we wrześniu 2016 dragon Freightlinera o oznaczeniu E6ACTd-101[18].

Dragon 2

Na początku czerwca 2018 gotowy był pierwszy egzemplarz Dragona 2 – lokomotywa E6ACTa-001[19]. W drugiej połowie miesiąca na torze doświadczalnym Instytutu Kolejnictwa koło Żmigrodu rozpoczęły się testy lokomotywy[20]. 7 grudnia 2018 Urząd Transportu Kolejowego wydał zezwolenie na dopuszczenie do eksploatacji[21]. Dragon 2 to pierwsza polska lokomotywa wyposażona w energoelektronikę w technologii SiC (węgliku krzemu), to znaczy w przetwornicę zasilania pomocniczego o nazwie PSM-175 SiC, opracowaną i wyprodukowaną przez firmę Medcom[22].

Powodem zaprojektowania nowej wersji Dragon była zmiana przepisów TSI[23].

Podczas targów InnoTrans 2018 zaprezentowano lokomotywę E6ACTa-002[24], rok później podczas Trako odbyło się uroczyste przekazanie lokomotywy ET26-001 dla PKP Cargo[25].

Dwusystemowy Dragon 2

We wrześniu 2020 pierwszy egzemplarz dwusystemowej (3 kV DC i 25 kV 50 Hz AC) lokomotywy ET43-001 dla PKP Cargo przekazano do testów na tor doświadczalny nieopodal Żmigrodu[26]. Pod koniec listopada pierwszą lokomotywy dwusystemową wysłano na testy do Czech, natomiast do Żmigrodu trafiła druga lokomotywa – ET43-002[27].

Zamówienia i produkcja

  • 12 października 2011 – podpisanie umowy na dostawę 4 lokomotyw Dragon dla STK[28]
  • 19 września 2012 – podpisanie umowy na dostawę 5 lokomotyw Dragon dla Lotos Kolej[29]
  • 30 stycznia 2015 – podpisanie umowy na dostawę 5 lokomotyw Dragon dla Freightliner PL[30]
  • 25 października 2018 – podpisanie umowy na dostawę 3 lokomotyw Dragon 2 dla PKP Cargo[31]
  • 28 lutego 2019 – podpisanie umowy na dostawę 3 lokomotyw Dragon 2 dla Lotos Kolej[32]
  • 6 maja 2019 – podpisanie umowy na dostawę 4 lokomotyw dla Laude Smart Intermodal[33]
  • 25 września 2019 – podpisanie umowy na dostawę 5 lokomotyw dla Rail Capital Partners[34]
  • 13 grudnia 2019 – podpisanie umowy na dostawę 6 lokomotyw dla Lotos Kolej[35].

W czerwcu 2016 podjęto decyzję o przeniesieniu produkcji lokomotyw z Gliwic do Nowego Sącza[36]. Na przełomie 2016 i 2017 w Nowym Sączu trwała budowa nowej hali na potrzeby produkcji lokomotyw[37] i równolegle rozpoczęto produkcję pierwszego nowosądeckiego Dragona[38].

Konstrukcja

Dostępne wersje

Dragony oferowane są w wersjach zasilanych[39]:

  • prądem stałym o napięciu 3 kV
  • prądem przemiennym o napięciu 15 lub 25 kV
  • prądem stałym o napięciu 3 kV lub prądem przemiennym o napięciu 15 lub 25 kV
  • silnikiem diesla (wersja o ograniczonej mocy ciągłej, sile pociągowej i prędkości maksymalnej z obciążeniem).

Producent przewiduje również dwie opcje ulepszeń[39]:

  • Max Load – zwiększenie siły pociągowej do 450kN
  • Dual Power – dodatkowy napęd spalinowy.

Wyprodukowane lokomotywy zasilane prądem stałym dla STK i Lotos Kolej otrzymały oznaczenie E6ACT, co oznacza lokomotywę elektryczną, 6-osiową, napędzaną przez silniki asynchroniczne, dedykowaną przewozom towarowym. Lokomotywy zamówione przez Freightliner PL również są zasilane prądem stałym, jednak początkowo miały otrzymać inne oznaczenie – E6DCF-DP, które oznaczało lokomotywę elektryczną (ang. electric), 6-osiową, zasilaną prądem stałym (ang. DC), dedykowaną przewozom towarowym (ang. freight), wyposażoną w dwa systemy zasilania (ang. Dual power)[40][41][42]. Ostatecznie lokomotywom tym również nadano typ E6ACT[43].

E6ACT

Przedział maszynowy E6ACT

Zasilanie

Lokomotywa E6ACT przystosowana jest do pracy przy napięciu zasilania 3 kV DC[44]. Aparatura trakcyjna została wykonana w technologii IGBT[5]. Pierwszy egzemplarz lokomotywy napędzany jest przez 6 silników elektrycznych typu STX500-4A (prod. EMIT) o mocy 834 kW każdy, które zasilane są przez przekształtniki trakcyjne opracowane przez Instytut Elektrotechniki[5]. Przekładnie osiowe typu SET 553 dostarczyła firma Voith[45]. W kolejnych egzemplarzach wykorzystano silniki (AMXL450[46]) i przekształtniki (Bordline CC1500[46]) produkcji ABB[47]. Lokomotywy wyposażone są w hamulce tarczowe[48].

Możliwości

Prototyp ma moc ciągłą 5004 kW, a jego siła pociągowa mierzona na haku wynosi 375 kN, dzięki czemu E6ACT może pociągnąć składy o masie 4000 t[5].

