Niżni Ciemnosmreczyński Staw

Niżni Ciemnosmreczyński Staw
Ilustracja
Niżni Ciemnosmreczyński Staw z Koprowego Wierchu
Położenie
Państwo

 Słowacja

Region

Dolina Ciemnosmreczyńska, Tatry

Wysokość lustra

1674 m n.p.m.

Morfometria
Powierzchnia

12,01 ha

Wymiary
• max długość
• max szerokość


525 m
360 m

Głębokość
• maksymalna


37,8 m

Hydrologia
Rzeki wypływające

Ciemnosmreczyński Potok

Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, blisko centrum na dole znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Niżni Ciemnosmreczyński Staw”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na lewo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Niżni Ciemnosmreczyński Staw”
Ziemia49°11′34″N 20°01′45″E/49,192778 20,029167

Niżni Ciemnosmreczyński Staw (słow. Nižné Temnosmrečinské pleso, Nižné Smrečinské pleso, niem. Unterer Smrečiner See, węg. Alsó-Szmrecsini-tó) – staw znajdujący się na wysokości 1674 m n.p.m. w Dolinie Ciemnosmreczyńskiej (odnodze Doliny Koprowej), w słowackich Tatrach Wysokich.

Opis

Staw ma powierzchnię 12,01 ha, wymiary 525 × 360 m i głębokość ok. 37,8 m[1]. Jest trzecim stawem w Tatrach Słowackich co do powierzchni i głębokości. Józef Szaflarski, badacz tatrzańskich stawów, określił jego pojemność na 1 500 000 m³. Staw ma dość małą przezroczystość (około 8,3 m) z powodu dużej ilości planktonu. Jest typowym jeziorem polodowcowym, leży w niecce karowej wyżłobionej przez lodowiec. Na jego południowym brzegu znajduje się krótka, ale wysoka morena. Wypływająca ze stawu woda przerżnęła w niej głębokie koryto i z wysokości około 50 m spada wodospadem zwanym Ciemnosmreczyńską Siklawą, który daje początek Ciemnosmreczyńskiemu Potokowi.

Historia

W dawnych opisach staw ten figuruje jako Przybylińskie Jezioro (słow. Pribylinské pleso, niem. Pribiliner See, węg. Pribilinai tó). Nazwa pochodziła od wsi Przybylina, do której należały te tereny. Pierwszy raz staw był mierzony już w ok. 1750 r. (jako pierwszy w Tatrach) przez Georga Pongrátza, jednak jego wyniki były bardzo niedokładne. 26 sierpnia 1751 r. nad staw przybył Jakob Buchholtz, który otrzymał od cesarskiej komisji nauk zadanie sprawdzenia, czy staw ma przypływy i odpływy (według legendy był podziemnie połączony z morzem). Buchholtz jednoznacznie ustalił, że jest to niemożliwe. W 1929 r. staw został dokładnie pomierzony przez ekipę Romana Gajdy.

Dawniej staw był często odwiedzany przez polskich turystów, którzy przychodzili z przełęczy Liliowe przez Zawory. Szlak ten został zamknięty po II wojnie światowej.

Szlaki turystyczne

Szlak czerwony – od Rozdroża w Ciemnych Smreczynach (w górnej części Doliny Koprowej) na Zawory (15 min od jego początku) do Niżniego Ciemnosmreczyńskiego Stawu. Czas przejścia: 1 h, ↓ 45 min[2]
Niżni Ciemnosmreczyński Staw

Zobacz też

Przypisy

  1. Pomiary TANAP-u z lat 60 XX w.
  2. Tomasz Nodzyński, Marta Cobel-Tokarska: Tatry Wysokie i Bielskie: polskie i słowackie. Warszawa: ExpressMap, 2007. ISBN 978-83-60120-88-0.


Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Carpathians relief location map.jpg
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Carpathians.
  • Projection: Equirectangular projection, strechted by 148.0%.
  • Geographic limits of the map:
  • N: 50.0° N
  • S: 44.25° N
  • W: 16.0° E
  • E: 27.5° E
  • GMT projection: -JX19.473333333333333cd/14.410266666666665cd
  • GMT region: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
  • GMT region for grdcut: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
  • Relief: SRTM30plus.
  • Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.
Legenda jezioro.gif
Autor: Tzugaj, Licencja: CC0
znak graficzny do map, ukazujący przykładowe jezioro
Stripe-marked trail red.svg
Stripe-marked trail on the trail in the Czech Republic - red.
Niżni Ciemnosmreczyński Staw a1.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Niżni Ciemnosmreczyński Staw