Niecierpek nowogwinejski

Niecierpek nowogwinejski

(c) Forest & Kim Starr, CC BY 3.0
Systematyka[1][2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	wrzosowce
Rodzina	niecierpkowate
Rodzaj	niecierpek
Gatunek	Niecierpek nowogwinejski
Nazwa systematyczna
Impatiens hawkeri W. Bull. Gard. Chron. ser. 2, 25:760, t. 168. 1886
Synonimy
Impatiens herzogii K. Schum. Impatiens linearifolia Warb. Impatiens schlechteri Warb.

(c) Forest & Kim Starr, CC BY 3.0

Niecierpek nowogwinejski (Impatiens hawkeri) – gatunek rośliny należący do rodziny niecierpkowatych. Pochodzi z Nowej Gwinei i Wysp Salomona^[3]. W Polsce jego kultywary i mieszańce są uprawiane jako rośliny ozdobne. Tak jak wszystkie inne gatunki niecierpków jest rośliną autochoryczną – rozsiewa się samoistnie wyrzucając nasiona z dojrzałych owoców na odległość kilku metrów. Reakcję tę ułatwiają bodźce mechaniczne, takie jak podmuch wiatru lub bezpośredni dotyk, stąd nazwa tej rośliny w wielu językach związana jest z niecierpliwością (łac., ang. impatiens, pol. niecierpek).

Morfologia

Łodyga

Krótka, wzniesiona, rozgałęziająca się i bardzo mięsista.

Liście

Pojedyncze, elipsowate, ostro zakończone, ciemnozielone, nagie, drobno ząbkowane.

Kwiaty

Mają pięć dużych, błyszczących płatków korony o bardzo intensywnej barwie i kolorach od białego poprzez różowy i pomarańczowo-różowy do jaskrawoczerwonego. Kwiaty mają średnicę do 4–5 cm.

Owoc

Torebka pękająca klapami.

Zastosowanie

Najczęściej bywa uprawiany na balkonach, na zewnętrznych parapetach okiennych i na werandach w wiszących lub stojących pojemnikach. Może być uprawiany w mieszkaniach jako roślina doniczkowa, nadaje się również na rabaty, gdzie wysadzony w większej ilości tworzy barwne kobierce. Jego zaletą jest obfite i długotrwałe kwitnienie oraz intensywne wybarwienie kwiatów. Nawet jedna doniczka z kwitnącym niecierpkiem nowogwinejskim bardzo ożywia miejsce. Roślina jest długowieczna, jednak ze względu na trudności w przetrzymaniu jej przez zimę zwykle bywa w Polsce uprawiana jako roślina jednoroczna.

Uprawa

• Wymagania. Jest łatwy w uprawie. Oprócz zwykłego podlewania, nawożenia i usuwania obumarłych kwiatów nie wymaga innych zabiegów. Jest też odporny na choroby. Niepodlewany straci co prawda kwiaty, a nawet liście, ale po podlaniu da się go jeszcze uratować. Należy do roślin cieniolubnych, dobrze rośnie w półcieniu. Ziemia powinna być próchniczna, żyzna. Jest bardzo wrażliwy na przymrozki, źle też toleruje niskie temperatury. Najkorzystniejsza do jego rozwoju jest temperatura 18–20 °C.
• Sposób uprawy. Na balkon wysadza się go dopiero w połowie maja, gdy nie ma już zagrożenia przymrozkami. Wymaga obfitego nawożenia przez cały sezon wegetacyjny. Nie należy go zraszać.
• Rozmnażanie. Najlepiej uprawiać go z wyhodowanych przez specjalistów sadzonek. Można też we własnym zakresie wykonywać sadzonki pędowe, ukorzeniają się łatwo, ukorzeniacz nie jest potrzebny.

Przypisy

Bibliografia

• Ludmiła Startek Uprawa niecierpka nowogwinejskiego. Hasło Ogrodnicze Nr 5/2000
• Dawid Longman: Pielęgnowanie roślin pokojowych. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1997. ISBN 83-09-01559-3.
• Gazeta. Dom. Niecierpki – królowie półcienia. [dostęp 2009-03-25].

Linki zewnętrzne

• Uprawa niecierpka nowogwinejskiego