Nibynóżki
Nibynóżki, pseudopodia (pseudo- + gr. poús, podós ‘noga’)[1] – ruchliwe wypustki cytoplazmatyczne o zmiennym kształcie, występujące u niektórych pierwotniaków[1][2][3][4], np.: korzenionóżek (ameb)[2][3], otwornic[2][3], promienic[3], a także w niektórych komórkach eukariotycznych[1][2][3][4], np. leukocytach[1][3][4] i archeocytach[3]. Spełniają zasadniczo trzy funkcje:
- lokomocyjną – umożliwiają poruszanie się[1][2][3][4] ruchem pełzakowatym[2];
- pokarmową – umożliwiają pobieranie pokarmu[1][2][3][4] na drodze fagocytozy[1][2][4];
- czuciową – biorą udział w odbieraniu bodźców[1][3][4].
Podział
Ta sekcja od 2017-09 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Ze względu na kształt, wyróżnia się cztery typy pseudopodiów:
- lobopodia – płatowate i szerokie, występują np. u Amoebozoa;
- filopodia[4] – cienkie i nitkowate, występują np. u promienic;
- retikulopodia[4] – siateczkowate, mogą tworzyć między sobą poprzeczne połączenia tworząc rodzaj siateczki, występują np. u otwornic;
- aksopodia – cienkie i nitkowate, podobne do filopodiów, ale dodatkowo wzmocnione kompleksem mikrotubuli, występują u słonecznic.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h pseudopodia. Encyklopedia WIEM. [dostęp 2017-09-04].
- ↑ a b c d e f g h nibynóżki, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2017-09-04] .
- ↑ a b c d e f g h i j Encyklopedia Biologia. Agnieszka Nawrot (red.). Kraków: Wydawnictwo GREG, s. 359. ISBN 978-83-7327-756-4.
- ↑ a b c d e f g h i Nibynóżki. Encyklopedia WIEM. [dostęp 2017-09-04].
Media użyte na tej stronie
Autor: David J. Patterson, Licencja: CC BY 3.0
The forms of pseudopodia: from left: polypodial and lobose, monopodial and lobose, filose, conical, granuloreticulose, tapering actinopods, non-tapering actinopods.