MasaNachylenieMaksymalna
prędkość
3200 t0‰115 km/h
3200 t6‰58 km/h
2500 t6‰74 km/h
2080 t10,2‰63 km/h
[5]

Egzemplarze wyposażone w napęd ABB dedykowane są do prowadzenia pociągów o masie do 5000 t przy nachyleniu nie przekraczającym 6‰, a w testach jeden z nich prowadził skład 3905 t przy nachyleniu do 10,7‰[46].

Wnętrze

Poza standardowym wyposażeniem kabina wyposażona jest w monitory pokazujące obraz z 6 kamer zastępujących lusterka zewnętrzne[5]. Dwie z tych kamer przysyłają obraz z tyłu i przodu lokomotywy, co jest wykorzystywane np. podczas spinania i rozpinania składu[5]. Kabina prototypowej jednostki nie jest wyposażona w WC, jednakże jednostki seryjne mają taką opcję[5].

Przedział maszynowy zabudowany jest modułowymi maszynami, które mogą być wymieniane w przypadku awarii. Pozostawione zostało również miejsce do zabudowy urządzeń systemu ETCS[5].

E6ACTd

Lokomotywę E6ACTd od lokomotywy E6ACT odróżnia obecność modułu Dual Power – dodatkowego silnika spalinowego o mocy 540 kW wraz ze zbiornikami paliwa o pojemności 1500 l[49], który umożliwia obsługę klientów również na niezelektryfikowanych końcówkach linii oraz na bocznicach bez wykorzystywania dodatkowych lokomotyw manewrowych[50]. Elektrowóz poprzez zainstalowanie tych elementów jest cięższy od E6ACT o około trzy tony. W chwili wprowadzenia do eksploatacji w połowie 2016 była to pierwsza sześcioosiowa lokomotywa elektryczna z silnikiem dojazdowym oraz najmocniejsza lokomotywa jednoczłonowa w Polsce[49].

E6ACTa Dragon 2

Dragon 2, w przeciwieństwie do Dragona, spełnia wymagania TSI. W lokomotywie zastosowano przetwornice napięcia 3x400 oparte na węgliku krzemu (SiC) oraz przekształtniki trakcyjne wykonane w technologii IGBT polskiej firmy Medcom[51].

E6ACTab Ta wersja lokomotywy Dragon2, różni się od E6ACTa zastosowaniem systemu ETCS bazującego na baseline 3.4.0[52].

Eksploatacja

PaństwoWłaścicielSeriaNumeryLiczbaŹródło
 PolskaIndustrial DivisionE6ACT002 ÷ 0043[53]
E6ACTa004 ÷ 006
016		4[54]

[55]

Lotos KolejE6ACT005 ÷ 0095[56]
E6ACTa009, 011 ÷ 0123[32][57][54]
E6ACTab010, 025, 028, 032, 034, 0406[35][58][59][60][52][61][62][63]
Freightliner PLE6ACTd101 ÷ 1055[38][64]
RailpoloniaE6ACTd1061[65][66]
E6ACTadb0291[67]
PKP CargoET25001 ÷ 0033[31][68][69][70]
ET26001 ÷ 0077[25][71][72]
ET430 z 24[71][26]
NewagE6ACT0011[73]
E6ACTadb0301[74]
E6ACTa007 ÷ 008, 013 ÷ 0144[1]
Logistics & Transport CompanyE6ACTad0151[75]
ZPK SzumowoE6ACTad017, 0262[76][77]
CemetE6ACTadb027, 0442[78][79]
Laude Smart IntermodalE6ACTab031, 0332[33][80]
E6ACTadb035 ÷ 0362[81][82]
Rail Capital PartnersE6ACTab037 ÷ 039, 041 ÷ 0425 z 10[34][83][84]
Rail STME6ACTadb0431[85]
Łączna liczba:61 z 89

STK

E6ACT-001 przewoźnika STK

W styczniu 2011 rozpoczęły się jazdy dozorowane prowadzone przez spółkę STK z Wrocławia. W czasie ich trwania podpisano list intencyjny w sprawie zakupu 7 Dragonów po zakończeniu testów prototypu[86]. E6ACT-001 m.in. zapewniał obsługę trakcyjną na odcinku Gniezno – Węgliniec[11].

Ostatecznie 12 października 2011 podpisano umowę z STK na dostawę 4 Dragonów typu E6ACT[28], wliczając w to egzemplarz testowy, który został włączony na stałe do taboru STK w marcu 2012[87].

W maju 2013 rozpoczął się końcowy montaż pierwszego seryjnego Dragona – E6ACT-002[88], a 21 września gotowa już lokomotywa udała się na testy na tor doświadczalny w Węglewie[89], a 6 grudnia rozpoczęła jazdy testowe w STK[40]. W marcu 2014 na stanie STK znajdowały się 3 Dragony[90]. Na początku listopada 2016 elektrowozy zostały zakupione przez Industrial Division[53], który później wynajmowały je różnym przewoźnikom, m.in. STK[53].

W grudniu 2018 STK podpisało z Newagiem umowę dzierżawy wraz z utrzymaniem 3 lokomotyw E6ACTa Dragon 2. Lokomotywy wydzierżawiono do obsługi tras łączących Śląsk z portem Świnoujście i portem Gdynia oraz relacji transgranicznych[69][91]. Na początku maja 2020 roku wszystkie trzy pojazdy trafiły do Industrial Division[54].

