Nicolas Malebranche

Nicolas Malebranche
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

6 sierpnia 1638
Paryż

Data i miejsce śmierci

13 października 1715
Paryż

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

filipini

Prezbiterat

14 września 1664[1]

Nicolas Malebranche (ur. 6 sierpnia 1638, zm. 13 października 1715) – francuski filozof wywodzący się ze szkoły kartezjańskiej[2]; także: duchowny katolicki ze zgromadzenia oratorian.

Życiorys

Malebranche urodził się w Paryżu, tam też odebrał wykształcenie (filozofia na Collège de la Marche oraz teologia na Sorbonie). W 1660 wstąpił do zgromadzenia oratorianów poświęcającego się w szczególności zgłębianiu teologii. Ten okres był dla Malebranche'a czasem wytężonej pracy – zajmował się studiami nad Euzebiuszem z Cezarei, Sokratesem oraz filozofią chrześcijańską (w szczególności Św. Augustyna).

W 1664 przypadkowo zetknął się z Traktatem o człowieku (Traité de l'homme) Kartezjusza, dziełem, które wywarło na nim ogromne wrażenie. Po dziesięciu latach szczegółowych studiów nad Kartezjuszem, Malebranche wydał słynne De la recherche de la verité (W poszukiwaniu prawdy), które pozostało jego głównym dziełem. Składało się ono z 6 ksiąg, z których 5 traktowało o źródłach błędów w zmysłach, wyobraźni, rozumie, skłonnościach i namiętnościach, a ostatnia z nich poświęcona została metodzie poznania prawdy. Jak większość wielkich metafizyków XVII wieku, Malebranche również interesował się zagadnieniami matematycznymi i przyrodniczymi, a w 1699 został honorowym członkiem Francuskiej Akademii Nauk.

Wymienia się go często jako twórcę okazjonalizmu (w rzeczywistości rozwinął on teorię Arnolda Geulincxa).

Dzieła

  • De la recherche de la vérité. Où l'on traite de la Nature de l'Esprit de l'homme, & de l'usage qu'il en doit faire pour éviter l'erreur dans les Sciences (1674-1675)
  • Traité de la nature et de la grâce (1680)
  • Conversations chrétiennes
  • Traité de morale
  • Entretiens sur la métaphysique, sur la religion et sur la mort (1688)
  • Traité de l'amour de Dieu
  • Entretien d'un philosophe chrétien et d'un philosophe chinois sur l'existence et la nature de dieu (1708)
  • Lettres à Dortous de Mairan
  • Réflexions sur la prémotion physique
  • Recueil de toutes les réponses à M. Arnauld

Przypisy

  1. Tad Schmaltz, Nicolas Malebranche, 28 listopada 2017.
  2. Malebranche Nicolas, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2021-10-02].

Linki zewnętrzne

publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Artykuły na Stanford Encyclopedia of Philosophy (ang.) [dostęp 2018-01-28]:

Media użyte na tej stronie

Nicolas Malebranche - Versailles MV 2929.jpg
Nicolas Malebranche (1638-1715), filósofo y teólogo. Copia del original de Jean-Baptiste Santerre conservado en el colegio de los Oratorianos de Juilly.