Nieważność decyzji administracyjnej

Nieważność decyzji administracyjnej – instytucja postępowania administracyjnego. Stwierdzenie nieważności decyzji administracyjnej należy do postępowania nadzwyczajnego w administracji, którego celem jest weryfikacja decyzji ostatecznej. W Kodeksie postępowania administracyjnego postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnej uregulowane jest w art. 156. Przepisy o stwierdzeniu nieważności decyzji stosuje się odpowiednio do postanowień[1].

Przesłanki stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnej

Organ administracji publicznej stwierdza nieważność decyzji, która:

  • wydana została z naruszeniem przepisów o właściwości;
  • dotyczy sprawy już poprzednio rozstrzygniętej inną decyzją ostateczną albo załatwionej milcząco;
  • została skierowana do osoby niebędącej stroną w sprawie;
  • zawiera wadę powodującą jej nieważność z mocy prawa;
  • wydana została bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa;
  • była niewykonalna w dniu jej wydania i jej niewykonalność ma charakter trwały;
  • w razie jej wykonania wywołałaby czyn zagrożony karą[2].

Właściwość organu

Właściwy do stwierdzenia nieważności decyzji jest organ wyższego stopnia nad organem, który wydał daną decyzję, a gdy decyzja wydana została przez ministra lub samorządowe kolegium odwoławcze - ten organ[3][potrzebny numer strony].

Wszczęcie postępowania i stwierdzenie nieważności decyzji

Postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji wszczyna się na żądanie strony lub z urzędu. Rozstrzygnięcie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji następuje w drodze decyzji. Odmowa wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji, następuje w drodze postanowienia wydawanego na podstawie art. 61a § 1 kpa. Aktualnie w sprawie odmowy wszczęcia postępowania "nieważnościowego" nie wydaje się decyzji, nie znajduje zastosowania art. 158 § 1 kpa[4].

Zgodnie z art. 156 § 2 kpa nie można stwierdzić nieważności decyzji, jeżeli od jej doręczenia lub ogłoszenia minęło dziesięć lat; nie można też stwierdzić nieważności decyzji, jeżeli wywołała nieodwracalne skutki prawne[a]. W takich sytuacjach organ ogranicza się do stwierdzenia wydania zaskarżonej decyzji z naruszeniem prawa oraz wskazania okoliczności, z powodu których nie stwierdził nieważności decyzji[5]. Jeżeli od dnia doręczenia lubb ogłoszenia decyzji upłynęło trzydzieści lat, nie wszczyna się postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji (art. 158 § 3 kpa).

Względna suspensywność

Jeżeli zachodzi prawdopodobieństwo, że decyzja jest dotknięta jedną z wad, powodujących nieważność, organ administracji publicznej, który jest właściwy w sprawie, wstrzymuje z urzędu lub na żądanie strony wykonanie decyzji. Wstrzymanie następuje w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie[6].

Uwagi

  1. ↑ Zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 maja 2015 r. sygn. akt P 46/13 (Dz.U. z 2015 r. poz. 702) art. 156 § 2 kpa w zakresie, w jakim nie wyłączał dopuszczalności stwierdzenia nieważności decyzji wydanej z rażącym naruszeniem prawa, gdy od wydania decyzji nastąpił znaczny upływ czasu, a decyzja była podstawą nabycia prawa lub ekspektatywy, utracił moc 21 maja 2015 r. jako niezgodny z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Niekonstytucyjność usunięto ustawą z dnia 11 sierpnia 2021 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2021 r. poz. 1491).

Przypisy

  1. ↑ Marek Wierzbowski (red.): Postępowanie administracyjne - ogólne, podatkowe, egzekucyjne i przed sądami administracyjnymi. Warszawa: C. H. Beck, 2017, s. 240. ISBN 978-83-255-9634-7.
  2. ↑ Marek Wierzbowski (red.): Postępowanie administracyjne - ogólne, podatkowe, egzekucyjne i przed sądami administracyjnymi. Warszawa: C. H. Beck, 2017, s. 252-257. ISBN 978-83-255-9634-7.
  3. ↑ Piotr Marek Przybysz, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz aktualizowany, LEX/el., 2018.
  4. ↑ Marek Wierzbowski (red.): Postępowanie administracyjne - ogólne, podatkowe, egzekucyjne i przed sądami administracyjnymi. Warszawa: C. H. Beck, 2017, s. 259. ISBN 978-83-255-9634-7.
  5. ↑ Marek Wierzbowski (red.): Postępowanie administracyjne - ogólne, podatkowe, egzekucyjne i przed sądami administracyjnymi. Warszawa: C. H. Beck, 2017, s. 258. ISBN 978-83-255-9634-7.
  6. ↑ Marek Wierzbowski (red.): Postępowanie administracyjne - ogólne, podatkowe, egzekucyjne i przed sądami administracyjnymi. Warszawa: C. H. Beck, 2017, s. 260. ISBN 978-83-255-9634-7.

Bibliografia

  • Marek Wierzbowski (red.): Postępowanie administracyjne - ogólne, podatkowe, egzekucyjne i przed sądami administracyjnymi. Warszawa: C. H. Beck, 2017. ISBN 978-83-255-9634-7.

Zobacz też

Scale of justice gold.png Zapoznaj się z zastrzeżeniami dotyczącymi pojęć prawnych w Wikipedii.

Media użyte na tej stronie