Lotos Kolej

E6ACT-009 Lotosu

W sierpniu 2011 rozpoczęły się półroczne jazdy dozorowane prowadzone przez spółkę Lotos Kolej[92]. E6ACT-001 m.in. zapewniał obsługę trakcyjną na odcinku Gdańsk Olszynka – Zduńska Wola Karsznice[92].

19 września 2012 podczas targów InnoTrans w Berlinie podpisano umowę ze spółką Lotos Kolej na dostawę w formie leasingu 5 Dragonów typu E6ACT, partnerem w realizacji leasingu jest ING Bank Śląski[29][93]. W styczniu 2014 praktycznie gotowy był pierwszy egzemplarz, a 2 kolejne były na końcowym etapie montażu[94]. Od 7 do 10 lutego pierwszy egzemplarz był testowany na odcinku Jaszczów – Świerże Górne[95], 26 lutego został przekazany[96], a 3 marca Lotos Kolej rozpoczął jego eksploatację[41]. Kilka dni później dostarczono 2. egzemplarz[90]. Dostawy zakończono w maju[56].

Lokomotywy przez pierwszy rok przejechały 850 tys. km, a ich średni współczynnik niezawodności wyniósł 99,3%. Obsługiwały one przede wszystkim trasy z Gdańska Olszynki do Zduńskiej Woli Karsznic i w mniejszym zakresie Emilianowa[96]

28 lutego 2019 spółka zakupiła 3 lokomotywy Dragon 2[32], a na początku września 2019 podpisała z firmą Sim Factor umowę na dostarczenie symulatora tejże lokomotywy[97], który został uruchomiony w Ośrodku Szkolenia Maszynistów w siedzibie spółki, który został otwarty 5 grudnia[98].

13 grudnia 2019 spółka podpisała z Newagiem umowę na dostawę 6 dragonów w wersji E6ACTab w formie leasingu[35]. 2 pierwsze z nich (nr 010 i 025) dostarczono 31 grudnia 2019 i na początku 2020 weszły one do eksploatacji[58].

Freightliner PL

E6ACTd-101 Freightlinera

30 stycznia 2015 podpisano umowę ze spółką Freightliner PL na dostawę 5 Dragonów w formie leasingu, w którego realizacji partnerem będzie ING Lease. Pierwsze trzy lokomotywy mają zostać dostarczone do końca maja 2016, czwarta w czerwcu 2016, a ostatnia w lipcu 2016[30].

6 lutego 2016 w gliwickiej fabryce Newagu ukończono produkcję pierwszego egzemplarza, który otrzymał oznaczenie E6ACTd-101. Tego samego dnia został on przetransportowany na tor doświadczalny Instytutu Kolejnictwa w Żmigrodzie, gdzie rozpoczął testy wymagane do otrzymania dopuszczenia do ruchu[99]. W marcu lokomotywę testowano w różnych miejscach w Polsce, m.in. w Warszawie i Nowym Sączu. Były one przeprowadzane w celu potwierdzenia właściwego zachowania pojazdu na torach. Producent sprawdzał m.in. zachowanie lokomotywy m.in. na łukach o małym promieniu oraz torowiskach o najniższej kategorii i o największym nachyleniu pionowym[100]. Testy pierwszej lokomotywy zakończono w marcu[101].

30 maja 2016 UTK wydał zezwolenie na dopuszczenia do eksploatacji pierwszych trzech lokomotyw[43], a na początku czerwca przewoźnik rozpoczął ich użytkowanie. 9 czerwca pierwszy egzemplarz został zaprezentowany na stacji Warszawa Wschodnia i nadano mu imię Ernesta Malinowskiego[102]. 30 czerwca do eksploatacji wszedł czwarty elektrowóz[103], a pod koniec lipca ostatni egzemplarz był testowany przed przekazaniem przewoźnikowi[64].

W październiku 2020 przewoźnik utworzył połączenie Bałtyckiego Terminala Kontenerowego z Brzeskim Terminal Kontenerowy, do którego obsługi skierowano lokomotywy E6ACTd[104].

Industrial Division / Cargo Unit

Industrial Division, po zakupie 4 Dragonów od STK w listopadzie 2016, wynajmowało je różnym przewoźnikom, m.in. Orlen KolTrans i STK. Pod koniec stycznia 2017 dzierżawione były 3 lokomotywy o numerach 002, 003 i 004, zaś prototyp o numerze 001 był przewidziany do modernizacji. Wówczas właściciel planował również, że wszystkie jego Dragony zostaną przemalowane w barwy jego nowej marki handlowej Cargo Unit[53].

W 2019 roku ID zakupiło kolejnego dragona – lokomotywę E6ACTa-016[55]. Na początku maja 2020 roku ID otrzymało trzy kolejne lokomotywy z serii Dragon, które wcześniej pracowały w STK[54].

Budokrusz / Railpolonia

E6ACTd-106 dla Budokruszu

W styczniu 2017 dobiegał końca montaż pierwszego Dragona po przeniesieniu produkcji do Newagu w Nowym Sączu. Lokomotywa została pomalowana w barwy producenta i nie było wiadomo dla kogo jest budowana[38]. 28 lutego pojazd oznaczony jako E6ACTd-106 został zaprezentowany i przekazany przedsiębiorstwu Budokrusz działającemu w branży budowlanej[65]. W maju 2018 w grupie Budokrusz rozpoczęła działalność przewozową spółka Railpolonia i to do niej trafił elektrowóz E6ACTd-106[66].

