Nigeria

Federalna Republika Nigerii
Federal Republic of Nigeria
Flaga Nigerii
Herb Nigerii
Flaga NigeriiHerb Nigerii
Dewiza: (ang.) Unity and Faith, Peace and Progress
(Jedność i Wiara, Pokój i Postęp)
Hymn: Arise Oh Compatriots, Nigeria’s Call Obey
(Powstańcie rodacy, usłuchajcie wezwania Nigerii)
Położenie Nigerii
Język urzędowy

angielski

Stolica

Abudża

Ustrój polityczny

republika federalna

Głowa państwa

prezydent Muhammadu Buhari

Szef rządu

prezydent Muhammadu Buhari

Powierzchnia
 • całkowita
 • wody śródlądowe


923 768 km²
1,4%

Liczba ludności (2021)
 • całkowita 
 • gęstość zaludnienia


219 463 862[1]
237 osób/km²

PKB (2016)
 • całkowite 
 • na osobę


413,69 mld[2] USD
2190[3] USD

PKB (PSN) (2012)
 • całkowite 
 • na osobę


448,1 mld[3] dolarów międzynar.
2720[3] dolarów międzynar.

Waluta

naira (NGN)

Niepodległość

od Wielkiej Brytanii
1 października 1960

Religia dominująca

chrześcijaństwo, islam

Strefa czasowa

UTC +1

Kod ISO 3166

NG

Domena internetowa

.ng

Kod samochodowy

WAN

Kod samolotowy

5N

Kod telefoniczny

+234

Mapa Nigerii
(c) OCHA, CC BY 3.0
Mapa lingwistyczna Nigerii z 1979

Nigeria, Federalna Republika Nigerii[4] (ang. Federal Republic of Nigeria) – państwo w Afryce Zachodniej nad Zatoką Gwinejską, najludniejsze na kontynencie afrykańskim. Nazwa kraju pochodzi od rzeki Niger. Po raz pierwszy pojawiła się w brytyjskiej gazecie The Times w 1897 roku. Państwo sąsiaduje z Beninem, Nigrem, Czadem i Kamerunem. Obecnie członek Unii Afrykańskiej i ECOWAS.

Historia

Ustrój polityczny

Nigeria jest republiką federalną. Głową państwa jest prezydent Muhammadu Buhari, który jednocześnie sprawuje funkcję szefa rządu.

Siły zbrojne

Nigeria dysponuje trzema rodzajami sił zbrojnych: wojskami lądowymi, marynarką wojenną oraz siłami powietrznymi[5]. Uzbrojenie sił lądowych Nigerii składało się w 2014 roku z: 363 czołgów, 1450 opancerzonych pojazdów bojowych, 29 dział samobieżnych, 21 wieloprowadnicowych wyrzutni rakietowych oraz 680 zestawów artylerii holowanej[5]. Marynarka wojenna Nigerii dysponowała w 2014 roku 51 okrętami obrony przybrzeża, jedną fregatą oraz dwoma okrętami obrony przeciwminowej[5]. Nigeryjskie siły powietrzne natomiast posiadały uzbrojenie w postaci 10 myśliwców, 36 samolotów transportowych, 40 samolotów szkolno-bojowych, 36 śmigłowców oraz 8 śmigłowców szturmowych[5].

Wojska nigeryjskie w 2014 roku liczyły 130 tys. żołnierzy zawodowych oraz 32 tys. rezerwistów. Według rankingu Global Firepower (2014) nigeryjskie siły zbrojne stanowią 47. siłę militarną na świecie, z rocznym budżetem na cele obronne w wysokości 2,3 mld dolarów (USD)[5].

Podział administracyjny

Nigeria jest podzielona na 36 stanów i 1 terytorium.

Geografia

Nigeria jest położona nad Zatoką Gwinejską. Posiada wybrzeże typu lagunowego, które charakteryzuje się płaską i w niektórych miejscach bagnistą niziną, w dużej części utworzoną przez deltę Nigru. Centralna część Nigerii to pagórkowate wzniesienia i płaskowyże (Joruba, Udi, Oban), wśród których najwyższą cześć stanowi wyżyna Dżos, z najwyższym wzniesieniem Nigerii – Shere Hill, które osiąga wysokość 1781 m n.p.m. Północ kraju to jałowe niziny.

Nigeria podzielona jest na trzy części przez rzeki Niger i Benue, które płyną odpowiednio z kierunku północno-zachodniego i wschodniego. Obie rzeki łączą się pod nową stolicą Abudżą i deltą Nigru wpadają do morza.

Klimat

Klimat, w części południowej równikowy – gorący i wilgotny, przechodzi w części północnej początkowo w podrównikowy wilgotny, a następnie w podrównikowy suchy. Wraz ze zmianą klimatu zmienia się świat roślin i zwierząt.

