Nicolae Titulescu
Data i miejsce urodzenia | 4 marca 1882 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Minister finansów Rumunii | |
Okres | od 1917 |
Poprzednik | |
Następca | Fotin Enescu |
Minister finansów Rumunii | |
Okres | od 1920 |
Poprzednik | |
Następca | |
Minister spraw zagranicznych Rumunii | |
Okres | od 1927 |
Poprzednik | |
Następca | |
Minister spraw zagranicznych Rumunii | |
Okres | od 1932 |
Poprzednik | |
Następca | Gheorghe Tătărescu (p.o.) |
Minister spraw zagranicznych Rumunii | |
Okres | od 1934 |
Poprzednik | Gheorghe Tătărescu (p.o.) |
Następca | |
Odznaczenia | |
Nicolae Titulescu (ur. 4 marca 1882 w Krajowej, zm. 17 marca 1941 w Cannes) – rumuński polityk i dyplomata.
Życiorys
10 lipca 1917 został mianowany ministrem finansów w rządzie Iona I. C. Brătianu[1]. W 1919 reprezentował Rumunię na paryskiej konferencji pokojowej[2]. 13 czerwca 1920 ponownie objął kierownictwo ministerstwa finansów (do 17 grudnia 1921)[3]. Nadzorował przygotowanie pierwszego budżetu państwa po wprowadzeniu do obiegu emitowanych przez Generalny Bank Rumunii lei (przyjęty 1 kwietnia 1921). Zainicjował również reformę systemu podatkowego[4]. Dwukrotnie (od 6 lipca 1927[5] do 4 sierpnia 1928[6] oraz od 20 października 1932[7] do 29 sierpnia 1936[8]) pełnił funkcję ministra spraw zagranicznych[a]. Był zwolennikiem zawierania traktatów dwustronnych; miały one w zamierzeniu zapewnić Rumunii bezpieczeństwo, poprzez powstanie systemu państw połączonych wzajemnymi zobowiązaniami[9]. Wspierał współpracę międzyrządową w ramach Małej Ententy. W lutym 1933 w Genewie podpisał protokół, na mocy którego utworzono jej Stałą Radę[10]. Doprowadził także do powołania Ententy Bałkańskiej (stosowne porozumienie podpisano w Atenach 9 lutego 1934)[11]. Początkowo sceptyczny wobec normalizacji stosunków z ZSRR, później działał na rzecz ich poprawy. Strona rumuńska złożyła swoje podpisy pod umową określającą agresora (3 lipca 1933) sygnowaną także przez Związek Radziecki i jego sąsiadów, w tym Polskę[12]. 9 czerwca 1934 w Genewie Titulescu spotkał się z ludowym komisarzem spraw zagranicznych Maksymem Litwinowem. Ministrowie wymienili między sobą listy mówiące między innymi o wzajemnym uznaniu suwerenności. 21 czerwca 1936 podpisano protokół mówiący o możliwości uregulowania spornych kwestii dotyczących Besarabii. Po dymisji Titulescu został on wymówiony przez stronę radziecką[13].
Był też cenionym dyplomatą. Pełnił funkcje ambasadora w Londynie i stałego reprezentanta przy Lidze Narodów. Przewodniczył Zgromadzeniu tej organizacji w 1930 i 1931[14].
Odznaczenia
- Rumuńskie[15]
- Krzyż Wielki Orderu Karola I
- Łańcuch Orderu Ferdynanda I
- Krzyż Wielki Orderu Ferdynanda I
- Krzyż Wielki Orderu Gwiazdy Rumunii z Mieczami
- Oficer Orderu Gwiazdy Rumunii (1913)
- Medal Jubileuszowy Karola I (1906)
- Medal Wysiłku Kraju (1913)
- Medal Odwagi i Wierności I klasy (1913)
- Krzyż Pamiątkowy Wojny 1916-1918 (1918)
- Zagraniczne[15]
- Krzyż Wielki Królewskiego Orderu Wiktoriańskiego (Wielka Brytania)
- Krzyż Wielki Orderu Orła Białego (Serbia)
- Krzyż Wielki Orderu Legii Honorowej (Francja, 1925)
- Krzyż Wielki Orderu Zbawiciela (Grecja)
- Krzyż Wielki Orderu Chrystusa (Portugalia)
- Krzyż Wielki Orderu Św. Maurycego i Łazarza (Włochy)
- Krzyż Wielki Orderu Maltańskiego (SMOM)
- Krzyż Wielki Orderu Lwa Białego (Czechosłowacja)
- Krzyż Wielki Orderu Piusa IX (Watykan, 1928)
- Krzyż Wielki Orderu Orła Azteckiego (Meksyk)
- Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia (Polska)
- Krzyż Wielki Orderu Białej Róży (Finlandia)
- Krzyż Wielki Orderu Oswobodziciela (Boliwia)
- Order Świętego Aleksandra (Bułgaria)
- Order Orła Białego (Polska, 1933)
Uwagi
- ↑ z przerwą między 2 a 10 października 1934
Przypisy
- ↑ CABINET BRATIANU 4 (ang.). Elisanet.fi. [dostęp 2011-06-25].