W kwietniu 2020 przewoźnik odebrał jeszcze jedną lokomotywę – E6ACTadb-029[67].

PKP Cargo

12 lipca 2018 Newag podpisał z PKP Cargo list intencyjny odnośnie do zamówienia 3 lokomotyw[105]. Natomiast 25 października doszło do podpisania właściwej umowy zakupu[31]. Wszystkie 3 lokomotywy były gotowe z końcem października[68]. 14 grudnia lokomotywa ET25-003 poprowadziła pierwszy skład[106].

ET26-006 PKP Cargo

9 września 2019 rada nadzorcza PKP Cargo wyraziła zgodę na zakup kolejnych 7 lokomotyw jednosystemowych wyposażonych dodatkowo w spalinowy moduł dojazdowy o oznaczeniu ET26 z dostawami do końca 2019 roku oraz 24 lokomotyw dwusystemowych dostosowanych również do systemu zasilania 25 kV AC 50 Hz w dwóch transzach po 12 sztuk w latach 2021-2022[107]. Umowa została podpisana 17 września 2019[71], 24 września podczas targów Trako zaprezentowana została lokomotywa ET26-001[25], a 31 października została przekazana przewoźnikowi[108]. Natomiast w grudniu przekazano pozostałe 6 lokomotyw ET26[72].

CTL Logistics

W lipcu 2018 CTL Logistics podpisał z Newagiem umowę na leasing 2 lokomotyw Dragon 2. 10 stycznia 2019 obie lokomotywy zostały włączone do eksploatacji i skierowane do obsługi tras w północnej części Polski[69][109].

Kolprem

W czerwcu 2019 Kolprem rozpoczął dzierżawę lokomotywy E6ACTa-013, którą skierowano do obsługi ciężkich składów z Górnego Śląska do portów[110].

Ciech Cargo

14 czerwca 2019 na mocy umowy dzierżawy Newag przekazał przewoźnikowi Ciech Cargo lokomotywę E6ACTa-014[111].

E6ACTa-015 LTC

Logistics & Transport Company

W kwietniu 2019 przewoźnik Logistics & Transport Company zamówił jedną lokomotywę E6ACTa, która została dostarczona mu w pierwszej połowie lipca 2019[75].

Natrix

Pod koniec sierpnia 2019 testowana była lokomotywa dla spółki Natrix – E6ACTad-017[77].

Cemet

Na początku lutego 2020 gotowa była lokomotywa dla spółki Cemet E6ACTadb-027[78]. Później została wyprodukowana druga lokomotywa dla przewoźnika[112]

E6ACTadb-035 Laude

Laude Smart Intermodal

6 maja 2019 Laude Smart Intermodal podpisał z Newagiem umowę na dostawę 4 lokomotyw[33]. Równo rok później odebrana została pierwsza lokomotywa – E6ACTab-031[80]. Kilka tygodni później dla Laude dostarczono kolejną lokomotywę E6ACTab-033[113].

E6ACTab-042 Rail Capital Partners

Rail Capital Partners

25 września 2019 spółka Rail Capital Partners podpisała z Newagiem umowę na dostawę 5 lokomotyw[34]. 5 października w Nowym Sączu odbyło się przekazanie pierwszej lokomotywy[83].

Rail STM sp. z o.o.

18 lutego 2021 spółka Rail STM sp. z o.o. odebrała lokomotywę E6ACTadb-043. Tego samego dnia pojazd rozpoczął pracę przewozową.[85].

