Niższe Seminarium Duchowne oo. redemptorystów w Toruniu

Niższe Seminarium Duchowne
oo. redemptorystów
w Toruniu

Szkoła ponadpodstawowa
Dawny budynek NSD, obecnie Rektorat WSKSiM
Państwo	Polska
Miejscowość	Toruń
Adres	ul. św. Józefa 23/35
Data założenia	1 maja 1921
Data zamknięcia	30 sierpnia 1961
Położenie na mapie Torunia Niższe Seminarium Duchowne oo. redemptorystów w Toruniu
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Niższe Seminarium Duchowne oo. redemptorystów w Toruniu
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego (c) SANtosito, CC BY-SA 4.0 Niższe Seminarium Duchowne oo. redemptorystów w Toruniu
53°01′29,34″N 18°35′00,06″E/53,024817 18,583350

Niższe Seminarium Duchowne oo. redemptorystów w Toruniu – męska, szkoła ponadpodstawowa, istniejąca z przerwami w latach 1921–1961 w Toruniu.

Historia

Szkołę, tzw. Juwenat, otwarto zaraz po przybyciu ojców redemptorystów do wsi Stawki pod Toruniem (obecnie dzielnica Toruniu) 1 maja 1921 roku. Funkcjonowała ona wówczas już w formule wypracowanej jeszcze przez Sobór Trydencki jako niższe seminarium duchowne. Po kilku latach obecności zakonników na Stawkach ich władze zadecydowały o przeprowadzce zgromadzenia i szkoły na prawobrzeże Torunia, na Bielany. W 1929 roku ukończono budowę nowego klasztoru wraz z seminarium. W latach 1930-32 dyrektorem Juwenatu był ojciec Marian Pirożyński, a w skład jego kadry wchodzili głównie profesorowie świeccy.

W czasie II wojny światowej Niemcy zaadaptował klasztor i szkołę na koszary wojskowe, a seminarzystów, decyzją ówczesnych przełożonych zakonnych, rozesłano do ich domów rodzinnych.

Wiosną 1945 roku z wielkim trudem rozpoczęto odbudowę Juwenatu, tym razem w Krakowie. Po dwóch latach został on jednak przeniesiony do Torunia. W 1952 roku na skutek nacisków władz komunistycznych seminarium zamknięto. Wówczas władze zakonne w jego budynku zorganizowały filię Wyższego Seminarium Duchownego w Tuchowie, wykładając tu filozofię. W 1958 roku po tzw. odwilży reaktywowano NSD, natomiast filię WSD zlikwidowano i powrócono do wspólnych studiów filozoficzno-teologicznych w Tuchowie. W 1961 roku ostatecznie władze komunistyczne rozwiązały NSD, a w jego siedzibie bez zgody władz zakonnych ulokowano Technikum Samochodowe. Zaś słuchacze seminarium podjęli naukę w szkołach świeckich, a część z nich zgłosiła się do nowicjatu redemptorystów^{[1][2][3][4][5]}.

Absolwenci

Absolwenci seminarium to m.in.:

• o. Leszek Gajda
• o. Józef Krok
• o. Józef Ścibor
• o. Karol Winiarski

tzw. wydarzenie bielańskie, 1961 rok

W wyniku zamknięcia NSD i zajęcia na rzecz skarbu państwa jego siedziby, doszło tu do tzw. wydarzeń bielańskich. 6 października władze komunistyczne podjęły ostateczną, siłową próbę, odebrania zakonnikom części klasztoru oraz wywiezienia księgozbioru biblioteki seminaryjnej i klasztornej. Rankiem pod bramę klasztoru przybili miejscy urzędnicy wraz z oficerami MO oraz prokuratorem. Warto dodać, że w gotowości czekało łącznie 228 funkcjonariuszy ZOMO, 98 funkcjonariuszy komisariatów MO z terenu województwa oraz 99 funkcjonariuszy KM MO w Toruniu, w tym 41 operacyjno-dochodzeniowych. Zakonnicy, bezradni na bezprawne działania władzy, podjęli próbę ratowania klasztoru zwołując mieszkańców Bielan bijącymi dzwonami. Pod klasztor przybyło, według danych operacyjnych SB, ponad 3 tysiące ludzi. Negocjacje obrońców klasztoru z Milicją trwały cały dzień. Dopiero wieczorek MO rozpoczęła przy użyciu pałek pacyfikacje wiernych. W kolejnych miesiącach wielu z tych protestujących mieszkańców Torunia oraz zakonników zostało skazanych i osadzonych w więzieniu^[6][7].

Zobacz też

• Oświata i wychowanie w Toruniu

Przypisy