- ↑ Małgorzata Willaume: Rumunia. Warszawa: Trio, 2004, s. 337. ISBN 83-88542-74-5.
- ↑ CABINET AVARESCU 2 (ang.). Elisanet.fi. [dostęp 2011-06-25].
- ↑ Małgorzata Willaume: Rumunia. Warszawa: Trio, 2004, s. 112. ISBN 83-88542-74-5.
- ↑ CABINET BRATIANU 7 (ang.). Elisanet.fi. [dostęp 2011-06-25].
- ↑ CABINET V.BRATIANU (ang.). Elisanet.fi. [dostęp 2011-06-25].
- ↑ CABINET MANIU 3 (ang.). Elisanet.fi. [dostęp 2011-06-25].
- ↑ CABINET TATARESCU 2 (ang.). Elisanet.fi. [dostęp 2011-06-25].
- ↑ Małgorzata Willaume: Rumunia. Warszawa: Trio, 2004, s. 128. ISBN 83-88542-74-5.
- ↑ Małgorzata Willaume: Rumunia. Warszawa: Trio, 2004, s. 128-9. ISBN 83-88542-74-5.
- ↑ Małgorzata Willaume: Rumunia. Warszawa: Trio, 2004, s. 130. ISBN 83-88542-74-5.
- ↑ Konwencja o określeniu napaści, podpisana w Londynie 3 lipca 1933 r. (Dz.U. 1933 nr 93 poz. 712), Convention for the Definition of Aggression, Annex and Protocol of Signature. Signed at London, July 3rd, 1933 (1934 LNTSer 75; 147 LNTS 67)
- ↑ Małgorzata Willaume: Rumunia. Warszawa: Trio, 2004, s. 131. ISBN 83-88542-74-5.
- ↑ Małgorzata Willaume: Rumunia. Warszawa: Trio, 2004, s. 129. ISBN 83-88542-74-5.
- ↑ a b Ordine şi distincţii (ros.). titulescu.eu (Fundaţia Europeană Titulescu). [dostęp 2015-12-03].
- ISNI: 0000 0001 0909 833X
- VIAF: 64803103
- LCCN: n81011307
- GND: 118758373
- BnF: 11956031m
- SUDOC: 079492614
- NKC: jn20000701822
- BNE: XX1137129
- NTA: 068656459
- BIBSYS: 1044472
- Open Library: OL265371A
- PLWABN: 9810597375705606
- NUKAT: n00052709
- J9U: 987007268949505171
- PTBNP: 44309
- CONOR: 118939235
- ΕΒΕ: 89460
- WorldCat: lccn-n81011307
Media użyte na tej stronie
Order of St. Alexander in Bulgaria - ribbon
Nicolae Titulescu, Romanian statesman, photo taken around 1930,
Планка к ордену Пия IX степени Большой крест (Ватикан)
Ribbon bar of the Order of Ferdinand I (Kingdom of Romania)
Autor: Arturolorioli, Licencja: CC BY-SA 3.0
Order of Malta ribbon (Knight Grand Cross of Honour and Devotion)
Baretka: Meksykański Order Orła Azteckiego (model 2011) – II Klasa: Wstęga Kategorii Specjalnej – Meksyk.
Baretka Wielkiej Wstęgi Orderu Wyzwoliciela
Baretka brytyjskiego Królewskiego Orderu Wiktorii.
Autor: Pocor, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ribbon bar of the Medal "Avântul Țării" of Romania
Ribbon bar of the Order of Carol I of Romania
Autor: Realismadder, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ribbon of the Romanian medal Crucea Comemorativă a Războiului 1916-1918.
Baretka: Order Gwiazdy Rumunii (model 1877) – Oficer – Księstwo i Królestwo Rumunii.
Baretka Orderu Zbawiciela I klasy (Grecja)
Autor: Pocor, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ribbon Crucea Barbatie si credinta