Nagrody i wyróżnienia

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Paweł Terczyński. Nowa lokomotywa E6ACT z ZNLE dla krajowych przewoźników. „Świat Kolei”. 2/2008, s. 12-13. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
  2. ↑ ET52. W: Paweł Terczyński: Atlas Lokomotyw 2007. Wyd. III. Poznań: Poznański Klub Modelarzy Kolejowych, 2007, s. 52. ISBN 978-83-920757-7-6.
  3. ↑ Lokomotywy elektryczne. W: Paweł Terczyński: Atlas Lokomotyw 2007. Wyd. III. Poznań: Poznański Klub Modelarzy Kolejowych, 2007, s. 34-73. ISBN 978-83-920757-7-6.
  4. ↑ a b c Ryszard Rusak. Od Pafawagu do Bombardiera. 60 lat Państwowej Fabryki Wagonów Pafawag we Wrocławiu. „Świat Kolei”. 10/2005, s. 12-17. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
  5. ↑ a b c d e f g h i j k E6ACT – pierwsza polska lokomotywa elektryczna od 19 lat. inforail.pl, 2009-10-20. [dostęp 2012-10-19].
  6. ↑ EU11. W: Paweł Terczyński: Atlas Lokomotyw 2002. Wyd. III. Poznań: Poznański Klub Modelarzy Kolejowych, 2002, s. 39. ISBN 978-83-920757-7-6.
  7. ↑ a b Narodziny smoka – jak powstała E6ACT?. kurier-kolejowy.pl, 2011-02-04. [dostęp 2012-10-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-29)].
  8. ↑ Polska znowu produkuje lokomotywy, Wyborcza.pl, 12 października 2011 [dostęp 2012-10-16] [zarchiwizowane z adresu 2014-07-26].
  9. ↑ Prądnice i Silniki z Magnesami Trwałymi. komel.katowice.pl. [dostęp 2012-10-17].
  10. ↑ Paweł Korcz. TRAKO 2009. „Świat Kolei”. 11/2009, s. 4. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
  11. ↑ a b c Paweł Korcz. Dragon w STK. „Świat Kolei”. 4/2011, s. 4. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
  12. ↑ E6ACT Dragon w IPS Tabor, Rynek Kolejowy, 22 marca 2010 [dostęp 2010-04-02] [zarchiwizowane z adresu 2010-03-24].
  13. ↑ Arkadiusz Lubka. InnoTrans 2010. „Świat Kolei”. 10/2010, s. 3. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
  14. ↑ a b E6ACT przetestowana, rynek-kolejowy.pl, 15 marca 2012 [dostęp 2012-10-25] [zarchiwizowane z adresu 2012-03-17].
  15. ↑ Paweł Terczyński. Międzynarodowe Targi Kolejowe TRAKO 2011. „Świat Kolei”. 11/2011, s. 12-15. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
  16. ↑ Dragon z bezterminowym świadectwem, rynek-kolejowy.pl, 5 stycznia 2012 [dostęp 2012-10-19] [zarchiwizowane z adresu 2012-09-13].
  17. ↑ InnoTrans: Newag pokazał trzy pojazdy. inforail.pl, 2014-09-26. [dostęp 2014-09-26].
  18. ↑ Jakub Dybalski, Startuje rekordowy InnoTrans 2016. Cały kolejowy świat w Berlinie (zdjęcia), rynek-kolejowy.pl, 19 września 2016 [dostęp 2016-09-21].
  19. ↑ Newag zaskakuje gotowym Dragonem 2!. rynek-kolejowy.pl, 2018-06-06. [dostęp 2018-10-14].
  20. ↑ Dragon 2 już na testach w Żmigrodzie. rynek-kolejowy.pl, 2018-06-18. [dostęp 2018-10-14].
  21. ↑ Pierwsza w Europie sześcioosiowa lokomotywa Newag Dragon 2 z zezwoleniem. rynek-kolejowy.pl, 2018-11-21. [dostęp 2018-11-22].
  22. ↑ Dragon 2: Pierwsza lokomotywa z przetwornicą w technologii SiC od Medcom – Wszystko na temat branży kolejowej: PKP, Intercity, przewozy regionalne, koleje mazowieckie, rozkłady jazdy PKP, Kolej, www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2018-12-13].
  23. ↑ W tym roku 10 Dragonów 2. Do wzięcia `od ręki`. inforail.pl, 2018-07-12. [dostęp 2018-10-22].
  24. ↑ InnoTrans 2018: Tak wygląda przyszłość kolei. rynek-kolejowy.pl, 2018-09-17. [dostęp 2018-09-19].
  25. ↑ a b c Pierwszy Dragon 2 symbolicznie odebrany przez PKP CARGO. inforail.pl, 2019-09-24. [dostęp 2019-09-30].
  26. ↑ a b Jakub Madrjas: Pierwszy dwusystemowy Dragon 2 z Newagu pojechał na testy. rynek-kolejowy.pl, 2020-09-14. [dostęp 2020-09-14].
  27. ↑ Dwusystemowy Dragon 2 dla PKP Cargo wjechał na badania do Czech, www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2020-11-30] (pol.).
  28. ↑ a b STK Wrocław kupiło 4 Dragony, rynek-kolejowy.pl, 12 października 2011 [dostęp 2012-09-19] [zarchiwizowane z adresu 2011-10-13].
  29. ↑ a b InnoTrans 2012: 5 Dragonów dla Lotos Kolej. kurier-kolejowy.pl, 2012-09-19. [dostęp 2012-09-19].
  30. ↑ a b Newag dostarczy 5 Dragonów dla Freightliner PL. inforail.pl, 2015-02-02. [dostęp 2015-02-02].
  31. ↑ a b c Newag z umową na 3 lokomotywy dla PKP Cargo. inforail.pl, 2018-10-25. [dostęp 2018-10-26].
  32. ↑ a b c Newag dostarczy pięć lokomotyw Lotosowi. Dragony i Griffiny. rynek-kolejowy.pl, 2019-02-28. [dostęp 2019-03-01].
  33. ↑ a b c Newag z umową na cztery lokomotywy. inforail.pl, 2019-05-06. [dostęp 2019-05-06].
  34. ↑ a b c NEWAG dostarczy 5 nowych lokomotyw Dragon 2 dla Rail Capital Partners. kurier-kolejowy.pl, 2019-09-26. [dostęp 2019-11-07].
  35. ↑ a b c LOTOS Kolej pozyskała 6 nowoczesnych lokomotyw Dragon 2 firmy NEWAG. kurier-kolejowy.pl, 2019-12-13. [dostęp 2019-12-16].