Środowisko naturalne

Roślinność w Nigerii można podzielić na strefy, zgodnie z warunkami klimatycznymi, od bardzo wilgotnych na południu (sąsiedztwo Oceanu Atlantyckiego), do wybitnie suchych na północy (silny wpływ Sahary). Najdalej na południe występują tereny leśne (wilgotne lasy równikowe), na wybrzeżu – lasy namorzynowe. Bardziej na północ pojawia się roślinność sawanny. Pora deszczowa trwa od czerwca do września. Północna część kraju to jałowa kraina.

Demografia

Nigeria jest najliczniej zaludnionym państwem Afryki – około jedną piątą populacji kontynentu stanowią obywatele Nigerii. Współczynnik urbanizacji kraju wynosi około 40% (dane ONZ na rok 2014). W całej Nigerii występuje ok. 250 różnych grup etnicznych o znacznym zróżnicowaniu.

Wzrost populacji Nigerii

Nigeria charakteryzuje się jednym z najwyższych współczynników przyrostu naturalnego w Afryce Zachodniej, szacowanym obecnie na 32 promile.

Wzrost populacji Nigerii według danych Banku Światowego

RokLiczba ludnościTempo wzrostu ludności
196046 mln2,09%
198075,6 mln2,84%
1991100 mln2,46%
2000123,7 mln2,38%
2010158,424 mln2,52%

Grupy etniczne i wyznania religijne

Nigeria jest krajem licznych grup etnicznych. Ludzie różnych grup porozumiewają się po angielsku, znając oprócz tego jedno lub dwa miejscowe narzecza. Joruba, hausa i igbo (ibo) są najbardziej rozpowszechnionymi językami w Nigerii.

Grupa etniczna[6]JęzykLiczebność w tys.Procent ludności
Jorubowie (2 grupy)Język joruba39 64720,69%
Igbo (10 grup)Język ibo31 70816,55%
Hausa (3 grupy)Język hausa30 81616,08%
Fulani (5 grup)Język ful19 92410,4%
Kanuri (3 grupy)Język kanuri7 1263,72%
IbibioJęzyk ibibio5 7723,01%
TivJęzyk tiv4 2422,21%
Ijaw (10 grup)Język ijaw3 5071,83%
AnaangJęzyk anaang2 6871,4%
EbiraJęzyk ebira2 0611,08%

Wyznania religijne w Nigerii przeplatają się i terytorialnie, i w obrębie grup etnicznych, przy czym islam dominuje na północy, a chrześcijaństwo na południu kraju.

Na północy kraju dominującymi grupami etnicznymi (2/3 kraju) są Hausa i Fulanie (głównie wyznania islamskiego). Inne główne grupy etniczne tej części kraju to Nupe, Tiw i Kanuri. Jorubowie dominują na południowym zachodzie. 60% z nich to chrześcijanie, 39% to muzułmanie, czasami głęboko wierzący, a nawet fanatyczni[7]. Chrześcijańska grupa Ibo jest największą grupą etniczną na południowym wschodzie (obszar dawnej Biafry). Efikowie, Ibibio/Anaang i Ijaw stanowią kolejny segment tej mozaiki narodowościowo-kulturowej.

Większość nigeryjskich muzułmanów to sunnici malikici, jednak od 4 do 10 milionów muzułmanów to szyici. Zamieszkują głównie północne stany Kano i Sokoto. Islam szyicki obecny jest w Nigerii od 1980 roku, gdy muzułmański duchowny Ibrahim Zakzaky zaczął nawracać sunnitów na szyizm. Od początku jego działalności szyici byli prześladowani przez sunnitów, zarówno związanych z terrorystyczną organizacją Boko Haram, jak również przez armię i urzędników państwowych[8].

Struktura religijna kraju w 2015 roku według ARDA[9]:

Miasta

Główne i zarazem największe miasta są położone na południu kraju.

Poniższa lista przedstawia największe aglomeracje Nigerii, według danych World Urban Areas z 2018 roku[11]:


Lagos
Lagos
Kano
Kano

Lp.MiastoStanLiczba mieszkańców

Ibadan
Ibadan

Benin

1LagosLagos13 910 000
2OnitshaAnambra7 850 000
3KanoKano3 875 000
4IbadanOyo3 070 000
5AbudżaFederalne Terytorium Stołeczne2 605 000
6UyoAkwa Ibom2 230 000
7Port HarcourtRivers2 060 000
8NsukkaEnugu1 840 000
9BeninEdo1 445 000
10AbaAbia1 290 000
11KadunaKaduna1 140 000

Gospodarka

W 2018 Nigeria była największą gospodarką Afryki[12]. Jej podstawą są rolnictwo i przemysł wydobywczy. Głównymi uprawami są: maniok, sorgo, proso, kukurydza, bataty i ryż. Uprawia się także palmę olejową, kakaowiec, orzeszki ziemne i bawełnę. Olej palmowy, kakao, bawełnę i kauczuk przeznacza się głównie na eksport.

