Niezdrowice

Niezdrowice

wieś
Kaplica
Państwo	Polska
Województwo	opolskie
Powiat	strzelecki
Gmina	Ujazd
Wysokość	197 m n.p.m.
Liczba ludności (2006)	605
Strefa numeracyjna	77
Kod pocztowy	47-143[1]
Tablice rejestracyjne	OST
SIMC	0504350
Położenie na mapie gminy Ujazd Niezdrowice
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Niezdrowice
Położenie na mapie województwa opolskiego Niezdrowice
Położenie na mapie powiatu strzeleckiego Niezdrowice
50°22′29″N 18°21′49″E/50,374722 18,363611

Niezdrowice^[2] (dodatkowa nazwa w j. niem. Niesdrowitz) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie strzeleckim, w gminie Ujazd^[3][4]. Siedziba sołectwa Niezdrowice.

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do ówczesnego województwa opolskiego i po ponownym utworzeniu województwa opolskiego (1 stycznia 1999 r.).

Teren osadniczy wsi tworzy zespół zabudowy mieszkaniowej, rozciągnięty po obu stronach drogi powiatowej, która prowadzi z Ujazdu do Rudzińca w województwie śląskim.

Od 1 grudnia 1945 do 31 grudnia 1972 w granicach Ujazdu^[5].

Opis

We wsi znajduje się m.in. przedszkole publiczne, Wiejski Dom Kultury, wcześniej w budynku zlokalizowana była szkoła podstawowa, nieużytkowana od czasu pożaru, obiekt wyremontowano w 2006 r., straż pożarna powstała w 1925 r.^[6] We wsi funkcjonuje Ludowy Zespół Sportowy Naprzód Ujazd-Niezdrowice powstały w 1950 r.^[7] Przez południowy obszar wsi, w obrębie kompleksu leśnego przebiega linia kolejowa PKP relacji Kędzierzyn-Koźle (12 km) - Gliwice (28 km). Na trasie tej linii najbliższe stacje kolejowe to: Sławięcice (3 km) i Rudziniec Gliwicki (3 km). Obszar gminy przecina sieć ścieżek rowerowych: czerwona, czarna i żółta.

Nazwa

Nazwa wywodzi się od polskiej nazwy zdrowie, a konkretnie jego braku. W księdze łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) spisanej za czasów biskupa Henryka z Wierzbna w latach 1295–1305 miejscowość wymieniona jest w zlatynizowanej formie Nessdrovick oraz Ssessdrovick.^[8][9] Niemiecka nazwa Niesdrowitz jest zgermanizowaną nazwą pierwotnej polskiej nazwy.

W alfabetycznym spisie miejscowości na terenie Śląska wydanym w 1830 roku we Wrocławiu przez Johanna Knie wieś występuje pod polską nazwą Niezdrowic oraz zgermanizowaną - Niesdrowitz^[10]. W okresie hitlerowskiego reżimu w latach 1936-1945 nazistowska administracja III Rzeszy zmieniła zgermanizowaną nazwę na nową, całkowicie niemiecką - Neubrücken^[11].

Plebiscyt i powstanie

W 1910 roku 769 mieszkańców mówiło w języku polskim, 9 w językach polskim i niemieckim, natomiast 11 osób posługiwało się jedynie językiem niemieckim. W wyborach komunalnych w listopadzie 1919 roku nie wystawiono tu listy polskiej. Podczas plebiscytu we wsi uprawnionych do głosowania było 478 mieszkańców (w tym 51 emigrantów). Za Polską głosowało 370 osób, za Niemcami 101 osób. W lutym 1921 r. założono tu oddział Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”^[12].

W Niezdrowicach toczyły się walki w ramach III powstania śląskiego. 4-5 czerwca miejscowość kilkukrotnie przechodziła z rąk do rąk, by ostatecznie zajęły ją oddziały niemieckie. 7-8 czerwca, w ostatnich dniach powstania, miał miejsce kontratak polskich jednostek. Walki zostały zakończone poprzez wkroczenie wojsk francuskich, które poszerzyły strefę neutralną między wojskami polskimi i niemieckimi^[12].

Integralne części wsi

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest^[13]:

• cmentarz żydowski, z poł. XIX w., pozostałości.
• inne zabytki:
• zabytkowa kapliczka, a przy niej figura sakralna

Galeria

• 

  OSP

• 

  Wiejski dom

• 

  Kościół

Przypisy

Bibliografia

• Johann GeorgJ.G. Knie Johann GeorgJ.G., Alphabethisch-Statistisch-Topographische Uebersicht aller Dörfer, Flecken, Städte und andern Orte der Königl. Preuß. Provinz Schlesien ..., Breslau: Graß, Barth und Comp., 1830, OCLC 751379865  (niem.).

Linki zewnętrzne

Niezdrowice, [w:] Archiwum wycinków prasowych [online], Instytut Śląski [dostęp 2021-01-19] .