  36. ↑ Koniec Gliwic, inforail.pl, 28 czerwca 2016 [dostęp 2017-01-07].
  37. ↑ Jakub Madrjas, Newag buduje nową halę dla lokomotyw, rynek-kolejowy.pl, 7 stycznia 2017 [dostęp 2017-03-01].
  38. ↑ a b c Jakub Madrjas, Newag buduje tajemniczego Dragona, rynek-kolejowy.pl, 20 stycznia 2017 [dostęp 2017-03-01].
  39. ↑ a b Dragon. newag.pl. [dostęp 2014-04-17].
  40. ↑ a b Dragon nr 2 w końcowej fazie testów, inforail.pl, 19 grudnia 2013 [dostęp 2013-12-20].
  41. ↑ a b Dragon już w Lotos Kolej (zdjęcia), rynek-kolejowy.pl, 3 marca 2014 [dostęp 2014-03-03] [zarchiwizowane z adresu 2015-03-12].
  42. ↑ Dragon zmienia oznaczenie. Dla Freightlinera E6DCF–DP, rynek-kolejowy.pl, 2 marca 2015 [dostęp 2015-03-02] [zarchiwizowane z adresu 2015-03-05].
  43. ↑ a b Wykaz zezwoleń na dopuszczenie do eksploatacji. utk.gov.pl, 2016-06-03. [dostęp 2016-06-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-04)].
  44. ↑ Dragon. newag.pl. [dostęp 2014-02-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-26)].
  45. ↑ Voith Turbo Sp. z o.o.. katalogkolejowy.pl. [dostęp 2012-12-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-12-30)].
  46. ↑ a b c Majid Belkhayat, Thomas Lüttin, Newag’s Dragon Locomotives Powered By ABB, t. 1/2014, M-presse plus, s. 49-52, ISSN 9000-0063 (ang.).
  47. ↑ Aleksandra Rudzińska-Rdzanek. Griffin – złudne odbicie "Smoka". „Kurier Kolejowy”. 45-3239, s. 12-15, 2012-11-04. Warszawa: KOW. ISSN 2081-4755. 
  48. ↑ A. T.. "Smoka" na testach w Węglewie. „Rynek Kolejowy”. 5/2010, s. 16. Warszawa: Zespół Doradców Gospodarczych "TOR". ISSN 1644-1958. 
  49. ↑ a b Jakub Madrjas, Nowe lokomotywy Freightlinera – Newag Dragon (dane i zdjęcia), rynek-kolejowy.pl, 11 czerwca 2016 [dostęp 2016-06-12].
  50. ↑ FPL o Dragonach: Cena i niezawodność, rynek-kolejowy.pl, 3 lutego 2015 [dostęp 2015-02-03] [zarchiwizowane z adresu 2015-02-03].
  51. ↑ Dragon 2 z TSI i przełomową technologią SiC. Powstanie ich od razu dziesięć. rynek-kolejowy.pl, 2018-07-12. [dostęp 2018-10-26].
  52. ↑ a b More Dragons For LOTOS Kolej, Railvolution, 23 stycznia 2020 [dostęp 2021-03-25] (ang.).
  53. ↑ a b c d Jakub Madrjas, Industrial Division przemaluje kupione od STK Dragony, rynek-kolejowy.pl, 25 stycznia 2017 [dostęp 2017-01-25].
  54. ↑ a b c d [PL / Expert] Three ‘new’ Dragons for Industrial Division – Railcolor News, railcolornews.com [dostęp 2020-07-09] (ang.).
  55. ↑ a b Nowy Dragon – nowy klient: Industrial Division. rynek-kolejowy.pl, 2019-07-30. [dostęp 2019-08-27].
  56. ↑ a b Komplet Dragonów Lotos Kolej. inforail.pl, 2014-05-12. [dostęp 2014-05-12].
  57. ↑ Ilostan Pojazdów Trakcyjnych ForumKolejowe.pl, www.ilostan.forumkolejowe.pl [dostęp 2020-01-19] (pol.).
  58. ↑ a b Nowe Dragony 2 Lotos Kolej ruszyły w Polskę. rynek-kolejowy.pl, 2020-01-13. [dostęp 2020-04-26].
  59. ↑ E6ACTab-028 – OK-KOLEJ.pl – Pozytywna Galeria Kolejowa, www.ok-kolej.pl [dostęp 2020-07-09].
  60. ↑ Ilostan Pojazdów Trakcyjnych ForumKolejowe.pl, ilostan.forumkolejowe.pl [dostęp 2020-07-09].
  61. ↑ Ilostan Pojazdów Trakcyjnych ForumKolejowe.pl, ilostan.forumkolejowe.pl [dostęp 2020-07-09].
  62. ↑ https://www.youtube.com/watch?v=umbvWWuOpNs
  63. ↑ https://ilostan.forumkolejowe.pl/index.php?nav=lok&typ=1&seria=432&lok=16871&numer=40&title=E6ACTab-040
  64. ↑ a b [PL] The last Dragon for Freightliner PL (ang.). railcolor.net, 2016-07-25. [dostęp 2016-07-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-07-26)].
  65. ↑ a b Nicolas Biały: [PL] Budokrusz receives a Dragon locomotive from Newag (ang.). railcolornews.com, 2017-02-28. [dostęp 2017-03-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-01)].
  66. ↑ a b Railpolonia z Dragonem od Newagu w nowym malowaniu. rynek-kolejowy.pl, 2019-04-17. [dostęp 2019-08-26].
  67. ↑ a b Railpolonia z nowym Dragonem 2. rynek-kolejowy.pl, 2020-04-06. [dostęp 2020-04-26].
  68. ↑ a b Dragon 2 dla PKP Cargo w malowaniu na 100-lecie niepodległości. rynek-kolejowy.pl, 2018-12-09. [dostęp 2018-12-12].
  69. ↑ a b c Kolejne Dragony2 trafiają do odbiorców. STK i CTL Logistics. inforail.pl, 2018-12-21. [dostęp 2018-12-24].
  70. ↑ Ilostan Pojazdów Trakcyjnych ForumKolejowe.pl, www.ilostan.forumkolejowe.pl [dostęp 2020-01-19] (pol.).
  71. ↑ a b c Michał Szymajda: PKP Cargo ma umowę z Newagiem.. rynek-kolejowy.pl, 2019-09-17. [dostęp 2019-09-17].
  72. ↑ a b Pierwsze Dragony2 już w PKP CARGO. inforail.pl, 2019-12-23. [dostęp 2020-04-26].
  73. ↑ [PL / Expert] Back in action and a new design: Dragon Prototype E6ACT-001.
  74. ↑ Ilostan Pojazdów Trakcyjnych ForumKolejowe.pl, ilostan.forumkolejowe.pl [dostęp 2020-05-03].
  75. ↑ a b Kolejne barwy Dragona. Lokomotywę Newagu kupił Logistics & Transport Company, www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2019-07-21].