Najważniejszą rolę w gospodarce odgrywa przemysł wydobywczy, a zwłaszcza eksploatacja złóż ropy naftowej. Eksport ropy to główne źródło dochodu narodowego Nigerii.

Wydobywa się tam również węgiel kamienny i cynę.

Mimo rozwoju nowoczesnej gospodarki, ludność nadal trudni się prymitywnymi formami gospodarowania, stosując np. koczowniczy chów zwierząt lub wypalanie sawanny pod uprawy rolne.

Na terytorium kraju znajduje się dużo nieeksploatowanych jeszcze bogactw naturalnych. Mimo dużego potencjału gospodarczego kraj dręczy bieda, m.in. z uwagi na liczne patologie społeczne, np. korupcję.

Kultura

Rzeźba, terracotta

Nigeria jest największym producentem filmów fabularnych na świecie po Indiach, wyprzedzając USA. W wytwórniach filmowych w Lagos, zwanych potocznie Nollywoodem, powstaje około 1200 filmów rocznie. Ich dokładna liczba nie jest jednak możliwa do oszacowania z powodu cenzury.

Święta państwowe

Święta państwowe
DataPolska nazwaOryginalna nazwa
1 styczniaNowy RokNew Year’s Day
trzy dni w marcu lub kwietniuWielkanocEaster
święto ruchomezakończenie postu w miesiącu Ramadan – święto muzułmańskieEid al-Fitr = święto zakończenia postu
1 majaŚwięto PracyWorker’s Day
27 majaDzień DzieckaChildren’s Day
dwa dni w czerwcuZakończenie miesiąca Zu al-Hidżdża – święto muzułmańskieEid el-Kabir lub Eid al-Adha = święto ofiar
dzień we wrześniuUrodziny Mahometa, proroka islamuEid el-Maulid
1 październikaDzień NiepodległościIndependence Day
25 grudniaBoże NarodzenieChristmas

Zobacz też

Przypisy

  1. The World Factbook, cia.gov (ang.).
  2. Nominal GDP (October 2016), www.imf.org [dostęp 2017-04-01].
  3. a b c Dane dotyczące PKB na podstawie szacunków Międzynarodowego Funduszu Walutowego na rok 2012: International Monetary Fund: World Economic Outlook Database, April 2013. [dostęp 2013-04-24]. (ang.).
  4. Nigeria, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2016-12-17].
  5. a b c d e Nigeria. Global Firepower. [dostęp 2014-08-22]. (ang.).
  6. Country: Nigeria – People Groups. Joshua Project, 2017. [dostęp 2017-10-26]. (ang.).
  7. Yoruba, Oyo in Nigeria. Joshua Project, 2017. [dostęp 2017-10-26]. (ang.).
  8. Nikita Dhawan, Antke Engel, Christoph H.E. Holzhey, Volker Woltersdorff: Global Justice and Desire: Queering Economy. Routeledge, 2015, s. 50. ISBN 978-0-415-71225-5. [dostęp 2016-01-08].
  9. Nigeria, Religion And Social Profile, The ARDA [dostęp 2019-03-01] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-02].
  10. Jason Mandryk, Operation World: Panduan untuk Mendoakan Semua Bangsa di Dunia [Edisi ke-7], Katalis Media & Literature – Yayasan Gloria, 20 grudnia 2013, ISBN 978-602-9254-12-9 [dostęp 2019-03-01] (indonez.).
  11. Demographia. World Urban Areas. [dostęp 2018-07-18]. (ang.).
  12. Opening the market. „The Economist”, s. 37, 24.03.2018. 

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Africa (orthographic projection).svg
Autor: Martin23230, Licencja: CC BY-SA 3.0
Orthographic map of Africa
WTO members and observers.svg
Map of World Trade Organization members and observers.
 
Members
 
Members, dually represented by the European Union
 
Observers
 
Non-members
Areal view of the ancient city of Benin..jpg
Autor: Ewinosa, Licencja: CC BY-SA 4.0
This is an image of Cultural Fashion or Adornment from
Lagos Island.jpg
Autor: Photograph by Benji Robertson, Licencja: CC BY-SA 1.0
Lagos Island and part of Lagos Harbour, taken from close to Victoria Island, looking north-west (NB this is not Ikoyi Bay as wrongly labelled elsewhere)
Nok sculpture Louvre 70-1998-11-1.jpg
Nok Terracotta artworks Edytuj to w Danych Strukturalnych na Commons
Coat of arms of Nigeria.svg
Autor: Lumia1234, Licencja: CC BY-SA 3.0
Coats of arms of Nigeria
Kano from Dalla Hill 092016 - 2.jpg
Autor: DonCamillo, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kano as seen from Dalla Hill in September 2016.