Niebezpieczne wizje

Ten artykuł od 2018-11 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła, najlepiej w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Niebezpieczne wizje (tyt. oryg. ang. Dangerous Visions) – antologia krótkich form science fiction, zredagowana przez Harlana Ellisona i wydana w 1967 r. przez wydawnictwo „Doubleday”. Polską edycję w 2002 r. wydało wydawnictwo „Solaris”. Wznowienie tej pozycji w wersji limitowanej w twardej oprawie w 2010 r. również przez Solaris.

Niebezpieczne wizje to chyba najsłynniejsza antologia w historii fantastyki. Ellison poprosił autorów o napisanie tekstów, które nie mogłyby się ukazać w normalnym obiegu. Zebrał w ten sposób teksty niepokorne, szokujące, ale przełomowe – teksty, które zdefiniowały Nową Falę w fantastyce światowej. Sam Ellison nazwał ją „największą antologią literatury spekulatywnej, jaką opublikowano. (...) Jej celem było wywołanie wstrząsu. Powstała z potrzeby przedstawienia nowych horyzontów, nowych form, nowych stylów, nowych wyzwań literatury naszych czasów.”

Spośród 33 tekstów, napisanych przez 32 autorów, 3 zdobyły najpoważniejsze nagrody w literaturze s-f: 2 Hugo i 2 Nebule (1 tekst, Porzucam kośćmi Fritza Leibera, zdobył obydwie nagrody). Sam redaktor zdobył za antologię specjalną nagrodę Hugo w 1968 r.

W 1972 r. wydano kontynuację antologii, pod tytułem Again, Dangerous Visions. Trzeci zbiór o tym tytule – The Last Dangerous Visions, nigdy się nie ukazał, choć był zapowiadany, a teksty zebrane. Jest to do dziś najsłynniejsza książka fantastyczna, która się nie ukazała.

Zawartość

• Lester del Rey – Wieczorne nabożeństwo (Evensong)
• Robert Silverberg – Muchy (Flies)
• Frederik Pohl – Dzień po dniu, kiedy przybyli Marsjanie (The Day After the Day the Martians Came)
• Philip José Farmer – Jeźdźcy purpurowej doli (Riders of the Purple Wage) – Nagroda Hugo za najlepszą nowelę
• Miriam Allen deFord – System Malleya (The Malley System)
• Robert Bloch – Zabawka dla Juliette (A Toy for Juliette)
• Harlan Ellison – Łowca w mieście na skraju świata (The Prowler in the City at the Edge of the World)
• Brian W. Aldiss – Noc, podczas której do cna wyczerpał się czas (The Night That All Time Broke Out)
• Howard Rodman – Człowiek, który poleciał na Księżyc... aż dwukrotnie (The Man Who Went to the Moon – Twice)
• Philip K. Dick – Wiara naszych ojców (Faith of our Fathers)
• Larry Niven – Człowiek układanka (The Jigsaw Man)
• Fritz Leiber – Porzucam kośćmi (Gonna Roll the Bones) – Nebula i Nagroda Hugo za najlepszą nowelę
• Joe L. Hensley – Pan Randy, mój syn (Lord Randy, My Son)
• Poul Anderson – Eutopia
• David R. Bunch – Incydent w Moderanie (Incident in Moderan)
• David R. Bunch – Uciekanie (The Escaping)
• James Cross – Domek dla lalek (The Doll-House)
• Carol Emshwiller – Seks i/lub pan Morrison (Sex and/or Mr. Morrison)
• Damon Knight – Czy chcesz, by sławił cię proch? (Shall the Dust Praise Thee?)
• Theodore Sturgeon – Czy gdyby wszyscy mężczyźni byli braćmi, pozwoliłbyś któremuś ożenić się z twoją siostrą? (If All Men Were Brothers, Would You Let One Marry Your Sister?)
• Larry Eisenberg – Co się przydarzyło Augustowi Clarot (What Happened to Auguste Clarot?)
• Henry Slesar – Namiastka (Ersatz)
• Sonya Dorman – Idźcie, idźcie, wołał ptak (Go, Go, Go, Said the Bird)
• John Sladek – Szczęśliwi (The Happy Breed)
• Jonathan Brand – Spotkanie z wieśniakiem (Encounter with a Hick)
• Kris Neville – Wytyczne rządowe (From the Government Printing Office)
• R.A. Lafferty – Kraj wielkich koni (Land of the Great Horses)
• J.G. Ballard – Rekognicja (The Recognition)
• John Brunner – Judasz (Judas)
• Keith Laumer – Próba niszcząca (Test to Destruction)
• Norman Spinrad – Aniołowie raka (Carcinoma Angels)
• Roger Zelazny – Auto-da-Fé
• Samuel R. Delany – Tak, i Gomora (Aye, and Gomorrah) – Nebula dla najlepszej krótkiej formy