  76. ↑ Ilostan Pojazdów Trakcyjnych ForumKolejowe.pl, ilostan.forumkolejowe.pl [dostęp 2020-01-11].
  77. ↑ a b Jak co miesiąc: Kolejne barwy Dragona 2. Nowym klientem Natrix. rynek-kolejowy.pl, 2019-08-26. [dostęp 2019-08-27].
  78. ↑ a b Newag przygotował kolejnego Dragona 2 [zdjęcia], www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2020-02-09] (pol.).
  79. ↑ https://news.forumkolejowe.pl/2021/06/01/e6actadb-044-juz-w-eksploatacji/
  80. ↑ a b NEWAG przekazuje pierwszego DRAGONA dla Laude Smart Intermodal. kurier-kolejowy.pl, 2020-05-06. [dostęp 2020-05-06].
  81. ↑ -=[Fotogaleria Transportowa]=- – NEWAG E6ACTadb #E6ACTadb-035, rail.phototrans.eu [dostęp 2020-11-30] (ang.).
  82. ↑ -=[Fotogaleria Transportowa]=- – NEWAG E6ACTadb #E6ACTadb-036, rail.phototrans.eu [dostęp 2020-11-30] (ang.).
  83. ↑ a b Dragon 2 dla Rail Capital Partners oficjalnie przekazany [zdjęcia], www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2020-11-30] (pol.).
  84. ↑ https://kolejowyportal.pl/newag-dostarczy-rcp-kolejne-lokomotywy-dragon-2/
  85. ↑ a b Rail STM kupił nowego Dragona 2 z Newagu [zdjęcia], www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2021-03-30] (pol.).
  86. ↑ Smok z Gliwic podbije kolej? Radzi sobie wyśmienicie. 2011-02-03. [dostęp 2012-09-19].
  87. ↑ J. Chiżyński. Dragon E6ACT-001 W STK. „Świat Kolei”. 12/2012. s. 5. ISSN 1234-5962. 
  88. ↑ First Serial Dragons (ang.). railvolution.net, 2013-06-12. [dostęp 2013-06-21].
  89. ↑ E6ACT #E6ACT-002. 2013-09-23. [dostęp 2013-09-24].
  90. ↑ a b Drugi Dragon w Lotos Kolej. inforail.pl, 2014-03-10. [dostęp 2014-03-10].
  91. ↑ Trzy Dragony w STK, kolejne lokomotywy w drodze. inforail.pl, 2019-01-04. [dostęp 2019-01-04].
  92. ↑ a b Sierpień Dragona w Lotos Kolej: 10132 km. rynek-kolejowy.pl, 2011-09-08. [dostęp 2012-10-24].
  93. ↑ Inwestycje przewoźników: lokomotywy czy platformy?. kurier-kolejowy.pl, 2013-04-02. [dostęp 2013-04-02].
  94. ↑ Progress With Dragon Orders (ang.). railvolution.net, 2014-01-20. [dostęp 2014-01-25].
  95. ↑ Udane testy Dragona dla Lotos Kolej. inforail.pl, 2014-02-17. [dostęp 2014-02-18].
  96. ↑ a b Dragony w Lotos Kolej niezawodne. rynek-kolejowy.pl, 2015-02-27. [dostęp 2015-02-28].
  97. ↑ Sim Factor dostarczy symulator Dragona 2 dla Lotos Kolej. rynek-kolejowy.pl, 2019-09-03. [dostęp 2019-09-30].
  98. ↑ Lotos Kolej ma nowy symulator Dragona 2. rynek-kolejowy.pl, 2019-12-16. [dostęp 2019-12-06].
  99. ↑ Jakub Madrjas: Pierwszy Dragon dla FPL gotowy (zdjęcia). rynek-kolejowy.pl, 2016-02-08. [dostęp 2016-02-08].
  100. ↑ Jakub Madrjas: Dragon dla FPL jeździ po najgorszych i najtrudniejszych liniach. rynek-kolejowy.pl, 2016-03-03. [dostęp 2016-03-03].
  101. ↑ Jakub Madrjas: Wkrótce przekazanie Dragonów dla FPL. rynek-kolejowy.pl, 2016-05-25. [dostęp 2016-05-25].
  102. ↑ Jakub Madrjas: Dragony jeżdżą w FPL. Pierwszy otrzymał imię Malinowskiego. rynek-kolejowy.pl, 2016-06-09. [dostęp 2016-06-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-09)].
  103. ↑ [PL] In service since 30.06.2016: Freightliner PL Dragon no.4 (ang.). railcolor.net, 2016-07-07. [dostęp 2016-07-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-07-26)].
  104. ↑ Kurier Kolejowy, Lokomotywa DRAGON w Bałtyckim Terminalu Kontenerowym w Gdyni, kurier-kolejowy.pl [dostęp 2020-11-30].
  105. ↑ PKP Cargo planuje kupić lokomotywy Dragon 2. kurier-kolejowy.pl, 2018-07-12. [dostęp 2018-10-22].
  106. ↑ Dragon2 PKP CARGO poprowadził pierwszy skład. I to jaki!. inforail.pl, 2018-12-14. [dostęp 2018-12-17].
  107. ↑ PKP Cargo blisko zakupu 31 lokomotyw Newag Dragon i budowy terminala w Zduńskiej Woli, www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2019-09-09].
  108. ↑ Newag przekazał PKP Cargo pierwszego z 31 nowych Dragonów. rynek-kolejowy.pl, 2019-10-31. [dostęp 2019-11-07].
  109. ↑ CTL Logistics • CTL Logistics z nowymi lokomotywami, www.ctl.pl [dostęp 2019-01-11] [zarchiwizowane z adresu 2019-01-11].
  110. ↑ Kolprem kolejną firmą z nowym Dragonem, www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2019-07-21].
  111. ↑ Grupa Ciech pozyskała nowoczesną polską lokomotywę Dragon 2, www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2019-07-21].
  112. ↑ {{{tytuł}}}.
  113. ↑ Ilostan Pojazdów Trakcyjnych ForumKolejowe.pl, ilostan.forumkolejowe.pl [dostęp 2020-07-09].
  114. ↑ Maciej Michnej. Rynek lokomotyw elektrycznych w Polsce. „KZA express”. 5/2010, s. 30-34. Kraków: Feniks Media Group. ISSN 1889-5705. 
Pojazdy szynowe produkowane i modernizowane przez Newag
Produkcja
Elektryczne zespoły trakcyjne
Spalinowe zespoły trakcyjne
Hybrydowe zespoły trakcyjne
Lokomotywy elektryczne
Tramwaje
Modernizacje
Elektryczne zespoły trakcyjne
Lokomotywy elektryczne
Lokomotywy spalinowe

