Nicetas Got

Święty
Nicetas Got
męczennik
Ilustracja
Północnorosyjska ikona z XIX w.
Data śmierci

ok. 372

Czczony przez

Kościół katolicki
Cerkiew prawosławną

Wspomnienie

15 września[a]
15/28 września[b]

Patron

wyspy Nisyros

Nicetas Got, Nikita Męczennik cs. Wielikomuczenik Nikita[1] (zm. ok. 372) – męczennik chrześcijański (zwany w Bizancjum megalomartyr – wielkomęczennik), święty Kościoła katolickiego i prawosławnego.

Życiorys

Nicetas żył w IV wieku. Był pogańskim dowódcą wojskowym, pochodził z wpływowej i bogatej rodziny z plemienia Gotów żyjącego nad Dunajem. Chrzest przyjął z rąk biskupa Teofila(ang.), uczestnika I Soboru Powszechnego w Nicei[1]. Według greckiej Passio posiadał arystokratyczne pochodzenie i był spokrewniony z biskupem Teofilem[2]. Kiedy książę Atanaryk rozpoczął prześladowania chrześcijan w swoim kraju, został upomniany przez Nicetasa, aby zaprzestał tego procederu. Niezadowolony z tego faktu książę zażądał od Nicetasa wyparcia się wiary chrześcijańskiej. Nicetas odmówił i został przez władcę skazany na tortury a następnie na śmierć przez spalenie. Ciało męczennika, na rozkaz Atanaryka, porzucono bez pogrzebania. Pod osłoną nocy zwłoki zabrał jego przyjaciel Marian z Cylicji.

Świątynie i relikwie

Ciało świętego zostało pochowane w domu Mariana w Mopsuestii w Cylicji[1]. Dom Mariana począł obfitować w wiele łask i błogosławieństw. Ponieważ dom ten nie mógł pomieścić wielkich tłumów wiernych, zbudowano świątynię, dokąd przeniesiono relikwie świętego[3]. Relikwie męczennika zostały później przeniesione do Konstantynopola (XII w.), a następnie do Monasteru Wysokie Deczany w Serbii[1]. W XIV wieku miano je przenieść do Wenecji[2].

Patronat

Święty Nicetas jest patronem greckiej wyspy Nisiros. Za patrona mają go zarówno świątynie katolickie jak i prawosławne m.in.:

U wyznawców prawosławia jest orędownikiem za dzieci chore na padaczkę. Uważany jest również za opiekuna ptaków pływających. Jego kult ma charakter powszechny, chociaż koncentruje się na Bałkanach[1].

Ikonografia

Na ikonach męczennik przedstawiany jest w zbroi rzymskiego rycerza, z narzuconym na nią jasnoczerwonym płaszczem. Jest mężczyzną w sile wieku z krótką, jasnokasztanową brodą. W dłoniach trzyma narzędzia walki: pikę i miecz, a na niektórych ikonach również krzyż męczeński[1].

Dzień obchodów

Jego wspomnienie liturgiczne w Kościele katolickim obchodzone jest 15 września.

W Kościele greckokatolickim, jak i prawosławnym, z uwagi na liturgię według kalendarza juliańskiego wspomnienie wielkiego męczennika obchodzone jest 15/28 września[c] tj. 28 września według kalendarza gregoriańskiego[1].

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ liturgia katolicka
  2. ↑ liturgia prawosławna
  3. ↑ podwójne datowanie

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g Jarosław Charkiewicz, wlk. męcz. Nicetas, Cerkiew.pl [dostęp 2022-07-18].
  2. ↑ a b Nicetas (Niketas), sekcja Niketas Got. Deon.pl. [dostęp 2022-07-18].
  3. ↑ Roman Piętka, Żywot Świętego Męczennika Nikity "Nicetas", 1985, s. 2-3.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Saint Nikita Martyr.jpg
"Hl. Märtyrer Nikita. Am Rand das nicht von Menschenhand geschaffene Bild Christi sowie Schutzengel und Hl. Märtyrerin Natalia. Nordrussland, 3. Viertel 19. Jh. 31 x 26 cm"