Niki de Saint Phalle

Niki de Saint Phalle

Niki de Saint Phalle (1964)
Imię i nazwisko

Catherine Marie-Agnès Fal de Saint Phalle

Data i miejsce urodzenia

29 października 1930
Neuilly-sur-Seine

Data i miejsce śmierci

21 maja 2002
San Diego

Narodowość

francuska

Dziedzina sztuki

malarstwo, rzeźbiarstwo

Epoka

sztuka współczesna

Strona internetowa
Nany
Niki de Saint Phalle (1970), zdj. Lothar Wolleh

Niki de Saint Phalle właśc. Catherine Marie-Agnès Fal de Saint Phalle (ur. 29 października 1930 w Neuilly-sur-Seine, zm. 21 maja 2002 w San Diego) – francuska rzeźbiarka i malarka.

Życiorys

Będąc nastolatką, pracowała jako modelka. Jej zdjęcia ukazały się m.in. w czasopismach „Life” i „Vogue”[1]. W 1949 poślubiła amerykańskiego pisarza Harry’ego Mathewsa, małżeństwem byli do 1961. Z tego związku urodziło się dwoje dzieci[2]. W latach 50. zrezygnowała z kariery modelki i zaczęła malować. Wpływ na porzucenie dotychczasowego stylu życia miało przeżyte w tym okresie załamanie nerwowe – malarstwo było rodzajem terapii.

Po rozwodzie z Mathewsem związała się ze szwajcarskim rzeźbiarzem Jeanem Tinguelym[3]. Na początku lat 60. zasłynęła jako autorka serii obrazów-tarcz strzelniczych. We wnętrzu białego obrazu de Saint Phalle ukrywała pojemniki z farbą, które po jego przestrzeleniu wypływały i malowały dzieło[4]. W tej samej dekadzie stworzyła swoje pierwsze rzeźby.

Międzynarodową sławę przyniosły jej gigantyczne plenerowe rzeźby i instalacje realizowane wspólnie z Tinguelym. Jako materiału używała poliestru, dzięki czemu jej rzeźby są bardzo kolorowe. W swoich pracach często wykorzystywała motyw kobiecego ciała.

Do najbardziej znanych realizacji artystki należy pokazana w 1966 w Moderna Museet w Sztokholmie olbrzymka – Nana: Hon. En Kathedral (Ona. Katedra), zrealizowana wspólnie z Tinguelym i Per Olofem Ultvedtem[5]. W długim na 28, szerokim na 9 i wysokim na 6 metrów leżącym na plecach ciele Nany, do którego wchodziło się przez pochwę, umieszczono m.in. kino, ławeczkę dla zakochanych, bar coca-colowy, akwarium czy planetarium oraz szereg instalacji i prac realizujących przedsięwzięcie artystów. Przez pępek zwiedzający wychodzili do Niebieskiej werandy – swoistego hołdu dla Yves’a Kleina.

Od 1994 mieszkała w San Diego[6], gdzie zmarła 21 maja 2002[2][7] z powodu niewydolności płuc[2][6].

Niektóre dzieła artystki

  • Fontanna Strawinskiego przed Centrum Pompidou w Paryżu[8]
  • Nany na placu w Hanowerze[5]
  • Ogród Tarota w Toskanii[5][8]
  • Sun God(ang.) na terenie uniwersytetu w San Diego
  • Trzy Gracje

Przypisy

  1. ↑ Life & Work - Niki Charitable Art Foundation
  2. ↑ a b c Ken Johnson: Niki de Saint Phalle, Sculptor, Is Dead at 71. nytimes.com, 2002-05-23. [dostęp 2014-10-29]. (ang.).
  3. ↑ Life & Work - Niki Charitable Art Foundation
  4. ↑ Life & Work - Niki Charitable Art Foundation
  5. ↑ a b c Urszula Usakowska-Wolff: Niki de Saint Phalle, artystka francuska, archive.ph [dostęp 2020-01-23].
  6. ↑ a b Hervé Gauville: La sculptrice Niki de Saint Phalle s'est éteinte hier à 71 ans. liberation.fr, 2002-05-23. [dostęp 2014-10-29]. (fr.).
  7. ↑ Michael McNay: Niki de Saint Phalle. theguardian.com, 2002-05-23. [dostęp 2014-10-29]. (ang.).
  8. ↑ a b Niki de Saint Phalle | Wydarzenie | Culture.pl, archive.ph [dostęp 2020-01-23].

Linki zewnętrzne

Laureaci nagrody Praemium Imperiale (rzeźba)

Media użyte na tej stronie

Hannover nanas1.jpg
Autor: JuergenG, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Hannover, Germany, Niki de Saint Phalle: Nanas
Niki de Saint Phalle by Lothar Wolleh.jpg
Autor: Lothar Wolleh , Licencja: CC-BY-SA-3.0
Portray of Niki de Saint Phalle by Lothar Wolleh. Niki de Saint Phalle, born Catherine-Marie-Agnès Fal de Saint Phalle (29 October 1930–21 May 2002) was a French sculptor, painter, and film maker.