Newag Group logo 2013 500x115.svg

Pojazdy trakcyjne eksploatowane w Polsce
Lokomotywy elektryczne
Lokomotywy spalinowe
Lokomotywy parowe[B]
Elektryczne wagony i zespoły trakcyjne
Spalinowe zespoły trakcyjne
Autobusy szynowe
Spalinowe wagony silnikowe
Parowozy wąskotorowe[B]
Spalinowozy wąskotorowe
Wąskotorowe spalinowe
wagony silnikowe
  1. ↑ Kursywą zaznaczone serie wycofane z ruchu liniowego.
  2. ↑ a b Wymienione tylko ważniejsze serie.

Media użyte na tej stronie

E6ACT-009 PL-LOTOS Nowa Wies Wielka - Zlotniki Kujawskie 03.jpg
Autor: Petr Štefek, Licencja: CC BY-SA 3.0 cz
E6ACT-009 of Lotos Kolej with a train of tank wagons between Nowa Wieś Wielka and Złotniki Kujawskie, Poland
E6ACTadb-035.jpg
Autor: Wojciech Skibiński, Licencja: CC BY 3.0
Dragon 2 Laude na stacji w Rzepinie
InnoTrans14 Newag Dragon (1).jpg
Autor: Travelarz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Newag Dragon podczas InnoTrans 2014
ET26-006. Bydgoszcz Wschód.jpg
Autor: Andrzej Andre Majka, Licencja: CC BY-SA 4.0
ET26-006. Bydgoszcz Wschód
Odjazd Dragona Gniezno.JPG
Autor: Lichen99, Licencja: CC BY-SA 3.0
E6ACT-001 Dragon odjeżdża ze stacji Gniezno, 23.07.12r.
E6ACTa-015.jpg
Autor: Wojciech Skibiński, Licencja: CC BY 3.0
Dragon 2 Logistics & Transport Company w Białogardzie.
E6ACTd-106 (2), Warszawa Główna Towarowa, 2017-02-28.jpg
Autor: Ficek, Licencja: CC BY 2.5 pl
Lokomotywa elektryczna ze spalinowym silnikiem dojazdowym E6ACTd-106 z rodziny Newag Dragon należąca do Newagu podczas przekazania w użytkowanie przedsiębiorstwu Budokrusz na terenie stacji Warszawa Główna Towarowa.
E6ACTd-101, Warszawa Wschodnia, 2016-06-09.jpg
Autor: Jakub Murat, Licencja: CC BY-SA 4.0
Lokomotywa elektryczna E6ACTd-101 z rodziny Newag Dragon należąca do Freightliner PL chwilę po odjeździe z peronu 3 stacji Warszawa Wschodnia, na której wcześniej przy peronie 1 była prezentowana, została oficjalnie przekazana oraz której nadano imię Ernesta Malinowskiego.
E6ACTab-042.jpg
Autor: Wojciech Skibiński, Licencja: CC BY 3.0
Dragon 2 Rail Capital Partners na terenie Newagu w Nowym Sączu.
E6ACTa-001 (10), Żmigród, 2018-06-18.jpg
Autor: Olo Kolejarz, Licencja: CC BY 3.0
Elektrowóz E6ACTa-001 z rodziny Newag Dragon 2 podczas testów na torze doświadczalnym Instytutu Kolejnictwa w Węglewie pod Żmigrodem.
Lokomotywa E6ACT Dragon.jpg
Autor: Travelarz, Licencja: CC BY-SA 3.0
Lokomotywa elektryczna E6ACT Dragon prezentowana podczas targów kolejnictwa "Trako" w Gdańsku.